Norðurslóð - 31.07.2002, Blaðsíða 2

2 - Norðurslóð
Norðurslóð
Útgefandi: Rimar ehf.
Ritstjórar og ábyrgðarmenn: Hjörleifur Hjartarson, Lauga-
steini, 621 Dalvík, sími: 466 3370. Netfang: hjhj@ismennt.is
Jóhann Antonsson, Dalvík. Netfang: ja@radgjafar.is
Framkvæmdastjóri: Sigríður Hafstað, Tjörn. Sími: 466 1555.
Umbrot: Þröstur Haraldsson. Netfang: throsth@isholf.is
Heimasíða: www.Nordurslod.is
Prentvinnsla: Alprent, Glerárgötu 24, Akureyri, sími: 462 2844.
Fjölmiðlarnir
og lýðræðið
Það eru sviptingar í íslenskum fjölmiðlaheimi um þessar
mundir. Það á bæði við Ijósvakamiðlana sem slegist er um í
viðskiptaheiminum og ekki síður prentmiðlana. Landsblöðun-
um hefur fækkað verulega á síðustu árum og þau þrjú dagblöð
sem nú eru við lýði eiga í erfiðleikum. Svo virtist fyrr í sumar
sem Fréttablaðið væri úr sögunni en það hjarir enn, hver svo
sem framtíð þess verður. Meira að segja hér norður við
utanverðan Eyjafjörð gerast tíðindi í blaðaheiminum þegar
staðarblöðin í Ólafsfirði og á Dalvík sameinast undir
skammstöfuninni BP/TT.
A sama tíma og landsblöðin hafa glímt við uppdráttarsýki
hafa héraðsfréttablöðin mörg hver eflst og styrkst. Stjórn-
málaflokkarnir sem áður voru ráðandi í blaðaútgáfu lands-
byggðarinnar hafa dregið sig til baka og hrein flokksblöð eru
ekki til lengur. í þeirra stað hafa komið sjálfstæð fréttablöð
sem að vísu hafa átt misjöfnu gengi að fagna.
Héraðsfréttablöðin hafa þurft að glíma við óhagstæða
byggðaþróun sem dregur úr möguleikum þeirra til þess að
vaxa og dafna. Fólki og fyrirtækjum fækkar og þar með verð-
ur markaður blaðanna rýrari. Við þetta bætast ýmsar uppá-
komur í þjóðlítinu sem erfitt er að sjá fyrir og bregðast við. Til
dæmis hafa erfiðleikar Frjálsrar fjölmiðlunar (eins og fyrir-
tækið sem gaf út Dag og DV hét á sínum tíma) valdið ótíma-
bæru fráfalli staðbundinna blaða. Þar eru Dagur á Akureyri
og Víkurpósturinn á Húsavík nærtæk dæmi.
Önnur uppákoma varð fyrr í sumar þegar íslandspóstur til-
kynnti stórfelldar hækkanir á burðargjöldum fyrir blöð.
Síðan Póstur og sími var klipptur í tvennt fyrir nokkrum árum
hafa þessi gjöld þrefaldast og nú hyggst íslandspóstur þre-
falda þau á nýjan leik. Þá mun gjaldið fyrir að dreifa einu ein-
taki af Norðurslóð til áskrifenda hækka úr uþb. sex krónum
fyrir nokkrum árum í 58 gangi fyrirætlanir Islandspósts eftir.
Sem betur fer hefur þessari ákvörðun fyrirtækisins verið
skotið á frest að frumkvæði þingmanna sem sjá í hendi sér að
þessar hækkanir bitna harðast á landsbyggðarblöðunum, ekki
síst þeim minni og þeim sem gefin eru út utan stærstu þéttbýl-
iskjarnanna. Þau hafa minni möguleika en stærri blöðin á því
að koma sér upp eigin dreifikerfi. Raunar gæti svo farið að
þessar hækkanir, ef þær verða að veruleika, leggi stóran hluta
héraðsfréttablaðanna að velli.
Nú þurfa stjórnvöld að mynda sér skoðun á því hvers konar
fjölmiðlamynstur þau vilja að sé við lýði í þessu landi. Er það
viðunandi að hér á landi komi einungis út 1-2 landsblöð og
álíka mörg héraðsfréttablöð? Er ekki hætta á að svo einsleit
blaðaflóra takmarki þjóðfélagsumræðuna og þrengi þar með
að lýðræðinu?
I síðasta tölublaði Norðurslóðar var á þessum stað fjallað
um þær hættur sem afskipta- og áhugaleysi almennings af
stjórnmálum boða fyrir lýðræðið í landinu (og raunar í hinum
vestræna heimi). Áhugi á stjórnmálum sprettur af og nærist á
frjálsri og opinni umræðu og hún á heima í fjölmiðlum, bæði
staðbundnum og á landsvísu, prentmiðlum og rafmiðlum.
