Víkurfréttir - 18.12.2014, Blaðsíða 46

46 fimmtudagurinn 18. desember 2014 • VÍKURFRÉTTIR
-eldhús
Laxatartar með ástríðualdinum - Bökuð hörpuskel
með hráskinkuraspi - Óáfengt eplaglögg -
Ásdís Jóhannesdóttir var búsett í Frakklandi í átta ár en hún er fædd og uppalin í Keflavík. Hún
starfar sem verkefnastjóri hjá Tern Systems og er búsett í Reykjavík ásamt Benoit Branger, eigin-
manni sínum og Jóhönnu Valdísi dóttur þeirra. Jól og áramót eru framundan og við fengum Ásdísi
til að deila nokkrum hátíðlegum og huggulegum frönskum uppskriftum. Ásdís sem er mikil áhuga-
manneskja um matargerð og heldur úti matarblogginu Gúrmandísir þar sem finna má matarupp-
skriftir frá öllum heimshornum. Það á vel við en Ásdís er mikill flakkari sem þykir fátt skemmtilegra
en að ferðast.
Ásdís segir að hátíðamatseðilinn
sé ekki ennþá ákveðinn hjá fjöl-
skyldunni. Hann verði þó eflaust
frönsk-íslensk blanda eins og flest
á þeirra heimili. Ásdís segir að
Íslendingar séu fastheldnir á sinn
jólamat og hafi gjarna sama mat-
inn ár eftir ár, á meðan Frakkar
eru óhræddir við að breyta til.
„Ég hugsa að við höfum ham-
borgarhrygg í aðalrétt, en höfum
máltíðina að öðru leyti með
frönsku sniði. Það getur stundum
verið erfitt að finna réttu hráefnin
í franska matargerð hér á landi
og það takmarkar mann aðeins.
Ferðir á franska markaði fyrir jól
eru ævintýralegar enda má þar
finna allt á milli himins og jarðar.
Tengdaforeldrar mínir halda upp á
áramótin með okkur og þau koma
eflaust með eitthvað matarkyns
með sér, svosem geitaost úr þeirra
heimabæ, sem í miklu uppáhaldi
hjá mér og hann mun ég örugg-
lega nota á gamlárskvöld. Jólin eru
annars með frekar svipuðu sniði á
Íslandi og í Frakklandi, þó þau séu
öll einhvern veginn stærri og meiri
hér heima,“ segir Ásdís.
„Ég myndi segja að ég væri nokkuð
dugleg í eldhúsinu. Ég legg áherslu
á að við fjölskyldan borðum saman
og að maturinn sé heimalagaður.
Það tekur tíma en mér finnst þetta
skemmtilegt þannig að ég verð þess
ekki mikið vör,“ segir Ásdís. Hún
skoðar heilmikið af matreiðslu-
bókum og tímaritum. Henni finnst
skemmtilegast að prófa nýjar upp-
skriftir og því er yfirleitt eitthvað
nýtt og ferskt á boðstólnum heima
hjá henni. „Ég skipulegg mig vel,
reyni alltaf að velja gæðahráefni
og gæti þess að vanda innkaupin
þannig að ekkert endi í ruslinu. Við
fjölskyldan borðum heitan mat í
hádeginu í vinnu og skóla og þar
er iðulega kjöt eða fiskur á boð-
stólnum. Á virkum kvöldum finnst
mér því nóg að borða grænmetis-
rétti og ég reyni að gera sem mest
af því. Ég geri oftast eitthvað mjög
einfalt eins og heimalagaða súpu,
eggjaköku, salat og svo framvegis.
Um helgar elda ég svo kjöt og fisk
og við reynum þá að borða á franska
vísu, þrí- eða fjórréttað. Mér finnst
mjög gaman að sitja lengi til borðs
og spjalla saman; þetta eru sann-
kallaðar gæðastundir.“
Ásdís segir að dæmigerður franskur
jólamatseðill sé afar fjölbreyttur og
margir réttir bornir fram.
