Feykir - 12.01.2012, Síða 6

6 Feykir 02/2012
VIÐTAL Berglind Þorsteinsdóttir
Lifir fyrir að
hjálpa fólki
Maður ársins 2011 á Norðurlandi vestra
Einar Óli Fossdal var útnefndur maður ársins á Norðurlandi vestra
af lesendum Feykis. Einari Óla hefur verið lýst sem hvunndagshetju
sem tekur annarra hag umfram sinn eigin og lætur sér aðra varða,
hvort sem það er með aðstoð við fólk sem er í nauðum statt eða
skipta um peru hjá þeim sem megna það ekki sjálfir. Af því tilefni
leit blaðamaður Feykis við á Heilbrigðisstofnunina á Blönduósi til að
færa manni ársins blómvönd og náði stuttu spjalli við hann á milli
þeirra fjölbreyttra verka sem hann hefur þar með höndum.
Einar Óli hefur lengst af búið á
Blönduósi en hann fluttist
þangað árið 1975, þá 9 ára að
aldri. Áður bjó hann á Akureyri
en þangað eiga foreldrar hans,
Sigríður Árnadóttir og Júlíus
Fossdal, rætur að rekja. Einar
Óli var örverpið í fjölskyldunni,
eins og hann lýsir því sjálfur,
yngstur ellefu systkina. „Það
var sko mikið og vel hugsað
um mig, fyrst komu systur
mínar sjö og svo fjórir strákar.
Þannig að ég fékk mikla athygli
á uppvaxtarárunum,“ segir
Einar Óli og brosir.
Að sögn Einars Óla hefur
hann að öllum líkindum erft
áhuga sinn á mannúðarstörfum
frá föður sínum, en hann var
sterk fyrirmynd, „hann var
mikið fyrir að hugsa um aðra,“
segir Einar Óli . Júlíus var
einnig sjúkraflutningamaður
en í þá daga byggðist starfið á
sjálfboðavinnu. „Það var ekki
fyrr en rétt áður en ég byrjaði í
sjúkraflutningunum að það var
byrjað að greiða einhver
smáræðis laun fyrir starfið,“
útskýrir Einar. Júlíus sat í stjórn
Rauða kross deildar Austur
-Húnavatnssýslu í mörg ár
ásamt þeim Gunnari Ríkharðs-
syni, Ingva þór Guðjónsyni og
Vali Snorrasyni og þeir tveir
síðastnefndu stofnuðu deild-
ina. „Rauði krossinn á lands-
byggðinni byggðist gjarnan
utan um sjúkraflutningana.
Hér hófst starfsemi þeirra með
því móti að það var verið að
safna fyrir sjúkrabílum en
þróaðist svo í síðar meir
fjölþættari starfsemi og meira í
takti við Rauða kross Íslands.“
Einar Óli sat í stjórn
Björgunarfélagsins Blöndu á
árunum 1993-1996, eða
Hjálparsveit Skáta Blönduósi
sem það kallaðist í þá daga.
Hann gekk til liðs við félagið
einungis 16 ára gamall, „ég fór
svona eiginlega sjálfkrafa í
félagið. Á þeim tíma var ég að
vinna á Trésmíðaverkstæðinu
Stíganda og stór hluti þeirra
sem þar unnu voru í Björg-
unarfélaginu,“ segir Einar Óli
og heldur áfram: „Eftir að ég
byrjaði í sjúkraflutningum hef
ég ekki getað unnið eins mikið
og áður með Björgunarfélaginu,
þar sem ég vinn á vöktum.“
Einar Óli var að læra bif-
vélavirkjun og var á starfs-
samningi hjá Vélsmiðju Hún-
vetninga þegar fyrirtækið fór í
gjaldþrot. „Ég var byrjaður að
taka aukavaktir í sjúkraflutn-
ingnum á Heilbrigðisstofn-
uninni árið 1997 þegar losnaði
staða hér fyrir ráðsmann, ég
var svo heppinn að vera ráðinn
í starfið.“
Stoltur af
góðum hóp
Starf ráðsmanns á Heilbrigðis-
stofnuninni felst í því að sjá til
þess að allt gangi smurt í
húsnæði Heilbrigðisstofnunar-
innar og umsjón með
sjúkraflutningasviði fellur jafn-
framt undir ráðsmanninn.
