Norðurslóð - 17.11.2005, Blaðsíða 4

4 - Norðurslóð
Mikil aukning á
línuafla sem land-
að er á Dalvík
Veruleg aukning á línuveiði fyrir Norðurlandi
Á undanfornum vikum hafa
margir aðkomubátar landað afla
sínum hér á Dalvík og hefur afl-
anum verið ekið vestur á Snæ-
fellsnes eða suður á land og þá
í flestum tilfellum í vinnslu hjá
þeim sem gera bátana út. Þó
landa hér líka bátar sem selja atl-
ann á markaði.
Síðastliðinn mánudag voru
tveir bátar til löndunar í Dalvík-
urhöl'n, Gullhólmi SH og Faxa-
borg SH. Þeir voru með 85-90
tonna afla. Mikil línuveiði hefur
veriðút af Norðurlandi núíhaust
og raunar á undanförnum mán-
uðum og hefur löndun línubáta
aukist mjög mikið á Dalvík. Auk
þessara aðkomubáta sem landa á
Dalvík eru nokkrir smærri bátar
gerðir út frá Dalvík á línuveiðar
um þessar mundir.
Fiskistofa hefur tekið sam-
an upplýsingar fyrir vefmiðilinn
Dagur.net um landanir línubáta
á undanförnum árum og allt til
loka október á þessu ári. Upp úr
þessurn upplýsingum var unnin
tafla sem sýnir landanir línubáta
hér við Eyjafjörð sem við birtum
hér á síðunni. Þar sést að línuafl-
inn hefur meira en þrefaldast frá
árinu 2002 til fyrstu tíu mánaða
þessa árs. Hlutdeild Eyfirðinga í
lönduðum línuafla var 3,7% árið
2002 en er komin upp í 10,2% á
fyrstu tíu mánuðum þessa árs.
Línuveiðar hafa aukist mjög
mikið fyrir Norðurlandi nú í ár
eins og áður segir. Línuveiðar
alltaf hafa verið stundaðar í ein-
hverjum mæli hér við fjörðinn og
í Grímsey nokkuð jafnt og þétt.
Hér fyrir neðan er tafla sem sýnir
landaðan línuafla eftir löndunar-
höfnum hér við Eyjafjörð á ár-
Hafnaverðir á Dalvík voru að setja aflatölur inn í tölvu í vigtarskúrn-
um á Dalvík. Gunnþór Sveinbjörnsson tv. og Eggert Bollasson th.
Mynd sem tekin var í Dalvíkurhöfn sl. mánudag sýnir línubátana frá Snœfellsnesi eftir löndun.
unum 2002 og fyrstu 10 mánuði
þessa árs. Þar má sjá að aukningin
er langmest á Siglufirði og Dalvík.
A þessum stöðurn landa aðkomu-
bátar, svo sem frá Snæfellsnesi og
Suðurnesjum, en bátar þaðan hafa
mikið verið við veiðar hér fyrir
norðan að undanförnu. í Grímsey
þar sem línuveiðar hafa alltaf ver-
ið mikið stundaðar er engin aukn-
ing að ráði heldur bara sveiflur á
milli ára.
2002 2003 2004 2005 jan-okt
Siglufjörður 196.199 800.820 1.128.956 3.884.000
Ólafsfjörður 601 22.704 72.693 84.736
Grímsey 1.180.827 1.401.059 1.243.014 1.419.146
Hrísey 287.599 406.804 527.750 519.989
Dalvík 371.297 650.205 2.024.250 2.350.091
Árskógssandur 563.215 229.712 402.244 775.609
Hauganes 34.357 26.674 16.446 24.892
Hjalteyri 49.184 49.315 39.725 10.176
Akureyri 37.442 35.702 140.401 144.328
Grenivík 64.524 100.737 132.045 43.151
Samtals Eyjafjörður 2.785.245 3.723.732 5.727.524 9.256.118
Samtals landið alll 75.237.443 80.849.855 95.861.069 90.813.491
Eyjafjörður/landið 3,7% 4,6% 6,0% 10,2%
Landaður afli línubáta (kg) í Eyjafjarðarhöfnum.
