Norðurslóð - 23.05.2013, Blaðsíða 4

4 - Norðurslóð
Ogleymanleg vinnuferð á Tungnahrygg
Sveinn Brynjólfsson
Um Tungnahryggskála og
hans merkilegu sögu þarf
ekki að fjölyrða í þessari
ferðasögu sem mig langar að deila
með lesendum, enda hafa skálanum
verið gerð góð skil í Norðurslóð og
vill undirritaður þakka það góða
framtak.
Á síðasta ári barst Ferðafélagi
Svarfdæla sú höfðinglega jólagjöf
frá ferðaþjónustufyrirtækinu
Arctic Heliskiing, með Jökul
Bergmann í fararbroddi, að flytja
með þyrlu, efnivið, búnað og
menn til viðhalds og endurnýjunar
skálans á Tungnahrygg. En
Jökull hafði eitthvað heyrt af
vangaveltum ferðafélagsmanna um
umfangsmikla selflutninga að vetri,
á vögnum aftan í vélsleðum.
Vitað var að fljúga þyrfti með
nokkuð skömmum fyrirvara, þegar
vel stæði á í þyrluskíðaútgerðinni
á Klængshóli. Nokkir valinkunnir
ferðafélagsmenn höfðu komið
sér saman um að grípa fyrsta
tækifæri í dymbilvikunni en það
gekk ekki eftir. Svo kom kallið frá
Jökli 22. maí, boð um að fljúga
seinnipartinn daginn eftir. Eðlilega
áttu ekki allir heimangengt með
svo skömmum fyrirvara, sem
áður höfðu ætlað sér, en úr varð
að fimm ferðafélagar stukku af
stað og dvöldu frá miðvikudegi
til laugardags við rif, smíðar og
endurbætur á Tungnahryggsskála.
Þetta voru þeir Stefán Hallgrímsson
og Dagur Oskarsson ásamt
bræðrunum Sveini, Skafta og Kára
Brynjólfssonum. Helstu fyrirhuguð
verk voru að rífa myglaðan skáp úr
spónaplötum, setja upp nýjar útidyr,
þétta og klæða forstofu að innan, en
snjór og bleyta pískraði þar víða
inn. Einnig átti að koma fýrir vaski
í eldhúsbekknum, smíða tvær kojur
í forstofuna og setja upp olíueldavél
(Solovél) í innra rýmið líkt og hefur
frá upphafi verið í Mosa, skála
félagsins í botni Böggvisstaðadals.
Þegar komið var í Klængshól
seinnipart miðvikudags 23. maí
var gengið í að pakka efniviði og
verkfærum sem safnað hafði verið
saman til ferðarinnar. Þ.á.m. voru
tugir lítra af olíu á Solovélina auk
miðstöðvarofns sem settur verður
upp í forstofunni og tengdur
vélinni með lokaðri hringrás, sem
gerir þurrkaðstöðu til fyrirmyndar.
Mikil áhersla var lögð á að ganga
haganlega frá farminum, olíubrúsum
og smáhlutum þéttpakkað í
Sæplastkar, timburlengjur lagðar
ofaná og strappaðar vandlega. Utan
um allt saman var sett þar til gert
farmnet en steinullarbölum sem
síðar áttu eftir að velgja okkur undir
uggum, hlaðið inn í farangursrými
þyrlunnar. Öruggast var talið að
fljúga fímmmenningunum án
farmsins og lagði Snorri flugmaður
ríka áherslu á að við tækjum
með okkur allan persónulegan
búnað ef eitthvað kæmi uppá í
næsta flugi. Ferðalagið uppeftir
gekk prýðisvel a.m.k. eftir að
flugmaðurinn uppgötvaði að
Stebbi stóð á stýrinu í gólfinu,
hafandi átt í mestu vandræðum
með að forða þyrlunni frá því að
fljúga upp á Heiðinnamannadal,
því hún leitaði svo undarlega
til vinstri. Einkennilegt þótti
okkur að lyftast mjúklega upp úr
hamragirtum Skíðadalsbotninum,
Þyrlan heima á Klœngshóli
mjög óvenjulega leið að okkar
mati, norðan í leiðarhnjúknum
Ingólfi. Örfáum mínútum eftir
flugtak lentum við alsælir og
gengum aldrei þessu vant ósveittir
inn í skálann góða. Á meðan þyrlan
fór tilbaka eftir farminum kepptust
menn við að rífa skápinn og koma
rusli út á annað farmnet sem breitt
var úr á hryggnum á milli kamars
og skála sem þyrlan tæki til byggða
í næstu ferð. Strekkingsvindur var
yfir hrygginn og ekki laust við
að efi læddist að mönnum um að
þyrlan kæmist aðra ferð og/eða
gæti athafnað sig við fannflutninga
hjá skálanum. Skömmu síðar birtist
þyrlan aftur vestan í Ingólfi en
virtist standa í stað, því okkur þótti
hún aldrei ætla að ná til okkar yfir
jökulinn. Þá hékk neðan í henni
timburbúntið eitt og sveiflaðist eins
og þvottur á snúru í strekkingnum.
