Fréttablaðið - 10.03.2018, Síða 86

Ástkona
Churchills
Winston Churchill þótti ekki mikill kvenna-
maður og almennt hefur verið álitið að hann
hafi verið trúr eiginkonu sinni, Clementine. Í
breskri heimildarmynd er upplýst um ástar-
samband Churchills og Doris Castlerosse
sem stóð í nokkur ár á fjórða áratug 20. aldar.
Clementine Churchill,
hina ráðagóða eiginkona
forsætisráðherrans.
Myndin var tekin árið
1915 og þau Church­
ill höfðu verið gift í
nokkur ár.
Winston
Church ill sigur­
reifur árið 1943.
Doris Castlerosse var glæsileg kona sem heillaði Churchill. NORDICPHOTOS/GETTY
Kolbrún
Bergþórsdóttir
kolbrun@frettabladid.is
Leikarinn Gary Oldman hampaði á dögunum Óskars­v e r ð ­launum f y r i r
frábæra túlkun
sína á Win­
ston Church­
ill í Darkest
Hour. Nokkr­
um klukku­
stundum áður
en þau úrslit
voru ljós
s ý n d i
breska sjón­
v a r p s ­
s t ö ð i n
Channel
4 heim­
ildarmynd
um ástar­
samband for­
sætisráðherr­
ans og Doris
Castlerosse.
Churchill var
ekki annálaður
kvennamaður
og almennt hefur
verið álitið að hann
hafi verið trúr eiginkonu
sinni, Clementine, en þau
gengu í hjónaband árið 1908
og eignuðust fimm börn. Hjóna­
band Churchills og Clementine var
stormasamt á köflum. Hann var
ólíkindatól, hafði ofsafengið skap
og missti oft stjórn á sér. Sagt hefur
verið að Clementine hafi verið eina
manneskjan sem var aldrei hrædd
við hann.
Uppljóstrun í viðtali
Í hljóðrituðu viðtali árið 1987 sagði
John Colville, sem var einkaritari
Churchills á forsætisráðherraárum
hans, að Churchill hefði gert mis­
tök í einkalífi, en bara einu sinni
og þá í stuttan tíma þegar hann
átti í ástarsambandi við Doris
Castlerosse. Fjölmargar ævisög­
ur Churchills hafa verið ritaðar
síðan viðtalið var tekið við Col­
ville en höfundar þeirra bóka
virðast ekki hafa hlustað
á viðtalið eða þá einungis
hluta þess. Viðtalið þykir
víst afar leiðinlegt, fyrir
utan uppljóstranirnar
um framhjáhaldið. Árið
2016 var fræðimaðurinn
Warren Dockter að viða að sér
efni um forsætisráðherra og einka­
ritara þeirra og hlustaði á viðtalið
frá upphafi til enda. Dockter fór með
upplýsingarnar til Richards Toye,
þekkts Church ill­sérfræðings, og úr
varð myndin Churchill’s Secret Affair
sem Channel 4 sýndi á dögunum. Í
myndinni kemur fram að ástarsam­
bandið stóð frá 1933 og lauk árið
1937. Sautján ára aldursmunur var á
Churchill og Castlerosse en hún var
fædd árið 1900.
Doris Castlerosse var afar fögur
og glæsileg kona. Faðir hennar var
verslunareigandi og móðirin hús­
móðir. Dóttirin þráði snemma að búa
við velmegun og árið 1928 giftist hún
til fjár Castlerosse greifa en hjóna­
bandið stóð ekki lengi. Hún átti fjölda
ríkra og áhrifamikilla elskhuga sem
sáu fyrir henni og áður en hún kynnt­
ist Winston Churchill átti hún í stuttu
sambandi við son hans, Randolph.
Clementine og listaverkasalinn
Churchill og Castlerosse kynntust
þegar bæði voru í sumafríi á Frönsku
rívíerunni og eyddu þar síðan saman
nokkrum sumrum. Samband Church­
ill­hjónanna var stirt á þessum tíma
og Clementine íhugaði um tíma að
sækja um skilnað. Í utanlands­
ferð árið 1934 eignaðist hún
náinn vin, Terence Philip,
sem var listaverkasali.
Church ill­sérfræðingar
eru ekki sammála um
hvort þar var um ástar­
samband að ræða
eða einungis fal­
lega vináttu þar
sem látið var nægja að
haldast í hendur. Phi­
lip var að áliti margra