„Með fordrykknum eru bornir
fram smáréttir eins og litlar snittur
með foie gras, einhvers konar pâté
eða jafnvel reyktum laxi. Í forrétt
gæti verið hörpuskel eða aðrir
sjávarréttir, eða jafnvel sniglar.
Aðalrétturinn er oft önd, kalkúnn,
perluhænsni eða annað fuglakjöt
en einnig villibráð svo sem héri,
rándýr eða dádýr. Svo tekur vel
útilátinn ostabakki við og loks er
borinn fram jóladrumbur, sem er
dæmigerður franskur jólaeftir-
réttur. Í Suður-Frakklandi, þar sem
við bjuggum lengst af, er sterk hefð
fyrir því að bera á borð 13 jóla-
eftirrétti þegar fólk kemur heim
úr miðnæturmessu. Þeir tákna
Jesú og postulana 12. Þetta eru oft
þurrkaðir ávextir og hnetur, svo
sem pistasíur, fíkjur, apríkósur,
möndlur, döðlur og slíkt en líka
núggat, mandarínur, perur og
fleira. Jólahefðirnar eru því dálítið
breytilegar eftir héruðum.“
Laxatartar með ástríðualdinum
Í Frakklandi er laxatartar mjög vinsæll réttur og þessi útgáfa er
skemmtilega exótísk. Laxinn þarf að sjálfsögðu að vera mjög ferskur
og góður, enda er hann borðaður hrár. Eins þarf að kaupa ástríðu-
aldinin tímanlega og leyfa þeim að þroskast við stofuhita þar til þau
eru orðin vel krumpuð. Uppskriftin hentar vel fyrir fjóra í forrétt.
Hráefni:
500 g ferskur lax
3 ástríðualdin
1/2 límóna
3 msk kaldpressuð
jómfrúarólífuolía
1 msk dill
2 msk flatblaðasteinselja,
fínt söxuð
1/2 msk engiferkrydd
salt og pipar
Aðferð:
Skolið laxinn og þerrið. Gætið þess
að hann sé beinlaus. Skerið laxinn í
litla bita. Notið góðan hníf og hafið
fiskinn vel kaldan þannig að það sé
betra að skera hann.
Hrærið saman aldinkjötinu, lím-
ónusafa, rifnum límónuberki,
ólífuolíu, dilli, steinselju og engifer.
Saltið og piprið. Blandið laxabit-
unum saman við.
Leyfið þessu að standa í ísskáp í
um klukkustund. Takið út úr ísskáp
5-10 mínútum áður en tartarinn er
borinn fram. Mér finnst fallegt að
setja dökkgrænt kál og sítrónusneið
með á diskinn.
Bökuð hörpuskel með hráskinkuraspi
Frakkar borða gjarnan sjávarfang og fínni fisk á jólum og áramótum.
Hörpuskel, ostrur, humar, krabba, skötusel og svo framvegis. Þessi for-
réttur er svo fljótlegur að það er nánast með ólíkindum. Ég notaði stóra
hörpuskel en það er smekksatriði. Uppskriftin hentar vel fyrir 4 í forrétt.
Hráefni:
12-16 stórar hörpuskeljar
2 hráskinkusneiðar
2 hvítlauksrif
1 lítil lúka af flatblaðasteinselju
2 ristaðar brauðsneiðar
smá smjörbiti
salt og hvítur pipar
ólífuolía
Aðferð:
Forhitið ofninn í 210°C. Dreypið
ólífuolíu í eldfast mót og leggið skelj-
arnar í mótið.
Setjið hráskinku, hvítlauk, steinselju,
brauð, smjör, salt og hvítan pipar í
blandara og blandið nokkuð gróft
saman þannig að úr verði einskonar
raspur.
Leggið smá rasp ofan á hverja skel og
dreypið svo örlítilli ólífuolíu yfir.
Bakið í ofni í 10-12 mínútur.
Ásdís heldur úti matarblogginu Gúrmandísir
(www.gurmandisir.blogspot.com). Nafnið
gúrmandísir er íslenskun á franska orðinu gour-
mandise í fleirtölu. Gourmandise þýðir græðgi.
jólaveisla „a la“ Ásdís