Farmurinn hafði reynst of þungur
í heild sinni og þurfti að skilja
karið með Solovélinni eftir sem
Kára þótti afleitt, því enn var
hann að hvessa og Kára mikið í
mun um að geta sofið um nóttina
við ljúfa tóna Solovélarinnar. Að
endingu kom þyrlan sína þriðju
ferð með karið góða við mikla
kæti fimmenninganna, en nú var
orðið býsna hvasst og greinilega
töluvert streð á þyrluflugmanninum
að hemja græjuna til lendingar á
milli kamars og skála svo vel færi
á karinu hangandi neðan í. Það
gekk furðuvel enda vanur maður,
reyndar fengum við að heyra þegar
hann var lentur að litlu hefði mátt
muna að hann sleppti ekki karinu úr
fullri flughæð, því að í veltingnum
á leiðinni hefði farþegabekkurinn
(sem lyft hafði verið upp til að
koma steinullinni um borð í ferð nr.
2) skollið niður með miklum hvelli
og skotið flugmanni og Jökli heldur
en ekki skelk í bryngu.
Þegar Jökull og Snorri
flugmaður voru kvaddir og þeim
þakkað innilega fyrir flutninginn
var farið að hugsa um mat. Eins
og gefur að skilja er umfram allt
í ferðum sem þessum að hafa
staðgott nesti, nóg kjét, smjér og
rjóma. Ekkert vantaði þar uppá því
Stebbi, Kári og undirritaður höfðu
ákveðið að koma hver með eina
sameiginlega máltíð fyrir hópinn,
og nú kom á daginn að allir höfðu
komið með vel af nautakjöti, rjóma
og smjöri en heldur minna af
grænmeti. Það þótti engum slæmt
og úr varð að við grilluðum þessa
fínu nautasteik þrjú kvöld í röð,
í misbrjálaðri SV-rigningarlemju
með Royal kaldan búðing og rjóma
í eftirmat. Lítið var unnið fyrsta
kvöldið enda orðið framorðið
eftir hina næringarríku máltíð svo
Kári varð að gefa upp vonina um
að sofna út frá hinu vinalega og
langþráða kurri í Solovélinni. Um
nóttina hentist skálinn til i rokinu
svo undirrituðum stóð alls ekki
á sama og var farinn að búa sig
undir að fmna til hlífðarfotin þegar,
en ekki ef skálinn splundraðist,
meðvitaður þó um að hann hefði
staðið af sér ýmsa hvelli um dagana
(eflaust ekki fyrsti gesturinn sem
það hugsar á þessum tignarlega, og
vindasama stað).
Fimmtudagurinn varð nokkur
drjúgur í vinnu þrátt fyrir „SV-
ofstólpalognið" eins og Stefán
orðaði það gjaman. Hópurinn skipti
með sér verkum og þurfti ekki
langan fund til að raða mönnum
niður á verkin því Dagur smiðssonur
og þúsundþjalasmiður var sá eini
sem gat einn og óvaldaður snúið
við útihurðinni og sett hina nýju
hurð innan við hana. Stebbi, vanur
vélstjóri til sjós fór eðlilega í að
setja niður Soloinn og Kári sérlegur
ákafamaður um þann munað var
honum til hjálpar. Hinir bræðumir
tóku sér sporjám í hönd og fóru
að troða hampi í allar þær glufur í
forstofunni, hátt og lágt sem SV-
rigningarlemjan þrýsti sér inn um
með látum, í verstu hryðjunum.
