Norðurslóð - 18.12.2002, Page 7

Norðurslóð - 7
Bjarnarhóll
l' :*ýr \ r>
Í'í'. X ■
Grímsnes
Vegarslóöinn
upp á túnin
Braggi Veigu
- og Vidda
Hesthús Jóa
ieikara

— Fjárhús Bonga
og Guja
- Fjós og hlaða
Jonna
Bergþórshvoll
Verslunarhús
KEA í byggingu
Loftmynd af Dalvík 1954. (Mynd: Landmœlingar Islands)
kaupmaður, afi Friðþjófs, hafði
byggt. Tóti byggði síðan fjós
ofan við Bjarnarhól. Síðar fékk
Steingrímur í Grímsnesi að
byggja við hlöðuna sem Þor-
steinn hafði byggt og þar við fjós
og reyndar smíðahús sem Jón
faðir Steingríms hafði afnot af.
Þeir Bjarnarhólsmenn fluttu síð-
ar fjárhúsið og hlöðuna upp á
tún sem var talsvert sunnar en
fjárhúsahverfið.
Fjölgar við fjárskiptin
Haustið 1949 var allt sauðfé
skorið niður í Svarfaðardal og
fjárskipti áttu sér stað. Eftir fjár-
skiptin jókst fjárbúskapur tals-
vert í hverfinu. Bongi og Guji
Loftssynir höfðu skömmu fyrir
fjárskiptin flutt úr Böggvisstöð-
um og niður á Dalvík og byggðu
fljótlega fjárhús norðan við Sig-
urjón í neðstu línunni. Þeir voru
alla tíð býsna umsvifamiklir í
sínum búrekstri. Páll Friðfinns-
son byggði myndarleg fjárhús
sunnan við Sigurjón og það voru
án efa veglegustu byggingarnar í
hverfinu. Eftir að Páll dó var
Gunnar sonur hans með kindur í
húsinu. Síðar átti svo Sævaldur í
Runni þessi fjárhús og var þar
bæði með kindur og hesta. Um
tíma var Jói í Arnarhóli með
hænsni í kofa við þessi hús. Páll í
Laxamýri átti fjárhúsin með Sig-
urjóni tengdaföður sínum og var
með kindur eftir daga Sigurjóns.
Toni Bald keypti síðan þessi fjár-
hús og átti þegar þau þurftu að
víkja fyrir skipulagi.
Af keyrurum
Eins og áður er komið fram
byggði Jói leikari hesthús sem
var fyrsta húsið í efstu línunni.
Jói var í mörg ár keyrari með
dráttarklára og tók að sér ýmis
viðvik með þeim. Hann var með
hestasláttuvél og sló fyrir aðra.
Eins var hann með hestakerrur
og sleða sem hann notaði til
flutninga yfir veturinn. Þetta var
heilmikil útgerð hjá Jóa. Addi í
Hvoli var líka með svona útgerð
á hestum, í það minnsta var hann
með Brúnku föður síns, Stebba í
Hvoli. Friðþjófur rifjar einnig
upp að faðir hans,Tóti í Bjarnar-
hóli, hafi verið keyrari með hesta
áður en hann fór að stunda vöru-
bílaakstur. Jói leikari byggði
bragga sunnan við hesthúsið þar
sem hann hafði aðallega kindur.
Jói í Arnarhóli eignaðist síðar
þennan bragga og var þar með
kindur. En fleiri Jóar koma við
sögu í efstu röðinni í fjárhúsa-
hverfinu.
Jói í Bergþórshvoli byggði
fjárhús á ská neðan við efstu
röðina, norðan við hesthús Jóa
leikara. Sigtryggur tengdafaðir
Jóa byggði þetta með honurn.
Hann hlóð alla veggi úr torfi. Jói
var með kindur í þessum húsum
alla tíð og síðar var Massi sonur
hans með hesta þarna líka.
Baðkar í fjárhúsi
Sunnan við þá og aðeins neðar
byggði síðan Rósmundur Stef-
áns fjárhús. Jói leikari seldi
gamla hesthúsið til Jóns Guð-
munds sem síðar var á Hámund-
arstöðum. Jón reif kofan og
byggði þar myndarlegar bygg-
ingar, fjárhús og hlöðu. Jón seldi
húsin þegar hann fór að búa á
Hamri. Palli í Bergþórshvoli
keypti byggingarnar og hafði
kindur þar. Palli var áður með
kindur í Pallakofanum sem var
sunnan og ofan við Berþórshvol.
Pallakofinn stóð lengi eftir það
og spilaði stóra rullu í leikjum
krakkanna í hverfinu. En ofan
við efstu röðina í fjárhúsahverf-
inu byggði Toni Sigurjóns fjár-
hús þegar hann flutti í Goða-
brautina og var hann þar lengi
með kindur.
Enn er ótalið að á túni sunn-
an við fjárhúsahverfið var Veiga
í Sægrund með fjárhús í bragga
sem hún og Viddi sonur hennar
keyptu af Júlíusi Björnssyni þeg-
ar Júlíus og Bommi sonur hans
keyptu Karlsá. í þessu fjárhúsi
var steypt ker þar sem kindurnar
í hverfinu voru baðaðar til að
verjast fjárkláðanum.
Með þessari yfirferð höfum
við Friðþjófur farið í gegum bygg-
ingar- og nýtingarsögu fjárhúsa-
hverfisins eins og við munum
hana frekast. Okkur kann að
hafa yfirsést eitt og annað og
blaðið stendur opið öllum sem
vilja koma leiðréttingum á fram-
færi. En það er af endalokum
þessa hverfis að segja að það fór
saman að Dalvíkin óx og dafnaði
og meira land þurfti fyrir íbúð-
arhús. Velmegun jókst þannig að
fjölskyldunum var ekki jafn
nauðsynlegt að létta lífsbarátt-
una með búfjárhaldi. Þá var sam-
þykkt að flytja það sem þá var
kallað tómstundabúskapur í sér-
skipulögð hverfi, annað upp við
Stórhól og hitt út við Brimnesá.
Hjarðarslóðin var síðan byggð á
svæðinu þar sem fjárhúsahverfið
stóð. Jóhann Antonsson
Starfsfólki okkar og viðskiptavinum
sendum við bestu óskir um gleðileg jól
og farsœld á komandi ári
Þökkum samstarfið
á árinu
SAMHERJI HF
Dalvík