Fréttablaðið - 17.05.2018, Blaðsíða 46
1 7 . m a í 2 0 1 8 F I m m T U D a G U R34 m e n n I n G ∙ F R É T T a B L a ð I ð
BARÁTTA
UPP Á LÍF OG
DAUÐA
Spennuþrungin frásögn
eftir Einar Kárason, byggð
á sönnum atburðum
Barátta íslenskra sjómanna
við miskunnarlaus náttúruöfl
Einnig fáanleg sem
rafbók og hljóðbók
Bókabúð Forlagsins | Fiskislóð 39 | www.forlagid.is
Opið alla virka daga 10–19 | Laugardaga 11–16
LANDSINS MESTA ÚRVAL BÓKA
ÞæTTIR
Bobby Kennedy for President
HHHHH
Leikstjórn: Dawn Porter
Aðalhlutverk: Robert F. Kennedy,
Harry Belafonte, Paul Schrade
Hvað sem fólki kann að finnast um
þá bræður, John Fitzgerald Kennedy
og Robert Francis Kennedy, er óhætt
að mæla eindregið með þessum
þáttum á Netflix. Bobby Kennedy
for President segir nefnilega miklu
stærri og meiri sögu en aðeins þess-
ara silfurskeiðunga sem hefðu í raun
aldrei þurft að dýfa hendi í kalt vatn
en ákváðu engu að síður að taka sér
stöðu á hinu pólitíska sviði. Og gjalda
með lífi sínu,
Mestur fengurinn í þáttunum
er aldarspegillinn sem þeir bregða
upp. Fréttamyndir og viðtöl við fólk
sem var í hringiðu atburðanna, fyrir
tæpum sextíu árum, eru harkaleg
áminning um hversu stutt er síðan
það þótti enn sjálfsagðara en í dag að
traðka á mannréttindum minnihluta-
hópa. Í þessu tilfelli fyrst og fremst
bandarískra blökkumanna.
Auðvitað má segja margt um þá
bræður, John og Bobby. Breyskir og
mistækir voru þeir vissulega, eins og
við öll, en það verður þó ekki af þeim
tekið að þeir áttu sinn þátt í að þoka
heiminum í rétta átt. Og þá miklu
frekar Bobby heldur en John.
JFK var óumdeilt sleipari pólitíkus
en RFK. Leiftrandi af sjálfsöryggi, flug-
mælskur og sjarmerandi marði John
Kennedy sigur í forsetakosningunum
1960 gegn sitjandi varaforsetanum,
Richard Nixon. Sagan hefur síðan
fellt sinn dóm yfir báðum. JFK í hag.
Hinn ungi, kappsami litli bróðir
hans stýrði kosningabaráttunni og
þar sýndi Bobby á sér hliðar sem
voru ekkert sérstaklega jákvæðar.
Þættirnir gera ágæta grein fyrir því
að hann togaði í spotta til þess að
fá Martin Luther King jr. leystan
úr haldi, aðeins vegna þess að það
þjónaði hagsmunum stóra bróður í
kosningabaráttunni.
Þeir sem störfuðu með Bobby
Kenn edy og kynntust honum á
þessum árum standa þó fast á því
að eftir því sem hann kynntist betur
kröppum kjörum þeirra sem minnst
máttu sín og því órétti sem þeldökkir
voru beittir hafi hann lært, þroskast
og breyst. Í framhaldinu hafi hann
barist af öllu hjarta fyrir betri heimi.
Eftir að JFK varð forseti gerði hann
litla bróður sinn að dómsmálaráð-
herra og þar lét Bobby heldur betur
til sín taka. Tók fast á skipulögðum
glæpum og grillaði meðal annars
verkalýðsskúrkinn Jimmy Hoffa fyrir
þingnefnd.
Þá kaus hann að senda herinn til
Suðurríkjanna, að beiðni Martins
Luthers King, til þess að koma í veg
fyrir yfirvofandi óeirðir og blóðbað.