Það getur ekki verið ætlun stjórnvalda að láta einokunar-
fyrirtæki í eigu ríkisins verðleggja stóran hluta blaðakostsins
út af markaðnum. Stjórnmálamenn hljóta að hafa meiri
áhuga en svo á að standa vörð um lýðræðið í landinu. Þeir
hljóta því að leita leiða til þess að bæta Islandspósti upp það
tap sem fyrirtækið telur sig bera af núgildandi burðargjöld-
um.
Raunar þyrftu stjórnmálamenn þjóðarinnar að taka sig
saman í andlitinu og móta almenna fjölmiðlastefnu. Það er
nokkurn veginn sama hvert litið er í fjölmiðlalandslaginu,
áhugi og afskipti stjórnvalda af þeim eru hvorki mikil né
markviss. Sumir kunna að telja það af hinu góða, að best sé að
halda stjórnmálamönnum algerlega utan við þennan geira
þjóðfélagsins. Dæmið af íslandspósti sýnir þó að af sumu
þurfa stjórnvöld að hafa afskipti eða í það minnsta áhyggjur.
Það gildir raunar einnig um Ríkisútvarpið, þótt margra ára
sorgarsaga af vandræðagangi stjórnvalda í málefnum þess
góða fyrirtækis sé efni í annan leiðara, jafnvel fleiri en einn.
-ÞH
„Og nóg er um hýreygð og heillandi sprund á Dalvík og Dagverðareyri“. Söltunarstúlkur á Dalvtk um það
leyti sem Halli orti Síldarvalsinn. Habbý Jóns, Kambi og vinkona hennar Gréta Vilhjálmsdóttir.
Síldarvalsinn eftir
Harald Zophoníasson
Það er vel við hæfi í fram-
haldi af því að við höfum
hér í Norðurslóð birt
myndir frá síldarsöltun á Dalvík
á sjötta áratugnum að birta
einnig hið alþekkta ljóð Harald-
ar Zophoníassonar, Sfldarvals-
inn.
Sagan segir að ljóðið hafi orð-
ið til á Grímseyjarsundi þegar
Haraldur var þar á sfldveiðum á
Fagrakletti GK frá Hafrnarfirði.
Haraldur var enginn nýgræðing-
ur í skáldskap þegar hann orti
þetta um miðjan sjötta áratug-
inn, þá orðinn 45 ára að aldri.
Hann átti snemma létt með að
setja saman vísu og var afkasta-
mikill vísnahöfundur.
Haraldur var fæddur í Tjarn-
argarðshorni 5. september 1906
en lést 22. desember 1986. Sam-
býliskona Haraldar var Þuríður
Magnúsdóttir frá Sæbakka en
þau bjuggu að Barði á Dalvík.
Steingrímur Sigfússon gerði
lag við Ijóðið. Steingrímur, sem
var allþekktur lagasmiður á fyrri
hluta síðustu aldar, var ættaður
frá Patreksfirði og starfaði sem
organisti þar og á Bfldudal. Um
þær mundir sem hann samdi lag-
ið var hann organisti á Húsavík.
Hann hafði látið þau boð út
ganga að hann vantaði ljóð til að
gera lög við. Haraldur sendi
honum ljóðið og Steingrímur
samdi lag við það um leið. Vin-
sældir lagsins enn þann dag í dag
sýna að vel hefur tekist til. Sig-
urður Ólafsson söng þetta lag
inn á plötu, að því er virðist strax
og lagið varð til, og sá tríó Jan
Moraveks um undirleikinn. JA
Hér er Halli Zóph í góðum
félagsskap utan við frystihúsið
um það leyti sem hann orti
Síldarvalsinn. Frá vinstri Jói
leikari, Þórlaug Kristins og
Halli Zoph.
Landleguböll voru haldin við
dillandi spil í Ungó á þessum ár-
um. Myndin er frá sjómannadegi
um þessar mundir og dekkuð
borðin bíða gestanna.
Síldarvalsinn
Syngjandi sæll og glaður
til síldaveiða nú ég held.
Það er gaman á Grímseyjarsundi
við glampandi kveldsólareld,
Þegar hækkar í lest og hleðst mitt skip
við „háfana“ fleiri og fleiri.
Svo landa ég sfldinni sitt á hvað:
á Dalvík og Dagverðareyri.
Seinna er sumri hallar
og súld og bræla er,
þá held ég fleyi til hafnar.
I hrifningu skemmti ég mér
á dunandi balli við dillandi spil
við dansana fleiri og fleiri.
Og nóg er um hýreygð og hcillandi sprund
á Dalvík og Dagverðareyri.