Fréttablaðið - 30.05.2018, Blaðsíða 10

Frá degi til dags
Útgáfufélag: 365 miðlar ehf. Stjórnarformaður: Einar Þór Sverrisson forStjóri: Ingibjörg Stefanía Pálmadóttir Útgefandi og aðalritStjóri: Kristín Þorsteinsdóttir kristin@frettabladid.is
aðStoðarritStjórar: Kjartan Hreinn Njálssson kjartanh@frettabladid.is, Ólöf Skaftadóttir olof@frettabladid.is, Sunna Karen Sigurþórsdóttir sunnak@frettabladid.is.
Fréttablaðið kemur út í 85.000 eintökum og er dreift ókeypis á heimili á höfuðborgarsvæðinu og Akureyri. Einnig er hægt að fá blaðið í völdum verslun um á landsbyggðinni. Fréttablaðið áskilur sér rétt til að birta allt efni blaðsins í stafrænu formi og í gagnabönkum
án endurgjalds. ISSN 1670-3871 fréttaBlaðið Skaftahlíð 24, 105 reykjavík Sími: 512 5800, ritstjorn@frettabladid.is helgarBlað: Kristjana Björg Guðbrandsdóttir kristjanabjorg@frettabladid.is markaðurinn: Hörður Ægisson hordur@frettabladid.is
menning: Magnús Guðmundsson magnus@frettabladid.is ljóSmyndir: Anton Brink anton@frettabladid.is framleiðSluStjóri: Sæmundur Freyr Árnason sfa@frettabladid.is
Halldór
Magnús
Guðmundsson
magnus@frettabladid.is

Kona fer í
stríð vegna
þess að við
hin liggjum
flöt í sóf-
anum.
Liggjum flöt
fyrir lífs-
stílnum sem
við höfum
tamið okkur,
ófáanleg til
þess að
standa upp,
þó svo landið
okkar spillist
og jörðin sé
að drukkna.