Eitt fallegasta atriðið í þessum þáttum
er svo þegar dómsmálaráðherrann
sendir fulltrúa alríkisyfirvaldsins
til Mississippi til þess að svínbeygja
ríkisstjórann Ross Barnett til þess að
leyfa tveimur fyrstu þeldökku nem-
endunum í Háskólanum í Mississippi
að skrá sig til náms.
Auðvitað finnst manni ótrúlegt að
aðeins 56 ár eru síðan það þurfti að
beita hervaldi til þess að fólk fengi að
sækja sér menntun í Bandaríkjunum.
En svona var þetta og verður ef til vill
aftur miðað við hversu hressilega
sitjandi forseti Bandaríkjanna kitlar
pinnann í bakkgír.
Óneitanlega er dregin upp glans-
mynd af Bobby í þessum þáttum en
hann er þó ekki sýndur sem vængj-
aður engill, baðaður í glimmeri. Ég
hef hins vegar alltaf kosið að trúa því
að Robert Francis Kennedy hafi meint
vel og virkilega trúað á að það mætti
bæta heiminn.
Nokkur atriði í þáttunum hafa
styrkt mig í þeirri trú og að sjálfsögðu
mátti hann, eins og fleiri umbótasinn-
ar á þessum tíma, gjalda með lífi sínu.
Árið 1967 gaf Bobby út bókina To
Seek a Newer World, sem byggð var á
ræðum hans og greinum um flest það
sem honum fannst þurfa að breyta í
samfélaginu. Hún kom út á íslensku
skömmu síðar undir nafninu Í leit að
betri heimi.
Þessir þættir sýna svo ekki verður
um villst að Bobby var sannur í þeirri
leit og ég ætla að leyfa mér að lifa
áfram í þeirri trú að heimurinn væri
betri í dag ef hann hefði lifað og kom-
ist í Hvíta húsið. Þá væri appelsínu-
guli brjálæðingurinn þar varla í dag.
Og silfurskeiðungar vorra tíma
mættu draga talsverðan lærdóm
af Bobby og þessum þáttum. Ríkir
pabba strákar og forréttindapésar
geta nefnilega líka látið gott af sér
leiða. Þeir þurfa bara að vilja það og
setja sjálfa sig og auðvaldið sitt til
hliðar. Þórarinn Þórarinsson
nIðURsTaða: Ágengir þættir sem
bjóða upp á bæði tár og gæsahúð á
átakanlegum og merkilegum augna-
blikum í sögu Bandaríkjanna á síðari
hluta 20. aldar. Þörf áminning um
hversu stutt er síðan mannréttindi
voru einskis virði og hversu auðvelt
er að tapa því sem þó hefur áunnist.
RFK og Martin Luther King voru
drepnir en draumurinn um betri
heim lifir enn.
Í leit að betri heimi
Bobby Kennedy er dæmi um silfurskeiðung sem lærði að láta hjartað ráða för og reyndi að bæta heiminn.
Juan Romero, aðstoðarþjónn á Ambassador-hótelinu, hlúir að Bobby Kennedy
eftir að hann var skotinn. Frásögn Romero af atvikinu er átakanlega hjartnæm.
Bíó
1
7
-0
5
-2
0
1
8
0
4
:0
9
F
B
0
5
6
s
_
P
0
5
1
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
5
6
s
_
P
0
4
6
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
5
6
s
_
P
0
0
6
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
5
6
s
_
P
0
1
1
K
.p
1
.p
d
f
A
u
to
m
a
tio
n
P
la
te
re
m
a
k
e
: 1
F
C
D
-6
2
0
C
1
F
C
D
-6
0
D
0
1
F
C
D
-5
F
9
4
1
F
C
D
-5
E
5
8
2
7
5
X
4
0
0
.0
0
1
5
B
F
B
0
5
6
s
_
1
6
_
5
_
2
0
1
8
C
M
Y
K