Dagblaðið Vísir - DV - 25.04.2017, Blaðsíða 12

12 Vikublað 25.–27. apríl 2017fréttir
Atli Fannar Bjarkason nafngreindi þrjár
manneskjur í innslagi í þættinum Vikunni
með Gísla Marteini. DV náði tali af tveim-
ur þeirra, Guðbjörgu Maríu Jóelsdóttur
og Þorkeli Markússyni. Kolfinna
Þorfinnsdóttir svaraði ekki síma.
Guðbjörg María Jóelsdóttir:
„Ég er orðin heimsfræg,“ segir Guð-
björg María Jóelsdóttir og kveðst ekki
hafa gengið of langt þegar hún tjáði
sig um Sóla Hólm. „Hann getur þakkað
fyrir að vélin lenti. Það var brjálað
veður og hann að kvarta undan því að
þurfa að hanga í vélinni þegar hann var
hólpinn, ég var aðallega að gera grín að
þessu og það voru fleiri en ég sem gerðu
það. Að kvarta undan þessu, ég get ekki
orða bundist. Mér finnst líka óþarfi að
tjá sig svona en hann er kannski þekktur
þessi maður og því leyfilegt að segja allt
mögulegt. Ég var eiginlega að gera gys að
honum. Þetta var flipp hjá mér. Mér fannst
asnalegt hjá honum að tjá sig svona,
ég hef lent í svipuðu en ég er ekkert að
kvarta. Ef ég á að taka þetta aftur get ég
alveg eins gert það og látið eins og ég hafi
ekkert verið að segja þetta, ef ég hef verið
að særa hann. Mér finnst ekki gaman ef
maðurinn er sárþjáður yfir þessu.“
Ertu sátt við að enda hjá Gísla Marteini?
„Ég sá þetta ekki strax sjálf. Ég er búin að
sjá þetta núna og það hefur verið hringt í
mig út af þessu. Ég passa mig héðan í frá
að vera ekki skrifa eitthvað ef þetta verða
afleiðingarnar.“
Þorkell Markússon:
„Þetta var djúpt innlegg hjá mér og ég er
sáttur, sérstaklega þar sem ég fæ athygli
út á þetta,“ segir Þorkell Markússon sem
staddur er í Madeira í Portúgal. „Ég er upp
með mér.“
Sérðu eftir að hafa skrifað þetta?
„Nei, það geri ég ekki. Ég hefði ekki skrifað
þetta nema ég hefði meint það. Ég sé ekk-
ert eftir þessu. Hann (Sólmundur) hafði
unnið fyrir þessu. Annars hef ég ekkert
fylgst með þessu. Ég er bara í sólinni hér
á Madeira.“
Hvað er það versta sem hefur verið sagt
um þig?
„Ég veit það ekki enda les ég nær aldrei
kommentakerfi blaðanna en margt
hefur verið sagt sem er ömurlegt. Fólk
hefur sagt mér ljóta hluti og ekki hægt að
ímynda sér að heilbrigt fólk segi slíkt um
persónu fólks sem það er ekki sammála.
En mér og fjölskyldunni hefur verið hótað
ýmiss konar leiðindum og sumu alvarlegu.
Barnabarn hringdi í mig eftir lestur á
kommentakerfinu og spurði. „Afi, af hverju
vill karlinn að við öll fjölskyldan drukknum
í jólasúpunni“.“
Tókstu það nærri þér?
„Það er ljóst að illmælgi og árásir á
persónu mína hafa áhrif á sálina. Ég er
bara mannleg sál, einstaklingur sem er
svo fjarri þeim lýsingum sem um mig hafa
verið viðhafðar.“
Hefur breyst hvernig þú tekur niðrandi
athugasemdum í dag? Hafa þær jafn
mikil áhrif? Hafa þær breytt þér á
einhvern hátt?
