Norðurslóð - 24.04.1996, Page 2
2 - NORÐURSLÓÐ
NORÐURSLOÐ
Útgefandi:
Rimar hf.
Ritstjórar og ábyrgðarmenn:
Hjörleifur Hjartarson, Laugahlíð, Svarfaðardal
Jóhann Antonsson, Dalvík
Framkvæmdastjóri:
Sigríður Hafstað, Tjörn. Sími: 466 1555
Tölvuumbrot:
Hjörleifur Hjartarson og Þröstur Haraldsson, Reykjavík
Prentvinnsla: Dagsprent hf. Akureyri
Gerjun og gróska
í sjávarútvegi
Eins og fram hefur komið að undanförnu eru mikl-
ar breytingar að verða í sjávarútvegi okkar íslend-
inga. Það líður varla svo dagur að ekki sé sagt frá
hugmyndum um sameiningu fyrirtækja í greininni
eða að samstarf sé komið á milli fyrirtækja, meðal
annars í kjölfar kaupa eins fyrirtækis á hlut í öðru.
Þannig virðast nýjar áhersiur vera í þessum at-
vinnurekstri. Markmið fyrirtækja í sjávarútvegi
eru nú mun ljósari en áður. Fyrirtækin eru nú rek-
in mun ákveðnar á viðskiptaforsendum og forsend-
um arðsemi en var hér áður fyrr. Hinn rómantíski
blær yfir rekstri sjávarútvegfyrirtækja á nú veru-
lega undir högg að sækja. Harður heimur arðsem-
innar er að ná yfirhöndinni í þessum aðalatvinnu-
vegi þjóðarinnar.
Vafalaust sjá margir eftir rómantíkinni sem er
víkjandi í atvinnurekstri en það er huggun harmi
gegn að fyrirtækin verða með tímanum hæfari til
að greiða góð laun og við getum eygt þá von að lífs-
kjör okkar muni skána eða að minnsta kosti drag-
ist ekki frekar aftur úr lífskjörum nágrannaþjóða
en orðið er. Einn fylgifiskur þess sem nú er að ger-
ast er að rekstrareiningarnar eru að stækka sem þá
þýðir að veiðiheimildir og kvóti færist á færri
hendur. Ef menn líta á það sem vandamál er rétt að
menn ræði það opið og bregðist við hinu raunveru-
lega vandamáli sem er að arðurinn af veiðunum
skilar sér á færri hendur. Lausnin á þessu vanda-
máli er ekki að hamla gegn hagkvæmum lausnum
heldur að leita nýrra leiða til að dreifa arðinum af
veiðunum.
Annað sem er áberandi í íslenskum sjávarútvegi
er sókn á fjarlæg mið. Vaxtarbroddur í fyrirtækja-
rekstri hér á landi hefur verið í kringum sókn ís-
lendinga á fjarlæg mið. Dalvískar útgerðir hafa
tekið þátt í þessari þróun og er það vel. Sýnilegt er
að þar huga menn að enn frekari sókn og uppbygg-
ingu. Þá eru íslendingar að starfa í sjávarútvegi
hjá öðrum þjóðum sem stjórnendur og leiðbein-
endur. Það er því mikil gróska í íslenskum sjávar-
útvegi hér heima, á fjarlægum miðum svo og í
strandhöggi í sjávarútvegi annarra þjóða.
J.A.
DALVÍKURBÆR
Starf við afleysingar
Starfsmaður óskast í hlutastarf til afleysingar í
heimilisþjónustu í sumar, tímabilið júnf, júlí og
ágúst.
Umsóknarfrestur er til 30. apríl nk.
Umsóknareyðublöð liggja frammi á bæjarskrif-
stofunni. Allar nánari upplýsingar veitir
undirritaður.
Félagsmálastjórinn á Dalvík
Halldór Sig. Guðmundsson
Dýjahnjúkur
Kleifarnibba
Krossahnjúkur
Mynd 1. Að morgni annars göngudags í tjaldstæði austan í Rimum. Horft yfir Hálsdal á hnjúka gærdagsins, en
Kúgilshnjúkur er sunnan sviðs myndarinnar. (Ljósm. áþ.)
Bjarni E. Guðleifsson, Möðruvöllum
Gangan langa - Gengin vatna-
skilin umhverfis Svarfaðardal
Annar kafli: Hámundarstaðaháls-Rimar
Mynd 2. Grétar á leið upp Krossahnjúk. Miðhnjúkur fyrir miðri mynd.
(Ljósm. Á. Þ.)
Sunnudaginn 23. júní 1995 hafði
fjölskylda mín ákveðið að taka
þátt í svonefndu Akureyrarmara-
þoni. Ég hafði skráð mig til keppni
í hálfmaraþoni og síðdegis á laug-
ardag fór ég til Akureyrar, greiddi
1000 krónur í þátttökugjald og tók
þátt í sameiginlegri pastaveislu.
Að henni lokinni hlýddi ég á veð-
urfregnir til að finna út hvort veð-
urhorfur væru nægilega góðar til
að við félagamir gætum lagt upp í
gönguna löngu næstu daga. Ég
vonaðist hálfvegis eftir því að ekk-
ert yrði úr göngunni strax, svo ég
gæti þreytt maraþonið. Eftir miklar
vangaveltur og löng símtöl vegna
ótraustrar veðurspár, ákváðum við
félagarnir þrír að leggja upp morg-
uninn eftir, sunnudagsmorguninn
23. júlí. Ég ákvað að skrópa í Ak-
ureyrarmaraþoninu og taldi 1000
krónumar glataðar, en vænti þess
að pastarétturinn og maraþonþjálf-
unin mundi skila sér í „göngunni
löngu“.