Tilgangur
kerfisins er
að stuðla að
neytenda-
vernd, auka
virði afurða
og koma í
veg fyrir
óréttmæta
viðskipta-
hætti.
Þann 1. maí tók gildi samningur á milli Íslands og Evrópusambandsins um gagnkvæma verndun afurðaheita. Af því leiðir að íslenskar vörur sem
njóta verndar samkvæmt lögum nr. 130/2014 um vernd
afurðaheita sem vísa til uppruna, landsvæðis eða hefð-
bundinnar sérstöðu, eru nú einnig verndaðar á öllu Evr-
ópska efnahagssvæðinu. Noregur hefur gert sambæri-
legan samning. Á sama hátt eru evrópskar vörur sem
eru undir sambærilegu regluverki Evrópusambandsins
verndaðar hér og í Noregi.
Íslenskt lambakjöt (e. Icelandic Lamb) er fyrsta og
eina íslenska afurðaheitið sem er skráð og nýtur þar
með þessarar sérstöku verndar samkvæmt íslensku
lögunum bæði hér og í Evrópu. Ásamt notkun á heitinu
fylgir heimild til að nota íslenska auðkennismerkið í
markaðssetningu. Unnið er að skráningu á afurðaheit-
inu í kerfi Evrópusambandsins sem á endanum leiðir til
þess að nota má sambærilegt evrópskt auðkennismerki
á íslenskt lambakjöt.
Tilgangur kerfisins er að stuðla að neytendavernd,
auka virði afurða og koma í veg fyrir óréttmæta við-
skiptahætti. Vottanirnar geta vísað til uppruna, land-
svæðis eða hefðbundinnar sérstöðu. Íslensku lögin taka
mið af regluverki Evrópusambandsins en rúmlega 1.400
afurðir eru þegar skráðar í evrópska kerfinu og tæplega
200 aðrar eru í umsóknarferli. Þar má nefna nokkrar
af frægustu matvörum Evrópu eins og Parmigiano
Reggiano og Prosciutto Di Parma.
Tilgangur skráningarinnar frá sjónarhóli bænda og
framleiðenda er sá að auka verðmætasköpun, en rann-
sóknir sýna að neytendur eru tilbúnir að greiða talsvert
hærra verð fyrir vottuðu afurðirnar en aðrar sambæri-
legar vörur. Tvær norskar afurðir eru nú þegar komnar
með evrópska merkið. Samkvæmt upplýsingum frá
Norðmönnum fæst nú mun hærra verð fyrir þær á
mörkuðum í öðrum Evrópusambandsríkjum. Undir-
ritaður óskar íslenskum bændum og neytendum til
hamingju með að íslenskt lambakjöt sé nú verndað
afurðaheiti í Evrópu.
Íslenskt lambakjöt
verndað afurðaheiti í Evrópu
Svavar
Halldórsson
framkvæmda-
stjóri Markaðs-
stofunnar
Icelandic lamb
Kona fer í stríð er nýjasta kvikmynd Bene-dikts Erlingssonar leikstjóra. Nýjasta kvikmyndin sem sprettur í íslenska kvikmyndasumrinu og þú átt að sjá hana í bíó. Ekki vegna þess að hún er íslensk og
þar er töluð íslenska í faðmi íslenskra fjalla, heldur
vegna þess að þetta er frábær kvikmynd sem á erindi
við okkur öll. Hún er vel skrifuð, vel leikin, vel leik-
stýrð og vel gerð í alla staði en það sem mestu skiptir
er að hún er heillandi, bráðskemmtileg og mikilvæg.
Kona fer í stríð vegna okkar og fyrir okkur. Vegna
okkar sem erum á hraðri leið með að eyðileggja
landið okkar. Eyðileggja þessa einu jörð sem við
eigum í nafni hagvaxtar og okkar allra sem tökum
velsæld og vellíðan fram yfir börnin okkar og kom-
andi kynslóðir á hverjum degi. Þess vegna fer hún
í stríð fyrir okkur sem sitjum heima í sófanum og
höfum ekki einu sinni hugrekki til þess að skammast
okkar fyrir aðgerðaleysið.
Kona fer í stríð vegna þess að hún er með hjartað á
réttum stað og það slær í takt við skáldin, fegurðina
og landið. Hún fer í stríð vopnuð menningu okkar,
sögu og listum. „Hver á sér fegra föðurland, / með
fjöll og dal og bláan sand, / með norðurljósa bjarma-
band / og björk og lind í hlíð?“ orti Hulda í tilefni
af lýðveldisstofnun árið 1944 vegna þess að þjóðin
þráði að vera ekki öðrum háð. Þjóðin sem hikar ekki
við að virkja fallvötnin til þess að alþjóðleg stórfyrir-
tæki geti sett upp verksmiðjur sínar og eyðilagt þetta
fagra föðurland.
Kona fer í stríð vegna þess að við hin liggjum flöt
í sófanum. Liggjum flöt fyrir lífsstílnum sem við
höfum tamið okkur, ófáanleg til þess að standa upp,
þó svo landið okkar spillist og jörðin sé að drukkna.
Skítt með það, það er eitthvað annað í sjónvarpinu,
segjum við okkur og treystum því að einhver annar
fari í málið. Einhver eins og þessi kona sem er tilbúin
til þess að fara í stríð fyrir framtíðina. Fyrir jörðina.
Kona fer í stríð vegna þess að stjórnmálamenn
og -konur eru ekkert annað en framlenging á okkur
hinum. Bergmálið af skammsýni okkar og vænting-
um um áframhaldandi hagvöxt og huggulegheit þar
sem við græðum á daginn og grillum á kvöldin. Þau
þjónusta okkur og þrælslund okkar við þá sem þurfa
að græða meira og meira en meira er samt aldrei nóg.
Þau eru háð samþykki og velvild okkar fjöldans og
þau munu því aldrei framkvæma þá byltingu sem
þarf til þess að bjarga jörðinni. Það er því ekki við
stjórnmálafólkið að sakast heldur ber hvert og eitt
okkar þessa ábyrgð. Þau eru aðeins hirðfífl við hirð
fjöldans sem vill enga byltingu. Engar breytingar
óháð orsök og afleiðingum.
Kona fer í stríð vegna þess að það þarf byltingu
til þess að bjarga jörðinni. Það dugar ekkert minna
til og hún þarf að koma frá okkur. Í þeirri byltingu
þurfum við öll að færa fórnir. Bæði þú og ég þurfum
að breyta lífsháttum okkar því jörðinni er að blæða
út. Það verður að vera þess virði að berjast fyrir. Að
breyta sér fyrir. Að gera byltingu.
Okkar stríð
Súr ber
Kosninganóttin var nótt mikilla
vonbrigða og pólitískir fram-
tíðardraumar margra gufuðu
upp. Fréttablaðið.is tók í gær
púlsinn á nokkrum oddvitum í
borginni sem kjósendur höfnuðu.
Flest þeirra virðast vera búin
að jafna sig á mesta áfallinu og
horfa bjartsýn fram á veg. Björg
Kristín Sigþórsdóttir, oddviti
Höfuðborgarlistans, tók erindi
fréttavefsins hins vegar illa og
sagði: „Ég vil ekki svara neinum
spurningum, en þú mátt hafa það
eftir mér, þessa hræsni sem þið
eruð að bjóða upp á hérna núna.“
Höfuðborgarlistinn tjaldaði öllu
sem til var í kosningabaráttunni
og uppskeran greinilega súr.
Stærðfræði daglegs lífs
Einar Steingrímsson, prófessor
í stærðfræði við University of
Strathclyde í Glasgow, snuprar á
Facebook Ólaf Ísleifsson, þing-
mann Flokks fólksins og stærð-
fræðimenntaðan hagfræðing,
fyrir reiknikúnstir í málefnum
hælisleitenda. Orð Ólafs um að
kostnaður vegna hælisleitenda
hafi á síðustu árum lagst þungt
á ríkissjóð fara illa í Einar sem
bendir á að í dæminu eru bæði
plúsar og mínusar þar sem ríkið
gæti haft tekjur af hælisleitendum
fengju þeir að vinna og að „það
kostar samfélagið varla minna
en 20 milljónir að koma íslensku
barni upp að tvítugu, sem þýðir
um 80 milljarða á ári.“
thorarinn@frettabladid.is
3 0 . m a í 2 0 1 8 m I Ð V I K U D a G U R10 s K o Ð U n ∙ F R É T T a B L a Ð I Ð
SKOÐUN
3
0
-0
5
-2
0
1
8

0
4
:3
0
F
B
0
4
0
s
_
P
0
3
8
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
4
0
s
_
P
0
3
1
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
4
0
s
_
P
0
0
3
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
4
0
s
_
P
0
1
0
K
.p
1
.p
d
f
A
u
to
m
a
ti
o
n
P
la
te
r
e
m
a
k
e
:
1
F
F
1
-D
3
7
4
1
F
F
1
-D
2
3
8
1
F
F
1
-D
0
F
C
1
F
F
1
-C
F
C
0
2
7
5
X
4
0
0
.0
0
1
3
A

F
B
0
4
0
s
_
2
9
_
5
_
2
0
1
8
C
M
Y
K