Fréttablaðið - 02.05.2018, Blaðsíða 31

Nasdaq
First North
Fundarstjóri er Helga Harðardóttir,
partner hjá KPMG á Íslandi.
Erindin verða eftirfarandi:
Hvað er First North?
Páll Harðarson hjá Nasdaq fjallar um First
North markaðinn hér á landi og erlendis og
hvernig þróunin getur orðið á næstu árum.
Hvers vegna First North?
Svanbjörn Thoroddsen hjá KPMG fjallar um
þau tækifæri sem felast í skráningu á First
North og ávinning fyrirtækja af henni.
Reynslan af First North?
Jón Ágúst Þorsteinsson forstjóri Klappa
segir frá reynslu skráningar nýsköpunar- og
vaxtarfyrirtækis á First North.
Í kjölfar erindanna verða pallborðsumræður
um málefnið þar sem Hekla Arnardóttir hjá
Crowberry Capital og Svana Gunnarsdóttir hjá
Frumtaki bætast í hóp fyrirlesara í pallborðið.
Nýlega hafa tvö ólík félög verið skráð á First
North markaðinn hér á landi með góðum
árangri. First North er hlutabréfamarkaður
sem er sniðinn að þörfum vaxtarfyrirtækja en
þó hafa fá fyrirtæki hér á landi nýtt sér þau
tækifæri og kosti sem skráningu geta fylgt.
Skráning á First North eykur m.a. aðgengi
að fjárfestum og fjármagni, s.s. lífeyris- og
verðbréfasjóðum sem hafa takmarkaðar
heimildir til að fjárfesta í óskráðum
hlutabréfum.
Vinsamlega skráðu þig
til þátttöku á kpmg.is
OPNAR SKRÁNING Á FIRST NORTH
NÝJAR DYR FYRIR ÞITT FYRIRTÆKI?
KPMG og Nasdaq á Íslandi boða
til morgunverðarfundar um First
North markaðinn og tækifærin
sem þar felast.
FIMMTUDAG 3. MAÍ | 8:30 - 10:00
BORGARTÚNI 27 | 8. HÆÐ
Við erum að meðaltali 23 ára þegar við flytjum að heiman en um 34 ára þegar
við kaupum okkar fyrstu íbúð. Að
undanförnu hefur mikið verið rætt
um hversu erfitt er að eiga fyrir
útborgun vegna fyrstu kaupa og það
verður langt í frá auðveldara þegar
við þurfum að greiða húsaleigu á
sama tíma og við spörum.
Það er skiljanlegt að við byrjum
að spara þegar við erum farin að
finna fyrir þörfinni. Ef okkur finnst
það ekki vera aðkallandi er auðvelt
að ýta því á undan sér. Hið sama má
segja um lífeyrisaldurinn, það hafa
fáir áhuga á að undirbúa hann fyrr
en hann er handan við hornið og
þá er það sennileg orðið of seint. Í
báðum tilvikum er þó betra að byrja
fyrr.
Það er auðveldara að spara þegar
við búum í foreldrahúsum. Í stað
þess að greiða húsaleigu getum við
lagt fyrir og við getum sparað enn
meira með því að borða heima.
En stundum dugar það ekki til.
Sá sparnaður, sem ætti að vera til
kaupa á húsnæði, er oft nýttur í
eitthvað allt annað. Það er mikil-
vægt að unga fólkið átti sig á því
að með kaupum á bíl eða rándýrri
heimsreisu, eru þau að gera sér
mun erfiðara fyrir að koma sér þaki
yfir höfuðið seinna meir. Getur til
dæmis verið að með því að sleppa
kaupum á 3 milljóna króna bíl 20
ára gætu þau átt fyrir útborgun í
íbúð áratug síðar?
Séreignarleiðin hjálpar en það
verður samt mjög erfitt. Mikill
meirihluti fyrstu kaupenda fá fjár-
hagslega aðstoð frá foreldrum en
foreldrarnir þyrftu þó að grípa
mun fyrr inn í og undirbúa börnin
sín betur. Að tæma framtíðarreikn-
inginn, kaupa sér bíl eða gleyma
skipulögðum sparnaði gerir
íbúðakaup erfiðari, en við þurfum
að útskýra það fyrir krökkunum.
Það margborgar sig því að setjast
aðeins niður með þeim og ræða
málin.
Þau þurfa að spara
áður en þau fara
Björn Berg
Gunnarsson
fræðslustjóri
Íslandsbanka
Í fjölmiðlum að undanförnu hefur verið fjallað um kaup Brims hf. á 34% hlut í HB
Granda hf. Eins og komið hefur
fram í fréttum mynda kaup af þess-
ari stærðargráðu yfirtökuskyldu á
grundvelli laga um verðbréfavið-
skipti, sem leiðir til þess að Brim
ber nú að gera öllum hluthöfum
HB Granda yfirtökutilboð innan
fjögurra vikna. Enn er óvíst hversu
margir hluthafar munu samþykkja
yfirtökutilboð Brims. Greinarstúfur
þessi fjallar ekki um viðskipti Brims
enda hafa undirritaðir engar upp-
lýsingar um efni samninga aðila,
fyrirætlanir þeirra eða aðstæður að
öðru leyti. Tilgangur greinarinnar
er að varpa með almennum hætti
ljósi á áhugaverð lögfræðileg álita-
efni sem geta skapast við yfirtöku
félaga sem skráð eru í kauphöll og
um gilda ýmis sérlög.
Ef nógu margir hluthafar ganga
að tilboði félags sem gerir yfirtöku-
