Tímarit um endurskoðun og reikningshald - 01.02.1985, Qupperneq 37
reglugerð, sem sett var um framkvæmd
prófanna, fékkst mun meiri festa í menntun-
armál endurskoðenda en áður var. Nú skyldi
prófmaður gangast undir bókleg próf í sjö
greinum og standast, áður en verkleg próf
skyldu tekin. Til undirbúnings bóklegu
prófunum voru haldin námskeið í endurskoð-
un, skattskilum, reikningshaldi, þjóðhag-
fræði, rekstrarhagfræði, viðskiptareikningi og
tölfræði, og lögfræði. Petta námskeiðahald
tók þrjú ár og voru námskeiðin haldin á
haustin. Til kennslu í þessum námskeiðum
voru yfirleitt fengnir kennarar úr viðskipta-
og lagadeildum háskólans en endurskoðend-
ur kenndu skattskil og endurskoðun. Segja
má, að þessi tengsl við háskólann hafi orðið
því til framdráttar, sem síðar varð, að allt
bóklegt nám til löggildingar í endurskoðun
færðist inn í háskólann.
Mikil framför þótti af þessum námskeiðum
miðað við fyrri hætti, en menn vildu ekki láta
hér staðar numið og því beitti félagið sér fyrir
því, að bóklegum hluta námsins yrði komið
fyrir í viðskiptadeild háskólans. Pað varð til
þess, að enn á ný voru samþykkt lög um
löggilta endurskoðendur en það var á árinu
1976. Þá hófst það skeið í menntunarmálum
endurskoðenda, sem við búum nú við.
Segja má, að þegar bóklegt nám í endur-
skoðun fór inn fyrir dyr háskólans hafi
námsvistarkerfið verið aflagt. Og það var
vonum seinna. Nám í endurskoðun hafði þá
um langt árabil farið fram á háskólastigi
erlendis, sums staðar frá því um aldamót.
Eins og bent var áðan, þá höfðu endur-
skoðendur frumkvæði að þessari breytingu.
Skýringuna á því tel ég sumpart vera þá, að
endurskoðendur höfu áunnið sér þann sess í
íslensku viðskiptalífi, að sífellt jukust þær
kröfur, sem til þeirra voru gerðar. Og þeir
gerðu sér grein fyrir að auka þurfti menntun
endurskoðenda.
Nú má ekki skilja orð mín svo, að ég sé að
gefa í skyn, að menn komi nú fullnuma úr
háskólanum og hafi ekkert að læra á stofun-
um. Öðru nær; reynsla í starfi skiptir auðvitað
endurskoðendur, eins og aðra, miklu máli og
það kemur fátt ef nokkuð í staðinn fyrir hana.
En ég tel samt, að þeir nemar, sem nú ráðast
á stofurnar hafi mun betri bakgrunn til að
verða færir endurskoðendur en þeir, sem
áður voru ráðnir, beint úr miðskóla. Jafn-
framt ætti aðlögunartími þeirra að vera mun
skemmri en þeirra, sem áður réðu sig til
námsvistar.
Sumir mundu kannski vilja halda því fram,
að sá reginmunur sé á nemum í dag og áður,
að þeir, sem nú ráða sig á stofurnar hafi
frekar tök á því að mynda sér skoðun á
faglegum efnum, gagnstætt því sem áður var,
þegar menn voru nánast eins og óskrifað
blað. Af þessum sökum sé ekki hægt að móta
efniviðinn að eigin vild og það sé galli.
Auðvitað er þetta mikil þröngsýni og framfar-
ir yrðu ekki örar ef allir væru á þessum
buxunum.
í núgildandi lögum um löggilta endur-
skoðendur kemur fram, að til þess að hljóta
löggildingu þurfi menn að hafa lokið námi af
svokölluðu endurskoðunarsviði innan við-
skiptadeildar háskólans. Jafnframt þurfa
menn að hafa unnið við alhliða endurskoðun-
arstörf undir stjórn löggilts endurskoðanda í
a.m.k. þrjúár. Afþessu erljóst, að löggjafinn
hefur talið hvort tveggja, bóklegt nám í
háskóla og reynslu á stofu, nauðsynlegan
undirbúning fyrir lokapróf.
Nú vil ég ekki láta reyna um of á langlund-
argeð viðstaddra með því að gera of ítarlega
grein fyrir námstilhögun fyrir verðandi endur-
skoðendur í háskólanum, en ég vil þó fara
nokkrum orðum um þetta nám.
Námstími er fjögur ár. Fyrstu tvö árin eru
sameiginleg öllum nemendum viðskiptadeild-
ar, en á þriðja ári skiptist deildin í tvo kjarna,
þjóðhagskjarna og fyrirtækjakjarna. Þriðja
árið er sameiginlegt þeim, sem velja fyrir-
tækjakjarna en á fjórða ári velja nemendur
sér kjörsvið, og eitt þeirra kjörsviða, sem
deildin býður upp á, er endurskoðunarkjör-