Fréttablaðið - 11.05.2018, Side 10

Frá degi til dags
ÚTGÁFUFÉLAG: 365 miðlar ehf. STJÓRNARFORMAÐUR: Einar Þór Sverrisson FORSTJÓRI: Ingibjörg Stefanía Pálmadóttir ÚTGEFANDI OG AÐALRITSTJÓRI: Kristín Þorsteinsdóttir kristin@frettabladid.is
AÐSTOÐARRITSTJÓRAR: Kjartan Hreinn Njálssson kjartanh@frettabladid.is, Ólöf Skaftadóttir olof@frettabladid.is, Sunna Karen Sigurþórsdóttir sunnak@frettabladid.is.
Fréttablaðið kemur út í 85.000 eintökum og er dreift ókeypis á heimili á höfuðborgarsvæðinu og Akureyri. Einnig er hægt að fá blaðið í völdum verslun um á landsbyggðinni. Fréttablaðið áskilur sér rétt til að birta allt efni blaðsins í stafrænu formi og í gagnabönkum
án endurgjalds. ISSN 1670-3871 FRÉTTABLAÐIÐ Skaftahlíð 24, 105 Reykjavík Sími: 512 5800, ritstjorn@frettabladid.is HELGARBLAÐ: Kristjana Björg Guðbrandsdóttir kristjanabjorg@frettabladid.is MARKAÐURINN: Hörður Ægisson hordur@frettabladid.is
MENNING: Magnús Guðmundsson magnus@frettabladid.is LJÓSMYNDIR: Anton Brink anton@frettabladid.is FRAMLEIÐSLUSTJÓRI: Sæmundur Freyr Árnason sfa@frettabladid.is
Halldór
Hörður
Ægisson
hordur@frettabladid.is

Sökum
lóðaskorts og
þunglama-
legs skipu-
lags hefur
uppbygging
nýrra íbúða á
höfuðborgar-
svæðinu
verið í
lágmarki.

