Ráðunautafundur - 11.02.1980, Blaðsíða 64

56
Tafla 2.
Aukning átgetu (%) við kögglun á misgóðu heyi hjá sauðfé og naut-
gripum á misjöfnum aldri.
Kögglar Aldur 6 mán Aldur 36 mán Meðaltal
Tréni % Sauð- fé Naut- gripir. Sauö- fé Naut- gripir. Sauð- fé Naut- gripir.
A "betri" 30.4 60 18 29 5 45 12
B "verri" 34.7 76 31 61 30 69 31
Átgeta á kögglum
A - kögglum B (%) 10 -6 6 - 9 8 - 8
Svipaða sögu er að segja úr annari tilraun (Marsh og Murdoc, 1975)
en þar kom fram aukning á átgetu upp á tæp 70% hjá sauðfé (hrútar) þegar
saxaö hey var malað og kögglað (0.92 - 1.56 kg/dag), en 33% munur ef það
var ekki malað fyrir kögglun (vögglar). í annarri tilraun hjá sömu mönnum,
þar sem hey með lægra trénismagni (með 22%) var notað, varð aukningin við
vögglun aðeins 22% og var átgetan á lakara heyinu (jm 27% trénis) vöggluðu
svipuð (1.62 kg á dag) og á því betra köggluöu (1.56 kg/dag).
Samkvæmt erlendum niðurstöðum (Wilkins, 1970) veldur fóðrun gras-
köggla með votheyi ekki falli í átgetu á votheyi fyrr en þeir fara yfir 40%
af votheyinu (mælt sem lífrænt efni), en hámarks átgetu fóðursins í heild
var náð við 60-65% hlutdeild grasköggla i því. Hins vegar féll átgeta um
0.46 einingar lífræns efnis í votheyi fyrir hverja einingu í áti á byggi.
í öllum tilraununum með grasköggla varðandi sauðfé, eins og önnur
jórturdýr, minnkar meltanleikinn við kögglagerð sem síðan aftur vinnst upp
meiri breytiorku og betri nýtingu breytiorku í nettóorku, þannig að meltan-
leikatölur segja ekki nema hluta sögunnar þegar um raunverulegt fóðurgildi
er að ræða varöani grasköggla. Fáar tilraunir liggja fyrir um gildi gras-
köggla í vetrarfóðri sauöfjár við íslenskar aðstæður.
Úr tilraun á Hesti, sem standa á í þrjú ár, með notkun grasköggla í
vetrarfóðri sauðfjár hefur verið birt uppgjör fyrsta ársins (Stefán og
Pétur, 1978). Er hér um fjóra fóðrunarflokka að ræða, þar sem fóðrað var
á töðu og graskögglum (A. fl.), töðu og fóðurblöndu, (B.fl.), töðu eingöngu
(C.fl.) og töðu og graskögglum með 4% fóðurfitu (D.fl.). Engin munur kom
fram á þrifum, frjósemi eða afurðum ánna milli A,B og D flokkanna, en eins
og vænta mátti léleg ( 3 kg/ffe') . Svona hey ætti varla að þurfa að reyna
eitt sér og hefði veriö skynsamlegast að spara sér þann flokk og fjölga
frekar í hinum þrem. Hefði þá e.t.v. gefist tími til að framkvæma tilraun-