I einni slíkri sá undirritaður,
sem hafði orðið seinni en aðrir í
kaffi, út um forstofugluggann hvar
einn steinullarbalinn (þéttvafinn
í þetta fína plast) læddist varlega
af stað norður með skálanum en
skautaði svo heldur léttilega út
Slitvindamúlann. Ekki var annað
að gera en hlaupa út, á óreimuðum
Þelamerkurskónum því bölvaður
balinn gerði sig nú líklegan til að
renna fram af hryggnum niður á
opinn flatann þar sem vindurinn
eyrði eflaust engu. Sama hvemig
ég reyndi að stika hraðar og hraðar
í blautum og gljúpum vorsnjónum,
á óreimuðum skónum dró lítið sem
ekkert saman með okkur balanum
og hann fleygði sér vitanlega fram
af hryggnum í opið fangið á SV-
vindinum. Heldur hnípinn snéri ég
við, sótti hlífðarföt, súkkulaði og
skíðin og sagði strákunum að ég
ætlaði að elta steinullarbala sem
stauk og bað þá að fara ekki að
svipast um eftir mér fyrr en 1,5
klst síðar, því ég gæti þurft alla leið
niður af jöklinum sýndist mér eins
og rennslið hafði verið á balanum
út eftir flatanum. Fljótlega kom ég
á slóð balans og rakti hana NA á
jökulinn hvar brattast er niður á hann
af Tungnahryggnum. Snjórinn var
það nýlegur að ég þurfti alvarlega
að hugleiða hvort mér væri óhætt
að fara þessa sömu leið og balinn,
vegna snjóflóðahættu. Færið var
þungt með köflum og vindurinn
hviðóttur sem reyndi verulega á
jafnvægislistina, sem auðvitað
brást af og til. Nokkrum sinnum
hægði balinn á sér á brekkubrúnum
eins og til að hæðast að mér þegar
ég hefði dregið nógu mikið á hann,
og skellti sér svo niður í næstu
brekku á þessu fína rennsli og
endaði auðvitað í logninu í botni
Greinarhöfundur saxar steinullina
af sannri list
Austurdalsins skammt framan við
jökulsporðinn. Eg tók þessu með
jafnaðargeði (a.m.k. þegar ég sá að
balinn ætlaði ekki lengra) og dró nú
upp snærishönk sem ég hafði látið
í vasa minn og búist við að myndi
koma sér vel við að ferja djöfsa heim
í skála aftur. Ég girti á hann góða
teymingargjörð og átti þá eftir nógu
langan enda til að hnýta um mig
miðjann svo ég gat dregið balann á
eftir mér upp allan jökulinn án þess
að hann flæktist nokkuð fyrir mér.
Um 1,5 klst eftir að ég lagði upp í
þessa bjarmalandsför sá ég heim að
skálanum og að tveir menn hökktu
undan rokinu, komnir góðan spöl
til móts við mig. Heldur var Skafti
hikandi þegar við mættumst, eins
og hann vissi ekki hvort ég áliti
meiri skömm að fara of snemma
að athuga með bróður sinn eða of
seint, og bar því við að hann treysti
ekki skíðafúnum hnjánum á mér í
þessu færi og hefði viljað vita hvort
ég væri á löppunum eða þyrfti að
halda kyrru fyrir í þessu dæmigerða
ofkælingarveðri v. meiðsla. Ég
tók þessum fyrirvara hans afar vel
og tjáði honum að glansinn væri
löngu farinn af þessum hluta eigin
stolts. Eftir hina krefjandi glímu við
SV-kalsarigninguna og bansettan
Stebbi og Dagur hengja mismyglaða seóia tii þerris, úr peningakassanum
sem ekki hafði verið opnaður lengi.
Ein af 'þremur veglegum kvöldmáltiðum, þar sem öll kvöld var grillað
nautakjöt með köldum Royal búðingi og rjóma í eftirmat.