Ráðunautafundur - 11.02.1980, Blaðsíða 62
54
III. Graskögglar handa nautgripum í vexti.
1. Hérlendis hafa ekki farið fram rannsóknir á notkun grasköggla sem
fóðurbætis fyrir ungkálfa. Erlendis hafa hins vegar verið gerðar rann-
sóknir á þessu. Þar kemur í ljós að fyrir þá flokka kálfaeldis sem hér-
lendis eru stundaðir þ.e. sem uppeldi á mólkurkúm og sem uppeldi slátur-
gripa, geta graskögglar komið algjörlega í stað kjarnfóðurs. Þetta á við
um kálfa á alriinum 0-3 mánaða þar sem vaxtarkröfurnar eru 770 g/dag eða
þar undir. Ef hins vegar ætlunin er að framleiða "intensive cereal beef",
nægja graskögglar ekki einir og sér.
1 þessum ungkálfatilraunum kom einnig fram að gagnsemi mölunar minnk-
aði eftir því sem gripirnir þroskuðust. Mölun virtist nauðsynleg til að
halda uppi nægilegum flæðihraða fóðurs (gors) um þarma Ft 1.2. Ef hins veg-
ar mölun var það mikil Ft 1.1 að kögglarnir urðu of harðir þá minnkaði át-
lystin hjá ungkálfum. Skýringin á minnkandi áhrifum mölunar með aldri er
eflaust sú að kálfarnir eru að þroskast úr einmaga dýrum í jórturdýr.
Þarna má eflaust finna hluta af skýringunni á gildi mölunar fyrir mjólkur-
kýr, sem sé að þá getur a.m.k. hluti nýst beint í vinstur eins og um ein-
maga dýr væri að ræða.
2 Fóðrun geldpenings. Til þessa flokks teljast ásetningakvígur, naut-
kálfar af kúakyni okkar og Galloway-blendingar. Tilraunir hafa verið gerð-
ar með þessa flokka bæði hérlendis og erlendis. Rf erlendum niðurstöðum er
mikið um breskar og ber þeim flestum saman um ágæti grasköggla sem fóður-
bætis.
1 tilraun sem framkvæmd var á holdablendingum í Gunnarsholti 1977,
kom í ljós mjög ámóta þyngdaraukning hvort notað var kjarnfóöur eða gras-
kögglar (sbr. töflu 1.)
I þessari tilraun var borið saman graskögglar og kjarnfóður 1 eða 2
kg af hvoru fóðurefni fyrir sig. Viðbótarkílóið í kjarnfóðri gaf mun meiri
vöxt en í graskögglum. Fyrra kílóið gaf hins vegar mun meiri þyngdar-
aukningu þegar graskögglar voru notaðir sem fóðurbætir.
Út frá þessari tilraun var því erfitt að segja fyrir um hvernig nota
skyldi graskögglana, þó svo að niðurstööur bendi til að graskögglar geti að
vissu marki komið alveg í stað kjarnfóðurs.