„Maður hefur einhverja brynju fyrir því
en illt umtal á mann á bak og ósannindi
snerta mann alltaf. En þau halda ekki
lengur fyrir mér vöku. Þau breyta manni
ekki, heldur herða mig í því að standa
fastari fótum á skoðunum mínum. Þá
hafa ummælin haft þau áhrif að ég
vorkenni fólki sem er fullt af reiði og ég bið
fyrir því.“
Hefur þú sagt eitthvað á netinu um aðra
sem þú hefur séð eftir?
„Já, og ég hringdi í viðkomandi og bað
hann afsökunar á því.“
Forðast þú viðtöl vegna virkra í
athugasemdum?
„Nei, þau hafa engin áhrif á það. En
fjölskyldan hefur beðið mig að taka ekki
þátt í ákveðnum umræðum en þau vita að
það er engin leið.“
Ættu fjölmiðlar að loka fyrir
kommentakerfi?
„Það er mikil ábyrgð sem fjölmiðlar takast
á hendur og gera með því að opna leið
fyrir fólk sem vill meiða einstaklinga
sem gegna opinberum störfum eða eru í
forystu í samfélaginu. Það eru takmörk
fyrir því í hvaða mæli fjölmiðlar geta beint
ábyrgð á þann sem skrifar sóðaskapinn,
því það er fjölmiðillinn sem opnar leiðina
og er vettvangurinn. Ef fjölmiðill telur
sig geta verið svo lítilmótlegan að leyfa
slíkan óhróður um saklausa einstaklinga
þá uppsker hann samkvæmt því.“
Hefur þú orðið fyrir áreiti eða að­
kasti annars staðar en á netinu eftir
umdeildar fréttir, úti á götu til dæmis?
„Nei, aldrei.“
Hver er þín skoðun á virkum í
athugasemdum?
„Mínar skoðanir hafa komið fram. Ég vil þó
taka fram að það sem ég hef sagt á ekki
við þá sem standa í eðlilegum skoðana-
skiptum eða ábendingum og koma fram
opinberlega undir nafni.“
Telur þú að fólk forðist viðtöl vegna
virkra í athugasemdum. Forðast þú að
fara í viðtöl?
„Ég get bara svarað fyrir mig. Það hefur
ekki áhrif á mig eða mínar skoðanir.“
Hafa ættingjar tekið athugasemd um
þig nærri sér?
„Já, og valdið þeim vanlíðan.“
Sema Erla
Hvað er það versta sem hefur verið
sagt um þig?
„Verst af öllu þykir mér þegar fjölskyldu
minni er blandað inn í hatrið gegn mér
og skrifuð eru ummæli um foreldra
mína. Það þykir mér vera mesta lágkúra
sem til er. Annars koma ummæli eins og
„vona að Sema Erla Serðir farist í næstu
hryðjuverkaárás skítmenna af hennar
tagi (múslimaskítmenna)“ og „Adios
réttdræpa hundtyrkja hóra“ fast á
hælana á slíku. Þar á eftir koma ummæli
eins og að „Sema Erla er hættuleg
íslenskri menningu og lífsstíl Íslendinga“
og að „svona lið sem fær að þrífast
óáreitt verður samt hættulegt fullveldi
Íslands þegar það fær að fjölga sér án
mótspyrnu.“ Að það eigi að endurvirkja
Tyrkjalögin, að ég sé „íslamisti og isis-
isti“ og „frænka Erdogans“ er líka ansi
vinsælt. Annað er ekki prenthæft.“
Tókstu það nærri þér?
„Ég væri að ljúga ef ég segði að þetta
hefði engin áhrif á mig, enda getur enginn
búið við nánast daglega hatursorðræðu
án þess að það hafi áhrif, og sumt sem er
skrifað ristir djúpt. Mér finnst sárt að for-
eldrar mínir þurfi að lesa svona hræðilega
hluti um barnið sitt, sérstaklega þar sem
þessir hlutir eru oftar en ekki skrifaðir af
öðru fullorðnu fólki sem eflaust á börn og
jafnvel barnabörn sjálft.“
Hefur breyst hvernig þú tekur niðrandi
athugasemdum í dag? Hafa þau jafn
mikil áhrif? Hafa þau breytt þér á
einhvern hátt?