Þegar Einar Óli hóf störf sem
ráðsmaður sinntu tveir því
starfi en síðan forveri Einars
Óla, Yngvi Þór Guðjónsson, lét
af störfum árið 2008 hefur Einar
Óli sinnt því einn. „Ég er mest
stoltur af því hve okkur hefur
tekist að byggja upp góðan og
traustan hóp. Þetta eru vel
menntaðir, mjög hæfir og góðir
félagar sem mikill heiður er að
vinna með. Það er ómetanlegt
að hafa svona góðan hóp með
sér,“ segir Einar Óli og heldur
frásögninni áfram: „Við erum
sex hérna á Blönduósi, þar af
eru tveir neyðarflutninga-
menn, tveir sjúkraflutninga-
menn, einn hjúkrunarfræð-
ingur með bráðasvið að sérsviði
og svo einn sem er á leið í
grunnnámið. Stofnunin rekur
svo einn sjúkrabíl á Skagaströnd
og þar skipta fjórir sjúkra-
flutningamenn á milli sín
vöktum. Þetta er gífurlega
góður hópur.“
Til nánari útskýringa segir
Einar Óli að á Íslandi sé starfað
eftir amerískum stöðlum og fer
kennsla fram samkvæmt þeim í
Sjúkraflutningaskólanum á
Akureyri. „Þar er boðið upp á
kennslu á þremur stigum;
grunnnám (e. EMT basic) og
kallast þá viðkomandi sjúkra-
flutningamaður, sá sem
útskrifast með annað stig er
neyðarflutningamaður (e.
intermedium) og með það
þriðja kallast bráðatæknir (e.
parametic). Þetta er virkilega
góður skóli, ég veit t.d. um
marga lækna sem bæta við sitt
nám og verða þar af leiðandi
betur í stakk búnir ef þeir þurfa
að sinna bráðatilfellum á
slysstað.“
Einar Óli útskrifaðist sjálfur
sem neyðarflutningamaður
árið 2004. „Á sama tíma hóf
Þórður Pálsson, brottfluttur
Blönduósingur, hér störf en
hann hafði starfað sem neyðar-
flutningamaður á Akureyri um
skeið. Þá voru neyðarflutninga-
mennirnir við stofnunina
skyndilega orðnir tveir og þá
nokkuð merkilegum áfanga
náð, þar sem enginn neyðar-
flutningamaður hafði verið
starfandi allt frá Akureyri til
Akraness, að undanskildum
einum á Hólmavík og bráða-
tækni á Króknum,“ sagði Einar
Óli.
Um starfið segir Einar Óli
mikil tímamót hafa orðið þegar
skylt varð að tveir menn væru
saman á vakt. „Það var rosalegur
munur. Það gat verið mjög
óþægilegt að flytja einhvern
slasaðan eða bráðsjúkan og
þurfa svo að stöðva bílinn með
reglulegu millibili til að athuga
með líðan manneskjunnar,“
segir Einar Óli en segir svo:
„Þetta er gífurlega gefandi starf.
Það gengur kannski ekki alltaf
allt eins og maður vildi að það
gengi. Stundum er fólk mikið
slasað og maður reynir allt sem
maður getur en finnst ekki geta
gert nóg. Þannig er bara lífið,
maður vildi jú geta bjargað
öllum. En að fá að hjálpa fólki
þegar það er veikt eða mikið
slasað og sjá það svo ná heilsu á
ný, það gefur manni mikið. Það
er það sem maður lifir fyrir –
það að geta hjálpað fólki.“
Hreyfingin stendur
upp úr
Einar Óli fetaði í fótspor föður
síns og fór að starfa í þágu
Rauða kross deildar Austur-
Húnavatnssýslu árið 1995.
Þegar hann fór að vinna við
sjúkraflutninga settist hann í
stjórn deildarinnar. „Upphaflega
snérist starfið að mestu í
kringum sjúkraflutninga en
síðan þá hefur deildin breyst
mikið og tekið sér fjölþættari
verkefni fyrir hendur. Þar má
nefna þegar við tókum á móti
flóttamönnum frá fyrrum
Júgóslavíu 1993-1994, þegar
stríðið geisaði á Balkanskaga.
Um var að ræða sjö til átta
fjölskyldur sem dvöldu hér á
Blönduósi á annað ár. Þetta var
gríðarlega stórt og metnaðarfullt
verkefni fyrir svo litla deild,“
segir Einar Óli.
„Rauða kross deildin hefur
einnig staðið fyrir fjölmörgum
námskeiðum og samfélags-
þjónustu, t.d. skyndihjálpar- og
barnapíu námskeiðum, heldur
fatamarkaði með reglulegu