Alþýðublaðið - 08.01.1925, Blaðsíða 4

s
ALÞYÖUILAÖIÐ
stefnan hafði p1!s enpjm stuðn
ing hjá hinnl upprennandi auð
valds- og útgerðarmanna-stétt,
og Gísli týndi skllnaðarstefnunni
eða gleymdi henni heima á búr-
hillunni eins og Skuggasveinn
samvizkunni. En það er grelnd-
nr, maður Gísll, eða glogt hífir
hann augað að minsta kostl,
glögt fyrir þvf, hvar esdurinn
brennur bezt. Hann var einhver
fyrstl maður tll þass op’.nberlega
að mótmæla jafnaðarstefnnnnl
hér á landi, — hann og Guð-
mundur Hannesson, sem líka er
vindhana8núlnn skilnaðarmaður,
>Flokkur og stefnae heitir
grein Gísla, og það í greinlnni,
sem ekki era skammir um and-
stæðinga auðvaldsins og Jóns
Magnússonar, eru þau vísdóms-
orð, að nú á næsta þlngi liggi
tvent fyflr til aðgerða fyrir íhalds-
flokkinn. Hver eru þá þessi tvö
mikllvægu atrlðl? Þau ern: Fyrst
það, að nafni íhaldsfiokksins
þarf að breyta f >Umbótafiokk-
ur<. Ekkl svo sem að íhalds-
nafnið hafi ekki verið réttlátt,
jú, sussu, en nú er flokkurinn
búinn að ná því, sem hannsetti
sér sem *fyrsta mið, að forða
landi og lýð frá hinu versta
fárU. Og nú má >vænta, að nú
sé >uppgangnum< loklð hjá
þeirrl >alþýðuframsókn<, sem
fæddist a! æsingagirni, ofund og
hatri og Ilfað h?fir á blekking-
um og rógi<. (Menn taki eltir
orðbragðinu f biaði vandlæt-
inga-postulans (eða -þeðslns)
Kristjáns lltia A'bartssonar.JjOg
af því að þessu iyrsta miðl er
náð, þá á að henda fhaldsnafn-
inu og taka upp umbótanatnlð.
En ætli orsakirnar séu ekki
frekar það, að Gísli skifji, að
fhaldsnafnið lætnr ver en um-
bótanafnið f eyrum almennlngs?
íhaldssemin er vist hvergi lofuð
hjá almenningi, þó fhaldsnafnlð
sé hins vegar ágætt fyrir stjórn-
málamenn, sem vilja safna tog-
araeigendaiýð undir merki sitt.
Enn þetta er nú ekki nema
annað af þvf, sem íhaidsflokkur-
inn á að géra; hitt er að af-
nema tóbakselnkasöiuna (sem
helztn fhaldsmenn greiddu sjálfir
atkvæðl með á þingit!!)) og segja
uppsteinolíuB&mnineunum brezku.
(Gf'lí fylgl*t ekki v«l m«ð; stj nnin
er búln «ð því (yrlr t okkru 6n
besa að spy ja þlnplð að eða
Gísfa)
Ritatjóra Varðar hefir þótt
rétt að bera greln Gisla undlr
álit Miðstjórnar íhaldsflokkslns,
og hefir einn úr þeirri stjórn
(Ólafur Thors?) skrifað hsilan
dálk aftan við greln Gisla. Þar
standur, að Gísii eigi >þakklr
skillð fyrir þessa anjðilu ádrepu<.
Þessi snjalla ádrepa eru svívlrð-
ingarnar um andstæðingana, sem
gefið er sýnishorn af hér að
framan. Það má segja, að Mið-
stjórn íhaldiflokkslns (eða þessi
meðlimur hennar) lelki Kristján
vandlætlngar p. ver en nokknr,
sem skrifað hefir á móti pári
hans, og er þá miklð sagt.
Kommúnisti.
Andríkt sendibréf.
iii.
„Vorsioht! Gifti
Wer hier nicht lachen kann,
soll hier nicht lesen,
denn, lacht er nicht, faszt ihn
„das böse WesenV1)
Friedrich Nietzsche.