Sesselja Benediktsdóttir
Fædd 4. september 1904 í Grímsnesi á Látraströnd - Dáin 20. október 2005 á Dalbæ á Dalvík
Það var ýmislegt frá bernsku-
tíð sem rifjaðist upp fyrir mér
þegar ég var að vinna viðtal við
Sesselju Benediktsdóttur sem
birtist í jólablaði Norðurslóðar í
fyrra. Tilefni viðtalsins var að um
haustið hafði Setta orðið 100 ára
gömul.
Fólkið sem bjó í Bergþórs-
hvoli um og uppúr miðri síðustu
öld setti auðvitað svip sinn á það
umhverfi sem við unglingarnir lit-
um á sem okkar leikvöll. Hvergi
í ofanverðum sunnanbænum var
jafn gaman fyrir okkur að safn-
ast saman til leikja og í Palla-
brekkunni eða við Pallakofann.
Pallabrekkan var hóllinn upp að
Bergþórshvoli kallaður og Palla-
kofinn var síðan sunnan og ofan
við Bergþórshvol. Það var því oft
líflegt kringum húsið og vafa-
laust hefur gauragangur að utan
raskað ró íbúa þess. Það var hins
vegar fyrst og síðast vinsamlegt
viðmót sem við ólátabelgirnir
mættum hjá þessu góða fólki.
Auðvitað man maður eftir ein-
staka atvikum þegar Páll Hall-
grímsson húseigandi var að verja
leigjendur sína fyrir ólátunum.
Sérstaklega er minnisstætt atvik
á gamlárskvöld þegar Palli stóð
á tröppunum með haglabyssu
og skaut upp í loftið til að dreifa
krakkaskaranum. í dag hefði sér-
sveit lögreglunnar verið kölluð
út til að afvopna Palla en í þetta
sinn vildi til að Kristján hrepp-
stjóri gekk framhjá og talaði til
Palla sem svaraði að bragði að
þetta væri allt í lagi, hann skyti
aldrei hreppstjóra. Afþessusvari
var bara hlegið og er hlegið enn.
Þegar róaðist þarna unr kvöldið
kallaði Setta okkur minnstu gutt-
ana inn og gaf okkur bolsíur og
súkkulaði.
Það var svo merkilegt að þó í
þessu litla húsi byggi margt fólk
var alltaf nóg pláss fyrir okkur
pollana ef því var að skipta. Óli
var nokkru eldri en ég en það
kom þó oft fyrir að maður væri
í heimsókn hjá þeim. Til dæmis
rifjaði ég það upp í viðtalinu við
Jólamarkaður slysavarnakvenna
Slysavarnadeild kvenna á Dalvík verður með jólamarkað í
húsi félagsins að Gunnarsbraut 4 næstkomandi sunnudag,
þann 20. nóv. kl. 15. Þar verða félagskonur með á boðstólum
handavinnu og bakkelsi sem þær hafa sjálfar unnið og geta gestir
sest niður og fengið sér kaffisopa og aðventudrykk á vægu verði.
Kvennadeildin hefur undanfarin ár stutt dyggilega við bakið á bæði
björgunarsveitinni og ekki síður unglingadeildinni og kostuðu þær
m.a. klifurbúnað fyrir nokkru sem nýst hefur vel við æfingar fyir
unglingana. Einnig gaf deildin í tilefni 70 ára afmælis deildarinnar
í fyrra ýmislegt sem nýtist við björgunarstörf s.s.gervihnattasíma
sem þegar hefur sannað ágæti sitt og fleira sem of langt mál er upp
að telja. Þá fá öll börn í Dalvíkurskóla endurskinsmerki að gjöf
frá deildinni og bekkjarsett af endurskinsvestum verður afhent í
skólanum innan tíðar.
Settu í fyrra að fyrstu kosninga-
nóttina sem ég vakti, árið 1956,
var ég með þeim mæðginum, þá
10 ára gamall. Mér er þetta sér-
staklega minnisstætt vegna þess
hvað við glöddumst mikið þegar
Benedikt Gröndal komst á þing
þá ungur maðurinn. Setta var
býsna pólitísk og mikil Alþýðu-
flokksmanneskja. Þetta var mér
minnisstætt frá kosningavökunni
en skömmu áður heyrði ég hana
blöskrast yfir því að Halldór Lax-
ness hafi fengið Nóbelsverðlaun-
in, nær hefði verið að Guðmund-
ur Hagalín hefði fengið þau, hann
skrifaði vel urn alþýðufólk.