Langtíma-
lausn hús-
næðisvand-
ans krefst
þess að barna-
fjölskyldur og
tekjulágt fólk
sé ekki
ofurselt
kuldalegum
markaðslög-
málum
gæði... ending… ánægja.
skoðaðu úrvalið á Weber.is
Ástandið á húsnæðismarkaðnum í Reykjavík hefur sýnt svart á hvítu að markaðslögmálin ráða ekki við að leysa húsnæðisvandann. Allt of mikið er
byggt af stórum, dýrum íbúðum sem tekjulágt fólk ræður
ekki við að kaupa og henta ekki barnafjölskyldum.
Svipaða sögu er að segja af leigumarkaðinum. Fram­
koma stórra fyrirferðarmikilla leigufélaga er svívirðileg.
Leigjendur standa frammi fyrir tuga prósenta hækkun á
leigu eða að lenda ella á götunni. Þetta er ekki náttúru­
lögmál heldur afleiðing þess að húsnæðismarkaðurinn
þjónar ekki fólki, heldur fjármagni: Það er meiri arður af
byggingu dýrra, stórra eigna og fjárfestar sem leggja fé í
fasteignafélög krefjast hámarksávöxtunar. Græðgi er rót
vandans.
Borgin á að vera gerandi í húsnæðismálum og vinna
náið með verkalýðshreyfingunni og öllum sem vilja
byggja upp húsnæðiskerfi í anda gömlu verkamanna­
bústaðanna. Það þarf að skapa sem fjölbreyttastan hús­
næðismarkað þar sem fleiri form búsetu bjóðast.
Verkalýðshreyfingin og stjórnvöld hafa áður tekið
höndum saman um lausn húsnæðisvanda Reykvíkinga
með verkamannabústöðum. Það gerðist á millistríðs­
árunum þegar húsnæðisskortur í Reykjavík var einn sá
versti í allri Evrópu. Á sjöunda áratugnum var Breið­
holtið svo byggt og braggahverfunum útrýmt.
Í dag er þörf á sams konar átaki.
Samhent átak með verkalýðshreyfingunni og öðrum
sem reka óhagnaðardrifin leigufélög er nauðsynlegt til að
leysa húsnæðisvandann til skamms tíma. Slík samvinna
er þó enn mikilvægari til langs tíma.
Langtímalausn húsnæðisvandans krefst þess að barna­
fjölskyldur og tekjulágt fólk sé ekki ofurselt kuldalegum
markaðslögmálum; að hér sé starfandi kerfi sem býður
fólki upp á fleiri valkosti.
Á næsta kjörtímabili ætla Vinstri græn að taka
höndum saman með öllum þeim sem vilja byggja hér
húsnæðiskerfi sem þjónar fólki, ekki fjármagni. Því það
er best fyrir samfélagið.
Endurreisum
verkamannabústaðakerfið
Líf
Magneudóttir
oddviti Vinstri
grænna í borgar-
stjórnarkosning-
unum
Stærstu sveitarfélög landsins hafa ekki farið varhluta af uppsveiflu í efnahagslífinu á undanförnum árum. Hagstætt ytra umhverfi, sem hefur meðal annars einkennst af hækkandi fasteignaverði og gengisstyrkingu krónunnar samhliða uppgangi
í ferðaþjónustu, hefur skilað sér í stórauknum tekjum og
lækkandi skuldahlutfalli sveitarfélaganna. Þessi mynd gæti
hins vegar nú verið að breytast með vaxandi vísbending­
um um að hagkerfið sé tekið að kólna snögglega. Þá er hætt
við því að mörg sveitarfélög verði í aðþrengdri stöðu til að
standa undir tugmilljarða uppsafnaðri fjárfestingaþörf.
Í umræðu um opinber fjármál og hagstjórn fá málefni
sveitarfélaganna, sem taka til sín um fimmtung af öllum
tekjum hins opinbera, oft minna vægi en efni standa
til. Í greiningu, sem Samtök atvinnulífsins (SA) kynntu í
vikunni um fjárhagsstöðu tólf stærstu sveitarfélaganna,
kemur fram að frá 2011 hafi tekjur A­hluta þeirra, sem eru
einkum útsvar og fasteignaskattar, aukist um nærri 300
milljarða á föstu verðlagi. Þar af hafi 170 milljörðum, eða
um 57 prósentum tekjuaukans, verið ráðstafað í launa­
kostnað. Þá vekur það eftirtekt að þrátt fyrir þennan mikla
tekjuvöxt, sem fyrirséð er að fari núna minnkandi, hafi
aðeins tólf prósent aukinna tekna skilað sér í bætti afkomu
sveitarfélaganna.
Það veldur vonbrigðum, ekki hvað síst í tilfelli stærsta