Lagt af stað við lóusöng
Snemma morguns komu þeir til
mín göngufélarnir, Grétar Gríms-
son (Akureyringur frá Tindum í
Reykhólasveit) og Arni Þorgilsson
(Akureyringur frá Sökku í Svarf-
aðardal). Kona Grétars ók okkur
úteftir, en við þurftum að koma við
á Sökku til að fá lánaðan farsíma
hjá Gunnsteini, en farsími er nú
orðið sjálfsagt öryggistæki í svona
ferðum. Á Sökku voru menn í hey-
skap og þegar við höfðum kvatt
þar var okkur ekið á Hámundar-
staðaháls þar sem við hófum göng-
una. Sól skein í heiði, en þokusúld
var í nágrenni og þegar leið á dag-
inn þyngdi yfir og undir kvöld
rigndi á okkur. Það læddist því að
okkur sú hugsun síðdegis að við
hefðum ekki vandað dagavalið
nægilega. En veðrið var svosem
þokkalegt.
Við lögðum sem sagt af stað
upp frá þjóðveginum á Hámund-
arstaðahálsi skömmu fyrir hádegi
í sól og logni og tókum stefnuna
upp á Krossafjall. Lóan vappaði
um móana og söng angurvært. Við
gengum álútir með 15-20 kg
þunga bakpoka og við augum okk-
ar blasti fjölbreytilegt blómstóðið.
Við vissum ekki hvað í vændum
var og litum spenntir upp hlíðina.
Fyrirfram áleit ég þennan fyrsta
áfanga göngunnar þann auðveld-
asta. Við töldum okkur vera að
feta í fótspor Helga magra er hann
gekk á Sólarfjöll og sá „að svart-
ara var miklu að sjá inn til fjarðar-
ins“. Taldi hann þetta merki um að
betra væri þar undir bú og flutti sig
frá Hámundarstöðum að Kristnesi.
Menn hafa dregið í efa að Helgi
hafi gengið á Krossafjall, vegna
þess að Kötlufjallið handan Þor-
valdsdalsins byrgi sýn fram í fjörð.
Við ætluðum að kanna hvað Helgi
hefði séð langt inn til fjarðarins.
Þetta var því rannsóknarleiðangur,
auk þess sem við ætluðum okkur
að kanna hvort hægt væri að þræða
vatnaskilin og komast á hnjúka
sem ef til vill hefðu aldrei verið
gengnir. Við ætluðum að reyna að
festa nöfn á hnjúkum og fjöllum á
blaði, en biðjum þá sem sjá okkur
fara með villur að koma endilega
með leiðréttingar, þannig að allt sé
sem réttast að lokum.
Hve langt fór
Helgi magri?
Krossafjall nefnist einu nafni
fjallið sem aðgreinir ysta hluta
Þorvaldsdals og Hálsdal og nota
ég það heiti á fjallinu allt inn að
Þverárdal (mynd 1). Við gengum
upp röðulinn á Krossafjallinu, en
þar eru jökulurðir með sérkenni-
legum vatnsrásum frá þeim jökul-
tíma þegar bæði Þorvaldsdalur og
Hálsdalur voru jökulfylltir, og
nefnast þær Gamir. Eru aðallega
tvær rásir sem gætu bent til þess að
vatn hefði runnið úr Þorvaldsdals-
jökli yfir í Hálsdal. Þessi ysti hluti
fjallsins, sem er lægstur, hefur ver-
ið nefndur Hámundarstaðarfjall,
en yfir því gnæfir Krossahnjúk-
urinn. Hann skiptist í raun í þrjá
smátinda og hefur sá syðsti stund-
um verið nefndur Krossahnjúkur.
Eftir tæplega tveggja tíma göngu
erum við famir að klífa Krossa-
hnjúkinn og eftir allbratta brekku
komum við á Ystahnjúk (710m).
Þar er aflíðandi niður í Hálsdal en
bratt niður að austan en þangað
hefur fallið lítið berghlaup. Þá tók
við enn ein allbrött brekkan eftir
nokkuð mjóum hrygg með berg-
hlaup niður í Hálsdal, Ríplana eða
Ripplana (Ámi segir Rípill í ein-
tölu), og að þeirri brekku lokinni
komum við á næsta hnjúk, strýtu-
laga hnjúk sem nefnist Miðhnjúk-
ur (880m). Þá tekur við næsta
brekka og er þá berghlaup til aust-
urs og myndar svonefndar Krossa-
skálar (mynd 2, einnig hef ég
heyrt nafnið Grjótfjall á þessu
berghlaupi). Nú er komið á
Syðstahnjúk sem sumir nefna
Krossahnjúk (955m) og er hann á
austurbrún fjallsins, lausagrjóts-
hnjúkur með vörðubroti og þar
fundum við flösku með nokkrum
rökum áletruðum miðum í.
Krossahnjúkur stendur á fjalls-
brúninni fyrir ofan Krossa og er
áberandi. Manni gæti dottið í hug
að hingað hefði Helgi magri geng-
ið forðum, en athyglisvert er það
að héðan sér hann ekki nema inn
að Garðsvík á Svalbarðsströnd
vegna þess að fjöllin handan Þor-
valdsdalsins, Kötlufjallið og Vatns-
hlíðarfjallið, skyggja á. Kannski
fór hann lengra inn á fjallið eins og
við ætlum að gera nú.
Olíumengun á fjöllum
Eftir áningu við Krossahnjúk
gengum við áfram og nú lækkar
landið talsvert til suðurs, líklega
um eina 80 m. Fjallið er breitt og
við höldum okkur nærri brún Háls-
dals en niður í hann er allbratt.
Handan Hálsdalsins (sem að vest-
an nefnist Hamarsdalur) er Valla-