Norðurslóð - 25.11.1986, Blaðsíða 4

Við Dalv
Lífíð við höfnina hefur í sumar og haust tekið verulegan ijörkipp-
Norðurgarðurinn hefur verið þakinn gámum og veiðiskip verið að
landa í gámana fiski. Fragtskip komið og tekið þá fullu og skilið
eftir nýja tóma.
Nú um helgina fóru 10 gámar fullir af ferskum fiski á erlendan
markað. Hilmar Daníelsson sem séð hefur um sendingar flestra
gámanna segir að þar með hafi verið fluttir út 41 gámur átiltölulega
stuttum tíma. Greinilega er hlutverk Dalvíkurhafnar að breytast.
Hingað til hefur hún verið dæmigerð fiskihöfn á íslenska vísu og
verður það vafalaust að stærstum hluta áfram en fleira bætisfvið.
Það hefur komið fram í ýmsum fjölmiðlum að Dalvíkurhöfn þykir
vel í sveit sett til að koma upp fiskmarkaði. Fiskmarkaðir virðast
vera í sjónmáli hér á fslandi. Fram til þessa hafa ókostir markaðs-
fyrirkomulags þótt yfirskyggja kostina fyrir íslenskan sjávarútveg.
Nú hefur þetta snúist við. Margir talsmenn fiskvinnslunnarsegja að
markaðir séu nauðsynlegir til að vinnslustöðvar geti sérhæft sig og
hagræðing af ýmsu tagi komist á.
Norðurslóð leitaði frétta af því helsta sem hefur verið að gerast
við sjávarsíðuna.
Fiskur settur í gámana. Valdimar Bragason útgerðarstjóri fylgist með. Nafni hans Snorrason blaðar ípappírunum.
Aukin
þjónusta
hjá Eimskip
Viðkoma á Dalvík hvern
sunnudag
Nýr afgreiðslumaður tók við hjá
Eimskip hér á Dalvík í október.
Gunnar Jónsson sem séð hefur
um afgreiðsluna um áratuga
skeið lét þá af störfum, og tók
Valdimar Snorrason þá við af
honum. Við hittum Vaidimar að
máli og fræddumst um starfsemi
Eimskips hér.
Nú í haust hófu skip Eimskips
sem sigla á ströndinni reglulega
viðkomu hér á Dalvík. Koma
hér hvern sunnudag. Með þessu
bgfa opnast betri möj>»leikar á
áð fragt komi beint til ÐaMkur
eða sé sent héðan. Áður voru
viðicomur skipa of tilviljunar-
kendar. Þetta fyrirkomulag er
til reynslu og verður líklega
endurskoðað á næsta ári með
tilliti til þess hvernig það kemur
út. Áætlun þessi er fyrst og fremst
miðuð við útflutning sjávarafurða
frá Dalvík og nágrannabyggðum.
Dalvík er nú eina höfnin við
Eyjafjörð sem gámaflutningur á
ferskum fiski er frá, enda prýði-
lega miðsvæðis hvað þetta varðar.
Valdimar sagði að reynslan
þennan eina og hálfa mánuð
sem kominn er sé vonum
framar. í hverri viku hefur farið
ferskur fiskur. Auk þess hefur
frosinn fiskur verið fluttur út og
rækja bæði frá Dalvík og
Árskógsströnd.
„Ég hef ersónulega trú á því
að veruleg aukning verði á
næsta ári. Bæði geta menn
reiknað með þessum möguleika
frá byrjun árs og tekið tillit til
veiða, vinnslu og útflutnings,
eins er það nú svo að nýjung af
þessu sviðið hefur farið hægt af
stað í byrjun. Ég álít að
smábátar muni safna ígámayfir
vikuna því gámarnir eru ein-
angraðir. Þannig hefur þetta
þróast á ísafirði. Smábáta-
eigendur þar hafa með sér
samlag í þessum tilgangi" sagði
Valdimar.
Um aukningu á öðrum vöru-
flutningum er erfitt að fullyrða
nokkuð. En undirtektir ýmissa
aðila er þannig að greinilegt er
að þessar reglubundnu við-
komur hafa breytt viðhorf,
manna í þessum efnum.
Skipunum
fjölgar
Trébryggjan endurbyggð
Næst réðumst við að Garðari
Björnssyni hafnarverði. Hann
hefur að sjálfsögðu bestu yfir-
sýn yfir málefni hafnarinnar.
Við spurðum hann hvort mikið
hefði verið um að vera kringum
höfnina á þessu ári.
