Kiwanisfréttir - 01.08.1985, Blaðsíða 20

Þorbjörn Karlsson
Kiwanis International
Er hreyfingin í raun alþjóðleg eða erum við bara í þykjustuleik?
Á þessu ári voru liðin 70 ár frá stofnun
Kiwanishreyfingarinnar. Það var hinn 21.
janúar 1915, sem fyrsti Kiwanisklúbburinn
var formlega stofnaður í Detroitborg í Michig-
anríki í bandaríkjunum, og er sá dagur síðan
talinn afmælisdagur hreyfingarinnar.
Nú þykja 70 ár ekki sérlega hár aldur í sögu
eins félagsskapar, og sjálfsagt eru mörg þau
félög og stofnanir, sem státað geta bæði af
hærri aldri og meiri og lengri afrekaskrá en við
Kiwanisfélagar. En tímamót eru það engu að
síður og full ástæða til að staldra við, horfa yfir
farinn veg og reyna að gera sér grein fyrir því,
hvernig til hefur tekist.
Kiwanishreyfingin var í upphafi takmörkuð
við Norður-Ámeríku, þ.e. Bandaríkin og
Kanada. Fyrsti klúbburinn í Kanada var
stofnaður í Hamiltonborg í Ontariofylki í
nóvember 1916. Hreyfingin hefur því verið
„international" í þeirri merkingu, sem lögð er
í það orð í enskri tungu. Nafnið Kiwanis
International var hins vegar ekki tekið upp
fyrr en á ársþingi hreyfingarinnar í Denver í
Kólóradoríki árið 1924. Enn var útbreiðsla
hreyfingarinnar þó einskorðuð við þessi tvö
lönd, Bandaríkin og Kanada, um margra ára
skeið.
Það var svo ekki fyrr en á ársþinginu í
Toronto 1961, að samþykkt var að gera
hreyfinguna í raun alþjóðlega, en hér á landi
var fyrsti klúbburinn stofnaður í janúar 1964.
Það var Kiwanisklúbburinn Hekla, og átti
hreyfingin því 20 ára afmæli hér á landi á
síðasta ári.
Kiwanishreyfingin hefur sem sé um það bil
þriðjung ævinnar haft á stefnuskrá sinni
alþjóðlega útbreiðslu. Mér finnst þó alltaf,
þegar ég sé tölurnar um dreifingu félaga um
hina ýmsu heimshluta, að það sé meira í orði
en á borði, að hreyfingin geti með sanni
kallast alþjóðleg. Yfir 90% af félögunum eru
búsettir í Bandaríkjunum og Kanada, í
Evrópu er tæp 6% félaganna, rúm 2% í Asíu
og síðan er um 1,5% dreift um Ástralíu,
Suður- og Mið-Ameríku og Afríku. Það er
því ansi langt frá því, að jafnvægi sé um
byggðir heimsins að því er varðar útbreiðslu
Kiwanis.
Það er kannski óraunhæft að bera saman
Norður-Ameríku og aðra hluta heimsins eins
og hér hefur verið gert. Og þó - í Evrópu ættu
skilyrðin að vera ekki svo mjög ólík því sem
er í Ameríku. Enda er það svo, að þar er yfir
helmingur af Kiwanismönnum utan heima-
slóðanna í Bandaríkjunum og Kanada. En ef
þess er gætt, að í Vestur-Evrópu búa tvöfalt
fleiri en í Norður Ameríku, sjáum við, að
hlutfallslega er í Evrópu aðeins einn Kiwanis-
maður á móti hverjum 35 í Ameríku.
Það er aðeins á íslandi, sem við stöndum
okkur vel að þessu leyti í samanburði við
Bandaríkin. Við erum hér um 1250-1300
Kiwanismenn, í Bandaríkjunum um 260-270
þúsund. Með tilliti til þess, að í Bandaríkjun-
um er íbúafjöldinn um 1000-faldur íbúafjöld-
inn á íslandi, má segja, að Kiwanishreyfingin
á íslandi sé fimmfalt sterkari en Kiwanis í
Bandaríkjunum. Og ef við lítum til Evrópu
eru tölurnar okkur enn hagstæðari: við erum
næstum 200 sinnum fleiri Kiwanismenn á
íslandi en að meðaltali í öðrum löndum
Vestur-Evrópu.
Þetta er að sjálfsögðu leikur með tölur og
kanski ekki mikið mark á honum takandi. En
tölurnar tala þó sínu máli, og ef við skyggn-
umst örlítið dýpra kemur í ljós, að e.t.v. er
ekki allt sem skyldi. í grein, sem Eyjólfur
Sigurðsson fyrrverandi Evrópuforseti og ný-
kjörinn fulltrúi Evrópu í heimsstjórn Kiwan-
is, skrifaði í 15 ára afmælisblað Kiwanis-
klúbbsins Esju, sem hann nefnir “Þarf að
breyta skipulagi og vinnubrögðum í hreyfing-
unni“, nefnir hann, að þegar hann kom í
hreyfinguna sem stofnfélagi í Kiwanisklúbbn-
um Heklu í ársbyrjun 1964, voru Kiwanisfé-
lagar í alheimssamtökunum taldir um 300
þúsund talsins. Og ég minnist þess, þegar ég
var umdæmisstjóri starfsárið 1978 - 1979, að
við fengum senda upplýsingabæklinga frá
heimsskrifstofunni, þar sem skýrt var frá því
með stríðsletri, að félagar í Kiwanis væru nú
orðnir 300.000. Nýjustu opinberar tölur um
20
K-FRÉTTIR