Dagblaðið Vísir - DV - 09.06.2017, Blaðsíða 62

38 menning Helgarblað 9. júní 2017
T
úngumál er nýr diskur frá
Bubba Morthens og geym-
ir þrettán lög. Spurður um
kveikjuna að disknum seg-
ir Bubbi: „Þegar ég var ung-
ur maður kynnti elsti bróðir minn,
sem nú er látinn, fyrir mér tónlist
frá Chile. Þá, í kringum 16–17 ára
aldur, fór ég að hlusta á tónlist frá
Mið- og Suður-Ameríku. Síðan hef
ég alltaf sótt dálítið í þessa tónlist.
Þegar ég fór að spekúlera í að gera
þessa plötu þá hugsaði ég með mér
að það væri gaman að vinna með
áhrifin frá Suður-Ameríku, en ekki
sem eftiröpun heldur miklu fremur
að bræða saman áhrifin í sköpun
sem yrði minn hljóðheimur og mín
sýn á þessi áhrif. Þetta er kveikjan
að þessari plötu, Túngumál.“
Það er greinilegt að ástin er
þér hugleikin. Skynjarðu ástina á
annan hátt eftir því sem þú verður
eldri?
„Ég er búinn að uppgötva að
það er til margs konar ást. Ein af
þeim er hin skilyrðislausa ást til
barnanna og síðan óhjákvæmi-
lega sú ást sem við berum til móð-
ur okkar sem bar okkur. Síðan
koma alls konar tilbrigði, eins og
hin eigingjarna lostafulla ást unga
mannsins, sem getur varað lengi
og er að mörgu leyti síst allra ásta.
Svo kemur að því að maður upp-
götvar þá ást sem kannski skiptir
mestu máli, vegna þess að hún ger-
ir mann hæfan og færan til að gefa
af sér, og það er ástin sem maður
þarf að bera til sjálfs sín, það sem
maður getur kallað sjálfskærleik-
ur. Þessi ást er kannski sú mikil-
vægasta í öllu þessu ferli en ég er
ekki viss um að maður finni hana
fyrr en maður er orðinn nokkuð
fullorðinn – ef maður er heppinn.“
Heiðarleg plata
Í þessum lögum ertu að fjalla um
svo ótalmargt, ekki bara ástina
heldur hrunið, misnotkun, flótta-
fólk og reiðina í netheimum, svo
nokkur dæmi séu nefnd.
„Mér finnst skipta máli að syngja
um hluti sem alla jafna er ekki sung-
ið um. Tónlist er svo miklu meira en
bara tónlist því hún býður upp á það
að spegla samfélagið á svo margvís-
legan hátt. Með því að binda saman
tónlist eins og þessa við aðeins
öðruvísi lýrík en ég geri kannski
venjulega þá skapast dýnamík og
hæfileg þensla og spenna sem verð-
ur aldrei óþægileg.
Þarna kennir ýmissa grasa. Eitt
lag heitir Konur og er óður til kon-
unnar en um leið hylling mín, með
ást og kærleika í huga, til allra
þeirra kvenna sem hafa runnið í
gegnum líf mitt, frá móður minni
og fram á daginn í dag. Svo er hyll-
ing til Leonards Cohen í lagi sem
heitir einfaldlega Cohen-blús.
Þarna er lag sem fylgir diskinum
sem bónuslag, fjallar um hrunið og
heitir einfaldlega Guð blessi Ísland.
Þannig að það er ýmislegt þarna
að finna en fyrst og fremst held ég
að þetta sé afar heiðarleg plata og
laus við stæla. Kannski má segja
að tónlistarlega séð sé hún afskap-
lega rómantísk þótt textarnir séu
margir áleitnir og fjalli um óþægi-
lega hluti eins og í laginu Bak við
járnaðan himin þar sem ég syng
um flóttafólkið okkar.