Jú Garðar sagði að umsvifin
hefðu aukist við höfnina á þessu
ári. Skipakomum hefur fjölgað
verulega miðað við undanfar-
andi ár. Sem dæmi um það sagði
hann að um síðustu mánaðar-
mót hefðu 150 fragtskip haft hér
viðkomu en á sama tíma í fyrra
90. Árið 1981 komu flest fragt-
skip á einu ári eða 128, en þá var
skreiðin upp á sitt besta. Líkur
benda til að í ár verði samtals
180-190 skipakomur.
í vorauglýsti Ríkisskip reglu-
lega viðkomu hér á hverjum
föstudegi, og að kæmu hér
tvisvar í viku ef þyrfti. Síðan í
september hefur Eimskip haft
hér viðkomu á hverjum sunnu-
degi. Það hefur mátt merkja það
að vörur sem vanalega voru
settar í land í öðrum höfnum
koma nú hingað beint. Austfar
Garðar hafnarvörður gerðist bryggjusmiður í sumarfríinu.
Aðalsteinn Aðalsteinsson verkstjóri.
hóf í vor fastar ferðir á þriggja
vikna fresti og þá beint til
útlanda. Það liggur í loftinu að
fleiri skipafélög séu með það á
dagskrá að hefja reglulegar
ferðir héðan og eru þá aðallega
að hugsa um gámaflutninga
sérstaklega á ferskum fiski.
Þegar talið barst að því
hvernig aðstaðan væri við höfn-
ina til að mæta þessum auknu
umsvifum, benti Garðar á að
með öðru hefði hin mikla breyt-
ing sem gerð hefur verið á
norðurgarðinum á undanförn-
um árum átt þátt í þessari
aukningu. í fyrra lauk einmitt
góðum áfanga og er nú pláss-
betra og snyrtilegra en áður var.
Það þarf að útbúa betra gáma-
pláss. Flestir hafa gámarnir
verið 31 þarna á bryggjunni, ef
enn á eftir að aukast gæti
einhvertíma orðið þröngt. Til
að sýna vörumagnsaukninguna
nefndi Garðar að fyrstu tíu
mánuðina hefðu verið flutt út
8.725 tn á móti 5.483 tn á sama
tíma í fyrra. Innhefurveriðflutt
9.410 tn en 6.478 tn í fyrra.
Aukningin sem sagt veruleg.
Landaður afli hefur ekki aukist
mikið. Bolfiskafli er mjög svip-
aður og á sama tíma í fyrra, en
rækjuaflinn hefur aukist.
Hvað segir svo hafnarvörður-
inn um að setja upp fiskmarkað
á Dalvík?
„Allt bendir nú til að þróunin
verði sú að fiskmarkaðir komi
hér á landi. Okkur ber að hafa
augun opin fyrir því að á Dalvík
verði markaður fyrir Eyjafjarðar-
svæðið. Manni sýnist staðsetn-
ing hér mjög rökrétt landfræði-
lega séð. Þetta sýnist núfleirum.
Það er engin tilviljun að skipa
félögin skipuleggja gámaútflutn-
ingin frá þessu svæði útfrá
viðkomu á Dalvík. Þeim finnst
það einfaldlega rökrétt. Ef
markaðurinn verður hér aukast
umsvifin við höfnina stórlega.
Ég hef nú alltaf verið talsmaður
þess að auka umsvifin.“
Auðvitað beindist spjallið
aftur að framkvæmdum til að
taka á móti markaðnum en
möguleikar hafnarinnar að
standa undir frekari framkvæmd-
um batna vegna aukinna tekna
þessu samfara. í haust hefur tré-
bryggjan á suðurgarðinum verið
endurbyggð. Stauramir í bryggj-
unni voru orðnir maðkétnir og
ónýtir. Settir 44 nýir staurar
nýtt kanttré og ný dekk. Áætlað
er að verkinu verði lokið nú um
mánaðarmótin. Aðalsteinn
Aðalsteinsson verkstjóri hjá
Hafnarmálastofnuninni hefur
stjórnað þessum framkvæmd-
um. Aðalsteinn var hér fyrir
tveimur árum og rammaði
niður hluta af nýja þilinu á
norðurgarðinum ásamt ýmsu
fleiru.
Fisk-
markaður
Til mikils að vinna
Nú er mikið rætt um fisk-
markaði á fslandi. Nafn Dal-
víkur hefur talsvert tengst þess-
ari umræðu. Við leituðum til
Kristjáns Þórs Júlíussonar bæjar-
stjóra til að fræðast um þessi
mál. Hvers vegna fiskmarkaður?