s a m k y n h n e i g ð u r .
Hver sem sannleikur­
inn er í því máli þá
voru kynni Clement­
ine og Philips stutt
en góð.
Dapurleg örlög
Winston Church­
ill var prýðilegur
málari og málaði
þrjár myndir af ást­
konu sinni. Sam­
bandi þeirra lauk, að
því er talið er að frum­
kvæði Churchills, árið
1937. Castlerosse flutti til
Bandaríkjanna árið 1940
og hafði með sér málverk
sem Church ill hafði málað af henni.
Hún var einmana og skuldum vafin
í Bandaríkjunum og þráði að snúa
heim. Hún hafði vanist því að karl­
maður sæi um hana og nú var enginn
til þess. Hún sá enga leið til að sjá fyrir
sér.
Árið 1942 sneri Doris Castlerosse
aftur til Bretlands þar sem fyrrverandi
eiginmaður hennar tók á móti henni.
Tveimur mánuðum síðar fannst hún
látin á hótelherbergi, 42 ára gömul.
Hún hafði tekið inn of stóran skammt
svefnlyfja. Talið er að um slys hafi
verið að ræða. Ekki er vitað hvernig
Churchill brást við fréttum af dauða
hennar.
Önur saga án Clementine
Eiginkona Churchills, Clementine,
stóð sem klettur við hlið manns síns
á erfiðum stríðstímum. Hún hafði
ætíð lag á Churchill sem enginn
annar hafði og þegar hann stóð
frammi fyrir erfiðum ákvörðunum
leitaði hann til hennar eftir ráðgjöf.
Hann mat hana mikils og sagði eitt
sinn að sér hefði tekist best upp
þegar hann kvæntist henni og að
hann hefði ekki getað unnið starf
sitt á stríðsárunum án hennar. Starfs­
mannastjóri Churchills, Ismay her­
foringi, sagði að án Clementine hefði
saga Winstons Churchill og heimsins
orðið önnur en hún varð.
Churchill lést árið 1965. Það var
ekki fyrr en nokkrum árum seinna
sem Clem entine frétti af framhjá­
haldi manns síns forðum daga
og brenndi bréf sem Castlerosse
hafði sent Church ill. Clementine
sagði við sameiginlegan vin þeirra
hjóna að hún hefði alltaf haldið að
eiginmaður sinn hefði verið sér trúr.
Vinurinn hughreysti hana með því
að sambandið við Castlerosse hefði
staðið stutt og ekki skipt Churchill
miklu máli en hjónabandið hefði
varað í áratugi.
1 0 . M A R S 2 0 1 8 L A U G A R D A G U R38 H E L G I N ∙ F R É T T A B L A Ð I Ð
1
0
-0
3
-2
0
1
8
0
4
:3
2
F
B
1
2
0
s
_
P
0
8
6
K
_
N
Ý.p
1
.p
d
f
F
B
1
2
0
s
_
P
0
7
5
K
.p
1
.p
d
f
F
B
1
2
0
s
_
P
0
3
5
K
.p
1
.p
d
f
F
B
1
2
0
s
_
P
0
4
6
K
_
N
Ý.p
1
.p
d
f
A
u
to
m
a
tio
n
P
la
te
re
m
a
k
e
: 1
F
2
9
-E
4
1
8
1
F
2
9
-E
2
D
C
1
F
2
9
-E
1
A
0
1
F
2
9
-E
0
6
4
2
7
5
X
4
0
0
.0
0
1
3
A

F
B
1
2
0
s
_
9
_
3
_
2
0
1
8
C
M
Y
K