Um veru sína í Bergþórshvoli
er haft eftir þeim mæðginum í
viðtalinu í fyrra:
„Setta og Óli segja að það hafi
farið vel um þau í Berþórshvoli
þó að í dag þyki ekki boðlegt að
búa svona þröngt. Þegar Ingi-
björg flutti af kvistinum fengu
þau það pláss og var það auð-
vitað mikill munur. Setta segir að
það sé ekki alltaf spurningin um
plássið sem geri menn ánægða,
hún hafi alltaf skynjað alla menn
jafnsetta í Bergþórshvoli og það
hafi skipt sig rnáli. Það var mikil
eining hjá fólkinu sem þarna bjó
og öllum leið vel.“
I fyrra þegar ég tók viðtalið við
Settu kom víða fram hjá henni að
það hafi verið gott að vera þar
sem nóg var af mat. Um veru sína
í Arnarhóli þar sem hún var ráðs-
kona sagði í viðtalinu:
„Hingað komu þau 14. maí
og hafði Setta ráðið sig sem ráðs-
konu í Arnarhól hjá þeim feðgum
Jóni Jónssyni og Jóhanni Björg-
vin syni hans eða Jóa í Arnarhóli.
Þar bjuggu þau næstu 10 árin.
Setta vann jafnframt við ýmis
önnur störf en ráðskonustörfin í
Arnarhóli. Meðal annars var hún
í síldarsöltun á sumrin og einnig
í heyskap hjá fólki sem var með
búfé á Dalvík. Einnig tók hún
að sér hreingerningar fyrir fólk
í bænum og þvoði þvotta. Ann-
ars var að jafnaði mikið að gera
í Arnarhóli því gestkvæmt var
á heimilinu, ekki síst af fólki úr
sveitinni. Setta segir að það hafi
verið gott að vera hjá Jóni, all-
taf verið mikill og góður matur
þar.“
Ú r Arnarhóli fluttu þau í Berg-
þórshvol þar sem þau leigðu eins
og áður hefur komið fram. Um
lífsbaráttu sína sem einstæðrar
móður eftir að hún flutti í Berg-
þórshvol segir í viðtalinu:
„Eiginlega bæði verri og
betri en áður segir hún. Eftir að
hún flytur í Bergþórshvol eykur
hún vinnu utan heimilis og þá
aðallega í almennri fiskvinnslu
á Dalvík. Það gaf ef til vill betri
tekjur en hún var meira utan
heimilis en áður. Hún fór suður
á vetrarvertíð; var í Njarðvík
1958 og 59 og Vestmannaeyjum
1960. Þá var Ólafur orðinn full-
tíða maður og fór með henni á
vertíð í þessi skipti. Óli segir að
vertíðarlífið hafi aldrei verið í
miklu uppáhaldi hjá mömmu
sinni. En Setta segir að þetta
hafi verið ágætt, að vísu síðra í
Vestmannaeyjum en í Njarðvík.“
Setta vann á frystihúsinu hér
á Dalvík á þessum árum en þar
var vaxandi starfsemi allt árið
um kring og dró það úr þörfinni
fyrir vertíðarferðir suður á land.
Úpp úr 1960 byrjaði hún, ásamt
vinnunni í frystihúsinu, að vinna
við ræstingar hjá kaupfélaginu,
bæði á skrifstofum og í verslun-
inni. Hún vann við ræstingarnar
til 1979 eða þangað til hún varð
75 ára, Setta segist lengst af hafa
skúrað með Önnu Arngríms
og með henni hafi verið gott að
vinna. „Anna hafi verið svo létt
og skemmtileg og alltaf kát.“
Setta náði því að verða elsti
íbúi þessa byggðarlags. Hún
var búin að skila mikilli vinnu
og þjóna mörgum á sinni löngu
ævi. Það var því skemmtilegt að
skynja það í fyrra þegar ég tók
viðtalið við hana á Dalbæ að hún
naut þess virkilega að þiggja alla
þá þjónustu sem boðið var uppá
á því heimili. Hún átti það skilið
að við hana væri stjanað.
Ég sendi Ólafi Ivari Níelssyni
syni hennar, eins og Óli heitir
fullu nafni, innilegar samúðar-
kveðjur.
Jóhann Antonsson