Dagblaðið Vísir - DV - 13.10.2017, Blaðsíða 62

38 menning Helgarblað 13. október 2017
Vinsælast í bíó
Helgina 6.–8. október
1 Blade Runner 2049
2 My little Pony, the movie
3 Undir trénu
4 Kingsman: The Golden Circle
5 The Lego Ninjago Movie
6 Home Again
7 IT
8 Happy Family
9 Emojimyndin
10 The Son of Bigfoot
1 B.O.B.A - JóiPé og Króli
2 Rockstar - Post Malone og 21 Savage
3 Oh Shit - JóiPé og Króli
4 Sagan af okkur - JóiPé, Króli, Helgi A
og Helgi B
5 Ég vil það - Chase og JóiPé
6 Havana - Camila Cabello og Young Thug
7 Too good at goodbyes - Sam Smith
8 Labba inn - JóiPé, Króli og S.dóri
9 Taktlaus - JóiPé og Króli
10 Perfect - Ed Sheeran
Vinsælast
á Spotify
12. október. 2017
1 Litla bókabúðin í hálöndunum
- Jenny Colgan
2 Með lífið að veði - Yeonmi Park
3 Gagn og gaman - Helgi Elíasson
og Ísak Jónsson
4 Rétt undir sólinni - Halldór Friðrik
Þorsteinsson
5 Ósýnilegi verndarinn - Dolores
Redondo
6 Stúlkan sem gat ekki fyrirgefið
- David Lagercrantz
7 Kanínufangarinn - Lars Kepler
8 Iceland Small World - Sigurgeir
Sigurjónsson
9 Pottur, panna og Nanna - Nanna
Rögnvaldardóttir
10 Heklaðar tuskur - Camilla Schmidt
Rasmussen
Metsölulisti
Eymundsson
Vikuna 2.–8. október.
„Hinn kúgaði á Ís-
landi í dag er þjóð-
kirkjumanneskja í Fram-
sóknarflokknum.Þ
egar ég byrjaði að skrifa
þessa bók vissi ég lítið
annað en að ég vildi segja
sögu sem myndi hefast
11. september 2001. Að mörgu
leyti finnst mér eins og heimur-
inn hafi byrjað þá og allt sem hafi
gerst síðan hafi verið eins og gárur
þess dags,“ segir rithöfundurinn
Halldór Armand blaðamanni á
fjölmennu kaffihúsi í miðborg
Brussel – borginni sem hefur nán-
ast orðið alræmd fyrir að ala upp
stóran hluta þeirra ungu manna
sem hafa framkvæmt mannskæð
hryðjuverk í Evrópu á undanförn-
um árum. Hann er nýkominn úr
pílagrímsferð í innflytjendahverf-
ið Molenbeek þar sem hann leit-
aði uppi húsið þar sem Salah
Abdeslam, einn skipuleggjenda
hryðjuverkaárásanna í París, var
handtekinn í fyrra. „Mig langaði
auðvitað að taka mynd en maður
kunni ekki við að vera að taka upp
símann þarna.“
Hinn illskiljanlegi hvati hryðju-
verkamannanna og sítengdur
snjallheimur samtímans fléttast
saman og eru tveir af megindrif-
kröftum þriðju og nýjust skáld-
sögu Halldórs, Aftur og aftur, sem
kemur út hjá Forlaginu í næstu
viku. Í huga aðalpersónunnar,
ungs Reykvíkings af aldamóta-
kynslóðinni, breytist ekki aðeins
hnattpólitísk ásýnd heimsins með
hryðjuverkaárásunum í New York
þann 11. september 2001 held-
ur er það ekki síður fyrsti farsím-
inn sem breytir tilverunni – þar
var að alast upp fyrsta kynslóðin
sem þekkti ekki annað en að
vera sítengd í gegnum sinn eigin
farsíma. Fjórtán ára horfir hann
agndofa á síendurtekna beina út-
sendingu frá hryðjuverkaárásinni
og heldur um glænýja Nokia 3210
GSM-símann sinn, tvö fyrirbæri
sem eiga eftir að móta vitund hans
og veruhátt næstu áratugina.
Mótsagnir mannverunnar
Halldór Armand vakti fyrst athygli
árið 2013, þá nýútskrifaður úr lög-
fræðinámi, þegar tvær ferskar
smásögur hans voru gefnar út
saman í bókinni Vince Vaughn
í skýjunum. Ári síðar kom svo
fyrsta skáldsagan í fullri lengd,
Drón. Í bókunum hefur hann tek-
ist á við samfélag samtímans, sagt
sögur sem hverfast um sérnú-
tímaleg fyrir bæri á borð internet-
frægð, snjallforrit, vald algríma
og drónaárásir. Í kjölfarið hef-
ur Halldór getið sér orð sem einn
frjóasti samfélagsrýnir sinnar kyn-
slóðar og meðal annars flutt viku-
lega pistla í menningarþættinum
Lestin á Rás 1 – þar sem hann hef-
ur oftar en ekki reynt að setja fing-
ur á og greina hin ýmsu einkenni
nútímans. Við byrjum á því að
ræða hvort hin reglulegu pistla-
skrif, sem hann vinnur meðfram
störfum á auglýsingastofu, hafi
áhrif á það hvernig hann nálgast
eða skrifi skáldskap.