Annars er alltaf jafn snúið og
erfitt að reyna að skilgreina eða
fjalla um tónlistina sem maður
skapar. Þetta er auðvitað tvíleikur
að því leyti til að þarna er ég og svo
er hlustandinn sem skapar sína
mynd, sín hughrif og sinn heim.
Hann hefur kannski allt aðra til-
finningu fyrir því sem ég er að
gera en ég hef. Það er sjarminn við
þetta.“
Heilbrigð umræða að hverfa
Lagið Ég hef enga skoðun fjallar um
reiðina í netheimum. Þér blöskrar
hún eins og svo mörgum öðrum.
„Þegar maður tekur ákvörðun
og segir: Ég ætla ekki að hafa
skoðun á þessu þá finnur maður
fyrir ákveðnum létti og frelsi. Það
þarf mikla skoðun til að hafa enga
skoðun.
Það er mjög hollt, gott og nær-
andi að stíga ekki inn í þetta há-
vaðaöskur sem er svo áberandi í
nútímanum. Það skiptir í raun-
inni ekki máli hvað þú segir, ef þú
tjáir þig á netinu eða stígur inn í
kommentakerfið máttu búast við
því að úr verði forsíðufrétt. Svo er
öskrað og gargað. Átján tímum síð-
an er svo einhver annar kominn í
þennan sama ramma og þú varst
í, með nýrri fyrirsögn og aftur er
byrjað að öskra og garga. Þannig að
heilbrigð málefnaleg umræða er að
hverfa. Hún þrífst ekki í þessu um-
hverfi. Það er eins og það sé stöðug-
ur úði og 15 stiga hiti og engin leið
að glíma við arfann og lággróður-
inn sem fer að þekja gróðurmold-
ina. Þú hefur ekki undan að rífa
upp arfann. Allt er fullt af illgresi.“
Lag um misnotkun
Þarna er lag sem fjallar um
misnotkun og heitir Skilaðu
skömminni. Af hverju gerðirðu lag
um misnotkun?
„Vegna þess að ég lenti í mis-
notkun sem ungur maður. Þetta
er fjórða lagið mitt þar sem ég
syng um þetta atvik. Mig minnir
að fyrsta lagið hafi komið út 1994
en þá var ekkert byrjað að tala um
þessa hluti. Þessi lög vöktu enga
athygli, kannski vildu menn ekki
setja fókus á þau.
Tónlistin er hraðvirkasta
listformið eins og Platón sagði,
ferðast hraðast og nær til manna
skjótar en nokkuð annað. Kannski
er það þess vegna sem ég set at-
vikið í þetta form. Ég orti reyndar
ítarlega um þetta í ljóðabálknum
Öskraðu gat á myrkrið. Þar er dreg-
in upp miskunnarlaus mynd, en
kannski var sá bálkur svo fullur af
myndum og flæði að það fór fram-
hjá mörgum að ég var að fjalla um
þennan atburð og setti hann í orð
nákvæmlega eins og hann gerðist.“
Heldurðu að þú eigir eftir að tjá
þig um þessa misnotkun ítarlega
annars staðar en í stuttum textum?
„Ég get ekki svarað því. Eins og
er vil ég sem minnst tala um þetta
vegna þess að ég er ennþá að vinna
úr þessari reynslu.“
Sjálfið hverfur ekki
Þú fagnaðir nýlega sextíu og eins
Kolbrún Bergþórsdóttir
kolbrun@dv.is
n Bubbi Morthens sendir frá sér nýja plötu n Syngur um misnotkun
sem hann varð fyrir n Ljóðabók um verbúðarlíf á leiðinni
Lífsskoðanir Bubba „Ég er farinn að temja mér skoðanir Tíbet-búddista.“ Mynd Sigtryggur Ari
L
íkt og við Íslendingar hafa
Frakkar sérstakt dálæti á verk-
um Arnaldar Indriðasonar. Þar
í landi sitja verk hans svo vik-
um skiptir á metsölulistum og hafa
selst í milljónavís. Nú hefur ver-
ið tekin ákvörðun um að í útgáfum
ársins 2018 á tveimur alfræðiorða-
bókum, Le Robert Illustré og Le
Petit Larousse, fái höfundurinn sína
eigin færslu.