Um sama leyti og ég lauk viö
aö lesa Bréf til Láru einhvern
tíma á jólunum — >hátíð er til
heilla bezt< —, var óg að blaða í
ritum Nletzsches, skáldspekingsins
og ritsnilliDgsins þýzka, og rakst
á ofanritaða stöku. JÞarna er það!
hugsaði ég. það er alveg eins og
skáldið hafi haft Bréf til Láru
fyrir framan sig. þegar hann orti
hana, og ekki getað stilt sig um
að skopast að hinu alþekta and-
lega hugleysi broddborgaranna.
Nýjar hugsanir eru fyrir hugskots-
sjónum flestra þeirra eins hættu-*
legasta og rammasta eitur. Hversu
gleðilegar, snjallar og skemtilegar
sem þær eru, ef þær koma ekki
heim við hinar, sem broddborgar-
inn hefir vanist í ungdæmi sínu,
yflr sjóðbók sinni, við búðarborðin,
í kirkjunni sinni eða kafflhúsinu,
þá getur hann ekki glaðst né
hlegið, og >sá vondi< fær þá fangs
á honum og" læðir því inn í hug
hans, að nú missi hann allar eigDÍr
1) Þ. e.s „Varúð! Eitur! Hór á sá
ekki að lesa, sem ekki getur hlegið,
| þvi að „sá vondi“ tekur hann, ef
! huuu hlwr díki."
sinar og veiði EÍaldbrota. fari á
sveitina og verði sendur fátækra-
flutningi á náðir einhvers vel metins
og >bristi!ega þenkjandi< hrepps-
nefndaroddvita eins og >6breyttur
alþýðumaður<, og »borgaralegur
heiður< hans sé í veði, ef >svona
lagaður hugsunarháttur< nái við-
gaDgi í þjóðfélaginu. Þess vegna
verður það mælikvaiði á, hvað
hann megi lesa hvort hann getur
hleðið að því, sem skemtilega er
hugsað.
Það fer ekki hjá því, að mörgum
broddborgaranum verði óróttinnan
brjÓBts, þegar hann les Bréf til
Liru. og það grípi hann svo rmkHl
ótti um, að hann só að taka inn
andlegt eitur, að haun muni ekki
eftir því, að bæði í íornum fræðum
og Kvennafræðaianum er sagt, að
menn geti vanist eitri svo, að
ekki saki, eí gætilega er að farið,
og satt að segja er honum nokbur
vorkunn, þvi að menn fá ekki á
hverjum degi að lesa jafn-nýstár-
legt sendibróf og þetta er nó jafn-
fjölskrúðugt að efni né heldur jafn-
vel skrífað. í fam orðum veiður
varla sagt betur en með orðum
höfundaiins sjálfs, hverju lesaranum
hiotnast að kynnast, en það er
>ritlist snillingsins, skemtun fræði-
mannsins, hugarflug skaldsius,
vizka vitringsins, dulspeki draum
hugans, hrollur hins hugsjúka, víð-
sýni vegfarandans, mælska hina
málsnjalla manns, hlátur húmor-
istans, bituryi ðl haðtuglsins, hittni
hermikrákunnar, sýnir hugsjóna-
mannsins, stormhogi stjómmála-
mannsins, víðhygli alheimsborgar-
ans, átölur umbótainannsins, mátt-
ur maunvinarins, aðrinslur alvötu-
mannsins, hugrekki hins htein-
skilna, rödd hrópandans í eyði-
mörkinni, ylur kærleikans, ráust
réttlætisins, vandlæting sannleik-
ans, mál spekinnar, niður aldanna,
þytur eilifðarinnar<.
Sá, sem lesið hefir Bréf til Láru,
getur borið um, að þrátt fyrir
hina dyDjandi mælsku í þessu yflr-
liti er ekki of ríkt að oiðikveðið,
svo að þab er ekki að tvíla, að
margt nýtt ber fyrir hugskots-
sjónir broddborgaralegs fesara, sem
er íóvanur að sjá heilagan anda<.
önnur málhvild. Bólcabéus.
Bitstjóri og ábyrgðarmaðuri
Hallbjörn Halldórsson.
Prentsm. Hallgrtms BonediktSBonar‘
BergstaðMirxii m
i