„Nei, ekki beint. Ég myndi
frekar segja að skáldskapurinn
móti það hvernig ég nálgast pistla-
skrifin. Aðferðafræðin sem ég
nota í pistlunum er fyrst og fremst
spuni, ég ákveð ekki fyrirfram um
hvað pistlarnir eiga að vera eða
hver niðurstaðan verður. Reynslan
hefur sýnt mér að það komi miklu
áhugaverðari hlutir upp úr mér
ef ég er ekki búinn að hugsa þá í
þaula. Þá koma frekar fram óvænt-
ar niðurstöður og jafnvel viðhorf
sem eru ekki endilega alveg mín.
Þetta er mjög svipað því sem mað-
ur gerir í skáldskap. Í pistlinum
enda ég því oft á því að segja hluti
sem ég er ekkert viss um að ég sé
sammála þótt mér finnist þeir
áhugaverðir.“
Það er reyndar eitt af því sem
mér finnst einkenna aðalpersón-
urnar í bókinni, þær eru ekki alltaf
sammála sjálfum sér, þær eru ekki
bara með einn einfaldan drifkraft
og hugsanir þeirra eru ekki ein-
stefna, skoðanir þeirra eru jafnvel
mótsagnakenndar og þær eru með
andstæðar hugmyndir á sama
tíma. Er það með vilja gert að hafa
þær svolítið týndar og flæktar?
„Já, ég hef mjög djúpstæða
sannfæringu fyrir því að kjarninn í
mannlegri tilveru sé að vera mót-
sögn, að trúa andstæðum hlutum
á sama tíma. Ég hef stundum tekið
dæmi um það hvernig fólk er stöð-
ugt hvatt til að elta drauma sína –
gera það sem það elskar og fylgja
ástríðum sínum. En þetta er ekki
svona einfalt. Við viljum ekki í raun
það sem við viljum, eins og sýkó-
analistarnir segja. Eins elskum við
ekki í raun það sem við höldum
að við elskum. Ástæðan er meðal
annars sú að maður er ekki sama
manneskjan dag frá degi. Ég þekki
þetta vel, að vera með tiltekinn
draum einn daginn en vera kom-
inn með allt aðra hugmynd þann
næsta. Við erum okkur sjálfum
stærsta ráðgátan, gallagripir sem
eru ósamkvæmir sjálfum sér. Mér
finnst mikilvægt að við göngumst
við þessu. Það er áskorun að skapa
persónur sem eru sannfærandi að
þessu leyti. En ef það er eitthvað
sem ég vil forðast er það að skapa
einhliða karaktera sem eru eins
og þeir séu settir saman eftir leið-
beiningabæklingi.“
Að reyna að skilja
hryðjuverkamenn
Aðalpersónan, Arnmundur, verð-
ur fyrir miklum áhrifum af hryðju-
verkaárásunum 11. september og
það kveikir svo áhuga á slíkum
voðaverkum almennt – sem fanga
samvitundina reglulega í síflæð-
andi upplýsingastreymi samtím-
ans. Hann nálgast þetta hins vegar,
eins og kannski svo margt annað í
lífi sínu, á yfirborðinu – er að skrifa
meistaraprófsritgerð um fagur-
fræði hryðjuverka. Undirliggjandi
markmið bókarinnar virðist þó
ekki vera að velta einungis fyrir
sér fagurfræðinni, heldur þvert á
móti hvað knýi þessa ungu menn
til þess að fremja hryðjuverkin.
Hvað er það sem gerir þig svona
áhugasaman um þetta?
„Þeir sem fremja þessi hryðju-
verk eru oftast bara venjulegir
evrópskir ungir menn á mínu
reki – á margan hátt svipaðir sjálf-
um mér, þótt flestir komi auðvit-
að úr öðruvísi aðstæðum. Þetta
eru menn sem klæddust sama AC
Milan-fótboltabúningnum og ég
í æsku, hafa séð sömu bíómynd-
irnar og horft á sama klámið. Einn
daginn setjast þeir hins vegar upp
í beinskiptan Renault Clio með
vélbyssu, fremja fjöldamorð og
sprengja sig svo í loft upp. Hvað
Kristján Guðjónsson
kristjan@dv.is
n Halldór Armand veltir
fyrir sér trú og gildisleysi
samtímans í þriðju bók
sinni Aftur og aftur
Mótsögnin
er kjarni
mannlegrar
tilveru