Le Robert Illustré er virtasta al-
fræðiorðabókin í Frakklandi. Á
hverju ári er sérstök nefnd sem fer
yfir ný hugtök og orð og velur úr
þau sem hún telur að eigi erindi
í ritið. Árið 2018 verður einungis
fimm tán höfundum bætt í ritið og
er Arnaldur einn þeirra. Svo virðist
sem einungis einum íslenskum
höfundi hafi hlotnast þessi heiður
áður, Halldóri Laxness. Þetta undir-
strikar enn álit Frakka á Arnaldi en
árið 2015 var hann sæmdur frönsku
riddaraorðunni fyrir listir og bók-
menntir.
Fréttir berast einnig af skáldinu
okkar Sjón, en í síðustu viku skilaði
hann framlagi sínu til Framtíðar-
bókasafnsins í Ósló. Athöfnin fór
fram í Nordmarka, skógi norður
af borginni, þar sem saman kom
hópur bókmenntafólks og listunn-
enda víða úr heiminum. Við hand-
ritinu tók skoski listamaðurinn
Katie Paterson sem afhenti það
svo Marianne Borgen, borgar-
stjóra Óslóar, til varðveislu. Seinna
saman dag var fjölsótt dagskrá um
Sjón og verk hans í Deichmanske-
borgarbókasafninu. Við bæði tæki-
færin fluttu Ásgerður Júníusdóttir
messósópran og Marion Herrera
hörpuleikari íslenska tónlist.
Framtíðarbókasafnið er hug-
verk Katie Paterson og felur í sér að á
hundrað árum frá árinu 2014 verður
á hverju ári nýr rithöfundur beðinn
um að skrifa verk og leggja til safns-
ins. Sjón er þriðji höfundurinn sem
afhendir safninu verk eftir sig en
fyrst voru Margaret Atwood og David
Mitchell. Verða verkin geymd ólesin
í sérstöku herbergi í nýrri byggingu
borgarbókasafns Óslóar en í Nord-
markaskógi hefur verið plantað eitt
þúsund trjám sem notuð verða í
pappír framtíðarbókanna þegar þær
koma fyrir augu lesenda árið 2114.
Þangað til verður fólk að gera sér verk-
Arnaldur í orðabók og Sjón
í Framtíðarbókasafnið
Fáránlega
Fjörugur
Metsölulisti
Eymundsson
31. maí -6. júní 2017
Allar bækur
1 gestir utan úr geimnum
Ævar Þór Benediktsson
2 eftirlýsturLee Child
3 litla bakaríið við Strandgötu
Jenny Colgan
4 Morðið í gróttu Stella Blómkvist
5 Með lífið að veðiYeonmi Park
6 ljótur leikurAngela Marsons
7 Independent PeopleHalldór Laxness
8 Sagan af barninu sem hvarf
Elena Ferrante
9 Iceland In a BagÝmsir höfundar
10 gæfuspor - gildin í lífinu
Gunnar Hersveinn
Handbækur / Fræði-
bækur / Ævisögur
1 Með lífið að veðiYeonmi Park
2 gæfuspor - gildin í lífinu Gunnar Hersveinn
3 Stofuhiti Bergur Ebbi Benediktsson
4 171 Ísland - áfanga-staðir í alfaraleið
Sóley Dröfn Davíðsdóttir
5 náðu tökum á fé-lagskvíða Millie
Marotta
6 Íslensk orðsnilldIngibjörg Haraldsdóttir
valdi
7 Íslenskir máls-hættir og snjallyrði
Nanna Rögnvaldardóttir valdi
8 Íslenskur fuglavísir Jóhann Óli Hilmarsson
9 Hjálp barnið mitt er grænmetisæta
Jón Yngvi Jóhannsson
10 Orðbragð Brynja Þorgeirsdóttir/Bragi
Valdimar Skúlason