sveitarfélagsins, að fordæmalaus uppgangur síðustu ára
hafi ekki verið nýttur í meira mæli til að búa í haginn fyrir
mögru árin þegar tekjustofnar munu skreppa saman.
Reykjavíkurborg er með næstverstu fjárhagsstöðuna af
tólf stærstu sveitarfélögunum, samkvæmt greiningu SA.
Þar munar mestu um slæma skuldastöðu borgarinnar en
sem hlutfall af tekjum eru skuldirnar 169 prósent – aðeins
Reykjanesbær er með verra skuldahlutfall – og í krónum
talið hafa þær aukist um 35 milljarða á síðustu fjórum
árum. Skuldir á hvern íbúa eru rúmlega 2,4 milljónir. Með
hliðsjón af lélegum rekstri Reykjavíkurborgar ætti ekki
að koma á óvart að íbúarnir búa við hlutfallslega hæstu
álögurnar en um 10,9 prósent af tekjum þeirra renna til
sveitarfélagsins á meðan hlutfallið er 7,4 prósent hjá íbúum
á Seltjarnarnesi.
Höfuðborgin sker sig einnig um margt úr þegar litið er
til fjölgunar íbúa á kjörtímabilinu. Þannig hefur íbúum í
Reykjavík aðeins fjölgað um tæplega 3,5 prósent á meðan
landsmönnum hefur á sama tíma fjölgað um sex prósent.
Lítil fólksfjölgun í Reykjavík er sumpart heimatilbúinn
vandi. Sökum lóðaskorts og þunglamalegs skipulags hefur
uppbygging nýrra íbúða á höfuðborgarsvæðinu verið í
lágmarki. Niðurstaðan er fyrirsjáanleg. Fasteignaverð hefur
hækkað verulega og umfram fjárhagsstöðu heimilanna.
Þessi staða hefur þýtt að íbúum í stærstu nágrannasveitar­
félögum Reykjavíkur hefur fjölgað mun meira. Það stafar
meðal annars af því að fasteignaverð þar hefur hækkað
minna og uppbygging nýrra íbúða verið hraðari.
Fjármál Reykjavíkurborgar og húsnæðismál eru ein
stærstu málefni kosninganna. Þar ber flest að sama brunni.
Núverandi meirihluti ber ábyrgð á lausatökum í rekstri
borgarinnar, sem hefur skilað sér í slæmri skuldastöðu og
skattheimtu í hæstu hæðum, og miklum húsnæðisskorti.
Kjósendur hljóta að taka mið af þeim staðreyndum í
komandi kosningum.
Falleinkunn
Hlutleysið
Undanfarin ár hefur það færst
í aukana að hinar ýmsu síður
bjóði upp á kosningapróf svo
kjósendur geti mátað sig við
stefnu framboða og frambjóð-
enda. RÚV hefur undanfarið
boðið upp á slíkt próf. Kjósandi
svarar hvort hann sé sammála
eða ósammála hinum ýmsu
fullyrðingum og kerfið spýtir
út úr sér hvaða frambjóðandi
er næstur þeim svörum.
Athyglisvert er að í ár, sé maður
algerlega hlutlaus, hvorki sam-
mála né ósammála neinu, þá
er oddviti Sjálfstæðismanna í
borginni, Eyþór Arnalds, sá sem
fellur best að því. Hlýtur hann
því nafnbótina hlutlausasti
frambjóðandinn árið 2018.
Moskva
„Svona byrjar þetta allt saman,
fyrst fá þeir leyfi til að byggja
bænakallsturn, […] svo þegar
búið er að byggja hann við
moskuna þá verður farið fram
á að núverandi bænaköll verði
leyfð að sjálfsögðu, og hver
haldiði að verði niðurstaðan ef
máttlaus meirihlutinn verður
kosinn áfram,“ spyr hin víð-
sýna Margrét Friðriksdóttir í
hóp á Facebook og deilir frétt
um bænakallskerfi á sænskri
mosku. Meðlimur hópsins er
með svar á reiðum höndum.
Rétt væri bara að „kveikja í
Moskvuni!“
joli@frettabladid.is
1 1 . M A Í 2 0 1 8 F Ö S T U D A G U R10 S K O Ð U N ∙ F R É T T A B L A Ð I Ð
SKOÐUN
1
1
-0
5
-2
0
1
8

0
4
:3
9
F
B
0
4
0
s
_
P
0
3
8
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
4
0
s
_
P
0
3
1
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
4
0
s
_
P
0
0
3
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
4
0
s
_
P
0
1
0
K
.p
1
.p
d
f
A
u
to
m
a
ti
o
n
P
la
te
r
e
m
a
k
e
:
1
F
B
E
-0
7
C
C
1
F
B
E
-0
6
9
0
1
F
B
E
-0
5
5
4
1
F
B
E
-0
4
1
8
2
7
5
X
4
0
0
.0
0
1
3
A

F
B
0
4
0
s
_
1
0
_
5
_
2
0
1
8
C
M
Y
K