Tímarit hjúkrunarfræðinga - 01.06.2005, Blaðsíða 15
Ingibjörg K. Stefánsdóttir
1
ÞANKASTRIK
Kjarasamningar og
reykleysi
Það er tvennt ofarlega í huga mfnum þessa dag-
ana sem mig langar til að impra á. I fyrsta iagi
ætla ég að koma inn á kjarasamningana og í öðru
lagi að ræða um reykingar eða reykleysi.
Ég vil lýsa ánægju minni með nýja kjarasamn-
inga og vona að þeir verði samþykktir. Mér
finnst aðdáunarvert að 24 BHM-félög hafi náð
samningum við ríkið á svo skömmum tíma auk
þess sem þetta eru tímamótasamningar í mínum
huga. Ég sé framtíð í þessum samningum og tel
að hjúkrunarfræðingar sem og aðrar kvennastétt-
ir innan BHM hljóti að togast upp í launum því
ég geri ekki ráð fyrir að aðrar stéttir láti draga sig
niður. Þá er gott til þess að vita að lægstu byrj-
unarlaun verða ekki lægri en 200 þúsund frá og
með næsta ári þegar stofnanasamningarnir taka
gildi 1. maí 2006. En það verður fyrst þá sem
kemur endaniega í Ijós hver hagur okkar verður
af þessum samningum og ég er bjartsýn og vona
að þeir verði okkur til enn frekari hagsbóta nú og
í framtíðinni.
Nú er ég komin að öðrum þanka en hann tengist
reykleysi. Ég varð mjög vonsvikin að sjálfur heil-
brigðisráðherra og ríkisstjórnin höfðu ekki dug í
sér til að leggja fram frumvarp um bann við reyk-
ingum á veitinga- og öldurhúsum. Nú sem endra-
nær er verið að skera niður í heilbrigðiskerfinu.
A sama tíma er sett fram metnaðarfull áætiun
um heilbrigði Isiendinga til ársins 2010. I henni
á að draga úr og minnka tíðni reykinga, hjarta- og
æðasjúkdóma, krabbamein o.fl. Ég hefði haldið
að bann við reyldngum á veitinga- og öldur-
húsum myndi draga úr reykingum, sérstaklega
óbeinum reykingum, og þar með fækka krabba-
meinum, iangvinnum lungnasjúkdómum sem
og hjarta- og æðasjúkdómum. Það myndi skiia
sér í bættri iíðan Islendinga og beint peninga-
lega í ríkiskassann. Á ári hverju deyja um 360
Islendingar vegna reykinga og þá er ekki taldir
hinir sem hafa reykt óbeint eða þeir sem búa við
skerta heilsu í einhvern tíma áður.
I I nýútkominni og afar viðamikilli
skýrslu evrópsku hjartasamtakanna er
I í fyrsta skipti tekið á efnahagsáhrif-
B, - W um hjarta- og æðasjúkdóma. Þar sést
2» að tölurnar eru risavaxnar og hafa
I ekki verið settar fram með þessum
hætti fyrr. Kostnaður íslands vegna
ingibjörg K. Stefánsdóttir hjarta- og æðasjúkdóma er áætlaður
rétt rúm milljón á klukkustund. Þarna
|er einungis verið að tala um hjarta- og æðasjúkdóma, ekki
aðra reykingatengda sjúkdóma. íslendingar standa framarlega
í forvörnum gegn reykingum og við erum oft í fararbroddi og
nú bætast sífellt fleiri Iönd í þann hóp sem banna reykingar á
veitinga- og öldurhúsum. Ætlum við að sitja eftir?
Frumvarpið verður lagt fram þó að það sé ekki af hæstvirtum
heilbrigðisráðherra og er það vel. Þegar þetta frumvarp verður
að lögum er einkennilegt að sjúkrastofnanirnar í landinu verða
einu opinberu staðirnir sem hægt er að reykja á, að minnsta
kosti eins og staðan er í dag á mörgum þessara stofnana.
Samkvæmt núverandi reglum er starfsfólki bannað að reykja
á lóð stofnananna og í vinnutíma en þetta hefur verið virt að
vettugi og ekki verið gengið eftir að framfylgja þessum lögum.
Mér finnst ímynd heilbrigðisstofnana neikvæð þegar starfsfólk
! er púandi sígarettur í öllum skotum á lóð þeirra. Það eru til
heilbrigðisstofnanir sem eru alveg reyklausar, þ.e. starfsfólk og
;sjúklingar a.m.k. í vinnutíma og legu. Ég hvet heilbrigðisstofn-
anir til þess að taka sig á og fylgja því eftir að lögin séu virt. Ég
tel að það sé mikilvægt að heilbrigðistofnanir hjálpi starfsfólki
sínu að viðhalda reykleysi í vinnunni og þær verði búnar að
taka til hjá sér áður en frumvarpið nær fram að ganga sem það
vonandi gerir sem fyrst.
Ég skora á Kristínu Agnarsdóttur að skrifa næsta Þankastrik.
Tímaiit hjúkiunaifræðirga 2. tbl. 81. árg. 2005
13