„Ég lærði fljótt að láta þetta styrkja mig
frekar en veikja í minni baráttu og ég
minni mig á það á hverjum degi að svona
ummæli segja ekkert um mig heldur allt
um þá sem láta þau frá sér.“
Hefur þú orðið fyrir áreiti eða aðkasti
annars staðar en á netinu eftir um­
deildar fréttir, úti á götu til dæmis?
„Já. Sumir láta sér ekki duga kommenta-
kerfin eða endalaust áreiti á samfé-
lagsmiðlum. Sumir senda tölvupóst og
einkaskilaboð, aðrir hringja, og enn aðrir
áreita mann úti á götu.“
Ásmundur Friðriksson
Fólkið SEm var naFngrEint hjÁ atla Fannari
Hvað er það versta sem hefur verið sagt
um þig?
„Það versta sem hefur verið sagt um mig
kom fram í sérstöku níðbloggi um mig
þar sem bloggarinn „tók mig fyrir“ eins
og hann orðaði það sjálfur. Þar viðraði
bloggarinn þá skoðun sína að ég væri
aumingi sem væri að fremja hægt sjálfs-
víg og ýjaði að því að ég væri þannig að
koma verulega illa fram við ástvini mína.
Eins og oftast, þegar um fitufordóma er
að ræða, setti viðkomandi þessi orð fram í
skjóli heilsufarsáhyggna af mér, hann væri
að gera þetta svo ég myndi nú „taka mig
á“ og gerast heilsuhraustari. Eins og sést
draup umhyggjan alveg af honum.“
Tókstu það nærri þér?
„Ég tók það nærri mér já. Þetta var
svo einbeittur brotavilji gegn mér,
öðruvísi en þegar einhverju er slengt
fram í kommentakerfunum. Innihald
athugasemda í kommentakerfum
fjölmiðla eru yfirleitt ekki svona rosalega
hatursfull, þar hefur fjöldi athugasemd-
anna mest áhrif. Ég er ýmsu vön í
kommentakerfunum en eftir viðtalið
mitt við Sindra um daginn varð fjöldi
kommentanna svo mikill, á öllum miðlum,
að það varð yfirþyrmandi og áhrifin að
lokum miklu meiri en af áðurnefndu
níðbloggi.“
Ættu fjölmiðlar að loka fyrir
kommentakerfi?
„Nei. Ég hef alveg séð fjölmiðla loka
fyrir kommentakerfi þegar um mjög
viðkvæm mál er að ræða og mér hefur
fundist það takast vel til. Enda er það
gert í undantekningartilvikum með allra
viðkvæmustu málin. Hef ég hugsað
með mér að fjölmiðill ætti að loka fyrir
kommentakerfi þegar gróft persónuníð
er í gangi, eins ég varð fyrir um daginn?
Já, auðvitað. En stundum verður maður
bara að standa storminn af sér því oft
gegna athugasemdirnar því hlutverki að
varpa betra ljósi á ákveðin málefni eins
og t.d. fitufordóma og hvernig orðræðan
um feitt fólk, sérstaklega feitar konur,
birtist í samfélaginu. Umræðan var mjög
afhjúpandi og ég held að margir hafi lagt
aðra merkingu í orðið „fitufordómar“ eftir
að hafa gluggað í kommentakerfin.“
Hafa ættingjar tekið athugasemd um
þig nærri sér?
„Mjög. Stormurinn um daginn reyndist
mínum nánustu afskaplega erfiður. Bæði
að horfa upp á hvernig hann hafði áhrif á
mig en líka beinu áhrifin á þau, þau gátu
ekki farið á Facebook í heila viku án þess
að sjá einhvern drulla yfir mig og holdafar
mitt.“
tara margrét vilhjálmsdóttir