tilboð getur það virkjað ákvæði
annarra laga sem setja takmörk
við því að félagið fari með yfirráð
í öðru félagi – jafnvel þótt það hafi
ekki verið upphafleg ætlun þess
sem kaupir. Þannig getur stofnast
skylda fyrir þann sem gerir yfir-
tökutilboð að tilkynna kaupin sem
samruna til Samkeppniseftirlitsins,
til dæmis ef hann eignast yfir 50%
hlutafjár í hinu keypta félagi. Sam-
runinn er þá ekki valfrjáls heldur
þvingaður á grundvelli yfirtöku-
skyldu í lögum um verðbréfavið-
skipti.
Þegar um valfrjálsa samruna er
að ræða, til dæmis þegar félag A
kaupir félag B með kaupsamningi,
er í flestum tilvikum gerður fyrir-
vari um samþykki samkeppnis-
yfirvalda. Ef samruninn er ógiltur
af hálfu samkeppnisyfirvalda fer
samruninn ekki fram og kaupin
ganga til baka. Þessu kann að vera
öðruvísi háttað þegar yfirtöku-
skyldur aðili gerir öllum hluthöfum
yfirtökutilboð. Hafi upphafleg við-
skipti ekki verið skilyrt við sam-
þykki samkeppnisyfirvalda hefur
yfirtökuskyldur aðili þá ekki tæki-
færi til þess að setja slíkan fyrir-
vara í yfirtökutilboð til annarra
hluthafa.
Ef samkeppnisyfirvöld telja sam-
runa yfirtökufélagsins og hins yfir-
tekna félags skaðlegan samkeppni
og ógilda hann af þeim sökum,
og yfirtökutilboðið sjálft verður
ekki ógilt með vísan til ákvæða
laga um verðbréfaviðskipti, getur
málið þannig vandast, enda gæti
framsal hlutafjár í félaginu þegar
hafa átt sér stað. Samkeppniseftir-
litið þyrfti þá að mæla fyrir um að
hinum yfirtökuskylda væri skylt
að selja hlutafé, til dæmis niður
fyrir 50%, til þess að vinda ofan af
yfirráðum í félaginu. Þetta getur
skapað óheppilegar aðstæður sem
leiða kunna til þess að sá yfirtöku-
skyldi neyðist til að selja hlutafé á
lægra verði en ella sökum erfiðrar
samningsstöðu.
Önnur lagaákvæði geta einn-
ig komið til sögunnar. Til dæmis
mæla ákvæði laga um stjórn fisk-
veiða fyrir um að einstök félög,
eða aðilar þeim tengdum, megi
ekki eiga meira en sem nemur
12% heildar kvótans. Eignist tengd
félög kvóta umfram hið lögbundna
hámark gefur Fiskistofa aðilunum
sex mánaða frest til þess að gera
ráðstafanir til að koma aflahlut-
deildinni niður fyrir umrædd 12%
mörk. Ef félögin ná ekki að selja
niður fyrir mörkin innan þeirra
tímamarka fellur umframaflahlut-
deild þeirra niður. Þetta skapar
hættu á því að viðkomandi félög
standi frammi fyrir að þurfa að
selja kvóta í sinni eigu á mögulega
lægra verði en ella eins og í tilviki
eignarhluta umfram 50%.
Í ljósi framangreinds er ákveðin
hætta á því að sá sem öðlast yfirráð
í skráðu félagi í kjölfar yfirtöku-
skyldu, hvort sem er í skilningi
samkeppnislaga, laga um stjórn
fiskveiða eða annarra laga, standi
frammi fyrir stöðu sem ekki var
stefnt að í upphafi, til dæmis að
þurfa leyfi stjórnvalda fyrir við-
skiptunum eða því að vera gert að
selja hluti eða eignir sínar innan
ákveðins tíma. Í slíkum tilvikum
kann að vera nauðsynlegt fyrir aðila
sem ætlar sér að kaupa yfir 30% hlut
í skráðu félagi að setja fyrirvara við
kaupin um að þau nái ekki fram
að ganga ef þessi staða kemur upp
eða skilyrða þau við samþykki til-
tekinna stjórnvalda, vilji hann hafa
stjórn á aðstæðum eða auka fyrir-
sjáanleika. Ef skilyrði um þetta eru
sett í samninginn sem leiddi til yfir-
tökuskyldu eru allar líkur á því að
mögulegt sé að gera þennan sama
fyrirvara í yfirtökutilboðum gagn-
vart öðrum hluthöfum.
Yfirráð og yfirtökur
á skráðum félögum
Víðir Smári
Petersen
Stefán Orri
Ólafsson
Höfundar eru lögmenn og meðeig-
endur á LEX lögmannsstofu.
Sá sem öðlast yfirráð í skráðu félagi kann að standa frammi fyrir stöðu sem
ekki var stefnt að, til dæmis að vera gert að selja eignir innan ákveðins tíma.
7M I Ð V I K U D A G U R 2 . M A í 2 0 1 8 markaðurinn
0
2
-0
5
-2
0
1
8

0
4
:1
6
F
B
0
4
8
s
_
P
0
3
1
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
4
8
s
_
P
0
3
0
K
_
N
Ý.
p
1
.p
d
f
F
B
0
4
8
s
_
P
0
1
8
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
4
8
s
_
P
0
1
9
K
.p
1
.p
d
f
A
u
to
m
a
ti
o
n
P
la
te
r
e
m
a
k
e
:
1
F
A
4
-8
1
0
4
1
F
A
4
-7
F
C
8
1
F
A
4
-7
E
8
C
1
F
A
4
-7
D
5
0
2
7
5
X
4
0
0
.0
0
1
6
B

F
B
0
4
8
s
_
1
_
5
_
2
0
1
8
C
M
Y
K