Hvers vegna þá fiskmarkaður á
Dalvík? Honum fórust orð á
þessa leið.
Allir sem fylgst hafa með í
sjavarútvegi á undanförnum
árum merkja, að talsverðar
breytingar hafa orðið og munu
verða í allra nánustu framtíð.
Fyrstu merkin um breytingar
voru frystitogararnir. Vinnslan
færðist þá út á sjóinn. Vitaskuld
getur ekki eða á ekki öll vinnsla
að færast úr fiskvinnslustöðvum
landsins út á sjó. Fjárfesting í
húsum og vélum myndi þá
nýtast illa. Og hvað með vinnu
þeirra þúsunda fólks sem þar
eru? Hins vegar gefur góð
afkoma útgerða og áhafna
þessara skipa vísbendingu um
að það, að hluti frystingar
sjávarafla færist út á sjóinn er
einn þáttur í framtíðarfyrir-
komulaei í siávarútvegi.
önnur vísbending er aukinn
útflutningur á ferskum fiski í
gámum. Afkoma útgerða og
áhafna er líka góð hjá skipum
sem notfæra sér slíkt í einhverj-
um mæli. Enn hefur þó ekki átt
sér stað nein grundvallarbreyt-
íng á gamla kerfinu sem verið
hefur í sjávarútvegi um áratuga
skeið.
Róttækasta hugmyndin sem
nú er uppi er að stofna fisk-
markað. Þegaraf honum verður
mun hugsunarháttur og starfs-
aðstaða í sjávarútvegi gjör-
breytast. Ekki aðeins hjá vinnsl-
unni heldur einnig hverskonar
hráefni komið er með að landi.
Þarna verður um grundvallar-
breytingu að ræða. Hugsunar-
háttur manna og vinnslan breyt-
ist nátturlega ekki á einni nóttu.
Nýtt kerfi í þessumefnum skýst
ekki fullmótað út úr kollinum á
þeim sem eru að hugsa það. Allt
þarf þetta sinn aðlögunartíma
og fá tækifæri til að þróast. En
þetta er þó komið lengra en
margir vilja vera láta, sagði
Kristján Þór um bakgrunn þess
að fiskmarkaður verði tekinn
upp.
Það eru til harðir andstæð-
ingar þessara hugmynda sagði
Kristján. Sumir hafa gengið svo
langt að ljá þessu ekki hugsun
heldur eingöngu gert að þessu
grín. Á sama tíma er verið að
leggja niður ríkismat sjávar-
afúiða í núverandi mynd. Hvað
kemur í staðinn? Auk þess er
staðreynd að markaðsstarfsemi
er í gangi. Þrátt fyrir að í raun
hefur verið fastbundið verð á
fiski bjóða fiskverkendur hver
um annan þveran í stóran hluta
aflans sem dreginn er að landi,
með formlegum yfirborgunum
eða fríðindum. Víðsvegar um
land er þetta því spurning um að
koma skipulagi á hlutina. Menn
verða að hafa það líka í huga að
alltaf er í gangi samanburður
hjá sjómönnum milli afkomu-
möguleika á skipum með mis-
munandi útgerðarhætti. Það
gengur ekki til lengdar að
afkoma á skipum sem afla fyrir
fiskvinnsluna í landi sé lakari en
hjá þeim sem flytja út ferskan
afla eða frysta um borð.
En hvað kom til að verið er að
ræða um fiskmarkað á Dalvík?
Kristján segir að þegar að
fréttist af vinnu nefndar á
vegum sjávarútvegsráðuneytis-
ins um fiskmarkaði hafi ýmsir
þeir sem fylgst hafi með í sjávar-
útvegi hér á Dalvík farið að
sperra eyrun. Bæjarráð gerði
síðan samþykkt á fundi sínum 8.
ágúst s.l., sem var svohljóðandi:
„Bæjarráð samþykkir að
Dalvíkurbær beiti sér fyrir því
að fiskmarkaði fyrir Eyjafjarðar-
svæðið verði fundinp staður á
Dalvík, ef eða þegar til starf-
rækslu slíks markaðar kemur.
Bæjarráð vill nú þegar koma
þessum áhuga sínum á framfæri
við nefnd þá sem vinnur að
undirbúningi málsins á vegum
Sjávarútvegsráðuneytisins. Bæjar-
ráð lýsir sig reiðubúið að stuðla
að viðeigandi og nauðsynlegum
framkvæmdum í þessu sambandi.
Á það skal bent að öll land-
fræðileg og þá hagkvæmnisrök
4 - NORÐURSLÓÐ