Dagblaðið Vísir - DV - 13.10.2017, Blaðsíða 70
46 fólk Helgarblað 13. október 2017
n Kennir fólki að elda í steypujárnspottum n Kaupir potta sína og pönnur á
nytjamörkuðum
É
g er með steypujárnsblæti,
því er ekki að neita.“ Þetta
segir í fyrstu setningu nýj-
ustu matreiðslubókar
Nönnu Rögnvaldardóttur, en
bókin heitir einfaldlega Pottur,
panna og Nanna. Steypujárns-
pottar hafa alltaf leikið stórt
hlutverk í eldamennsku Nönnu
en hún á yfir fjörutíu potta og
pönnur í hinum ýmsu stærðum
og gerðum. Það sem Nönnu þótti
einna skemmtilegast við gerð
bókarinnar, var að hún skrifaði
heilmikið umfram uppskriftirn-
ar. „Þarna get ég leyft mér að
segja svolítið frá áhöldunum.
Mér sjálfri finnst langskemmti-
legast að svoleiðis matreiðslu-
bókum. Sem eru meira en bara
uppskriftirnar.“
Kaupir potta á
nytjamörkuðum
Nanna fékk sinn fyrsta steypu-
járnspott og -pönnu þegar hún
byrjaði að búa upp úr tvítugu.
„Þetta eru mjög góð tæki til að
elda í. Þau halda jöfnum hita og
mér hefur alltaf fundist ég hafa
góða tilfinningu fyrir þeim. Þeir
eru líka svo fallegir,“ segir Nanna
en í gegnum tíðina hefur hún oft
fundið góða steypujárnspotta á
hinum ýmsu nytjamörkuðum.
„Þá má segja að ég safni þeim.
Þó svo að safnið sé orðið nokkuð
stórt þá nota ég þá alla.“ Einn
potturinn er þó í sérstöku uppá-
haldi hjá Nönnu. Pottinn keypti
hún í London, síðastliðið vor, og
gaf sjálfri sér í sextugs afmæl-
isgjöf. „Ég var búin að sjá pott-
inn á netinu og vissi að hann
væri ekki til hérna heima. Þetta
er grænn steypujárnspottur frá
Stoute og það er skemmtilegt
munstur á lokinu. Ég kolféll fyr-
ir honum og þar sem ég átti af-
mæli þá ákvað ég að leggja það á
okkur að drösla honum heim til
Íslands.“
Fólk þarf að læra á steypujárn
Aðspurð af hverju hún sé fyrst
núna að gefa út uppskriftabók
fyrir steypujárnspotta og -pönn-
ur svarar Nanna: „Þetta er í tísku
núna. Hérna áður fyrr þótti mörg-
um ég hálf skrítin að vera alltaf
að elda í þessum þungu pottum.
En núna er tíðin önnur. Fólk er
búið að átta sig á því hvað þetta
er frábært og þessi grófa, gamal-
dags hönnun er orðin klassík. Svo
er ekki verra að maður þarf ekki
að hafa áhyggjur af endingunni.
Steypujárnspottar og -pönnur eru
lífstíðareign.“ Markmið Nönnu
með bókinni Pottur, panna og
Nanna, er að kenna fólki að elda
alls konar mat í steypujárnspott-
um. Til dæmis má finna upp-
skriftir að snúðaköku, lamba-
bóg og hægeldaðri nautasteik,
svo fátt eitt sé nefnt. „Fjölmargir
hafa eignast steypujárnspotta
en vita ekki alveg hvað þeir eiga
að gera við þá. Nema kannski
að elda pottrétti, súpur og baka
brauð. Það er hægt að nota þá, og
pönnurnar, í svo miklu meira.“ n
„Ég var búin að sjá
pottinn á netinu
og vissi að hann væri ekki
til hérna heima. Þetta
er grænn steypujárns-
pottur frá Stoute og það
er skemmtilegt munstur
á lokinu. Ég kolféll fyrir
honum og þar sem ég
átti afmæli þá ákvað ég
að leggja það á okkur að
drösla honum heim til Ís-
lands.
Grjónagrautur í ofni fyrir fjóra
Ein af fjölmörgum og fjölbreyttum uppskriftum Nönnu úr bókinni
Pottur, panna og Nanna:
Þegar ég prófaði fyrst að sjóða hrísgrjónagraut í lokuðum steypu-
járnspotti í ofni við vægan hita rann upp fyrir mér að það er líklega
langbesta aðferðin og nú nota ég hana eingöngu. Grauturinn sér um
sig sjálfur og brennur aldrei við botninn.
Þetta virkar vegna þess að mjólkin fer að brenna við 130°C og þá
er galdurinn að hafa hitann lægri. Ef grauturinn brennur við í ofnin-
um er líklegt að hitastillingin á ofninum sé ekki nógu nákvæm og þá
er bara að hafa hitann aðeins vægari. Það er líka hægt að setja bara
kalda mjólk og grjón í pottinn, setja beint í ofninn og hræra þá í á
svona 20–30 mínútna fresti en það tekur mun lengri tíma en ef suðu
er hleypt upp á grautnum áður en hann fer í ofninn.
n 1,2 l mjólk (eða blanda af vatni og mjólk)
n 150 g grautargrjón
n ½ tsk. salt, eða eftir smekk
n 60 g rúsínur (má sleppa)
Hitaðu ofninn í 120°C. Settu mjólkina í emileraðan steypujárnspott og hitaðu hana rólega að suðu. Taktu
pottinn af hitanum, helltu grjónunum rólega saman við og hrærðu á meðan. Settu lok á pottinn, settu hann
í ofninn og láttu grautinn malla í um 1 klst. Gott er að taka pottinn út einu sinni eða tvisvar og hræra í
grautnum en það er þó ekki nauðsynlegt. Ef grjónin eru ekki soðin eða grauturinn þunnur eftir klukkutíma
má hafa hann lengur í ofninum, þó ekki svo lengi að grjónin sjóði í mauk.
Saltaðu grautinn þegar um 10 mínútur eru eftir og hrærðu rúsínunum saman við, ef þær eru hafðar með.
Berðu grautinn fram með kanilsykri og mjólk. Einnig má nota hann í ris a l’amande.
Pönnusafn Nönnu Af öllum stærðum og gerðum.
Matgæðingurinn Nanna Rögnvaldardóttir
hefur sent frá sér nýja bók.
Steypujárnspottar Nanna á orðið stórt safn.
Grjónagrautur Eldaður í steypujárnspotti.
Nanna var
áratugum
á undan
tískunni
Kristín Clausen
kristin@dv.is