Ægir - 01.02.2017, Blaðsíða 6
6
Sjávarútvegur á Íslandi verður seint talinn fyrirsjáanleg grein. Greinin
á mikið undir hinu sveiflukennda veðurfari, sveiflur verða reglubund-
ið í fiskistofnum, samkeppni er á afurðamörkðum og gjaldmiðlaþróun
getur á örskömmum breytt forsendum fyrirtækja í greininni verulega.
Ekki þarf að horfa nema mjög stutt til baka til að sjá allt þetta. Og
meira til.
Flest benti til að loðnuveiði yrði nær engin nú á vetrarmánuðum.
Allt annað kom á daginn eins og allir vita. Baráttan á afurðamörkuð-
um er eilífðarvinna og inn í hana blandast grundvallaratriði á borð við
gengisþróunina. Það er barist um kaupendurna og margir aðrir að
bjóða góðar sjávarafurðir.
Líkt og fram kemur í viðtali við forstjóra HB Granda hér í blaðinu
sjást nú afurðaverð upp á sömu krónutölu og fyrir tveimur árum. Varla
þarf mikla hagspekinga til að sjá að flest fyrirtæki í því rekstrarum-
hverfi sem er á Íslandi létu með nákvæmlega sama hætti til sín heyr-
ast ef þau stæðu frammi fyrir slíku. Einhverra hluta vegna er það samt
staðreynd að alltof stór hópur fólks er tilbúinn að grípa til dapurlegrar
umræðu um sjávarútveginn um leið og bent er á staðreyndir úr þeirri
áttinni. Allir krefjast þess af fyrirtækjum í greininni að þau skili gjöld-
um í sameiginlega sjóði landsmanna en á hinn bóginn fá fyrirtækin
líka gagnrýni þegar þau bregðast við aðstæðum og hagræða í rekstri
til að standa undir skattgreiðslum.
Rekstrarlegur hvati hlýtur að þurfa að vera í þessum atvinnurekstri
sem öðrum. Hann drífur áfram þróun og hagkvæmni greinarinnar til
lengri tíma litið. Það er svo aftur á móti eilífðarspurning eftir hvaða
leikreglum unnið er hverju sinni og hvort hin varanlega eina sátt náist
nokkurn tíma. Víst er það göfugt markmið en hreint ekki í hendi.
Á sama tíma og viðvörunarbjöllur klingja í sjávarútveginum, líkt og
öðrum útflutningsgreinum, upplifum við það ár núna sem hvað
stærsta skref hefur verið stigið í endurnýjun skipastólsins. Í ár eru tíu
nýir togarar væntanlegir til landsins og tveir þeirra þegar komnir, líkt
og sagt er frá í blaðinu. Einhverjum kann að þykja þetta mótsagna-
kennt þegar á sama tíma er kvartað undan erfiðum rekstrarskilyrðum
í greininni. En engu að síður eru þessi skip hluti af viðspyrnunni, þó
aðstæður hafi verið nokkuð aðrar þegar ákvarðanir voru teknar um
smíði þeira.
Þeir sem reka fyrirtæki í sjávarútvegi þekkja þau óvissuatriði sem
nefnd voru í upphafi þessa pistils og vita að það sem er augljóst í dag
má efast um á morgun. En það er hugsun til lengri tíma sem skiptir
máli. Skip eru hlekkir í langri keðju frá nýtingu auðlindarinnar þar til
fullunnin fiskafurð er komin á disk neytandans. Fyrir ótrúlega fáum ár-
um voru frystihús hringinn í kringum landið sem frystu í samskonar
pakkningar fyrir sömu markaði. Mörg þeirra hafa horfið og því vissu-
lega fylgt sárindi en þróunin hefur skilað því að við erum að fá meira
út úr hverju fiskkílói en áður var. Og tilkoma nýrra tæknivæddra skipa,
þróun í fiskvinnsluhúsunum, tækniþróun og fleiri þættir eru skýr
merki um breytingarnar. Koma nýrra skipa við þessar aðstæður í
greininni er því ekki mótsagnakennd heldur merki um nýja tíma og
lengri tíma hugsun. Það er svo aftur annað mál að vonandi sjáum við
örari endurnýjun í fiskiskipaflotanum í framtíðinni en verið hefur síð-
ustu áratugi og tölur sanna. Lykilatriði í því er stöðugleiki á sem flest-
um sviðum greinarinnar.
Jóhann Ólafur Halldórsson skrifar
Framtíðin og dagurinn í dag
R
itstjórn
a
rp
istilll
Vökvakerfislausnir
Vökvadælur, vökvamótorar
og stjórnbúnaður
Danfoss hf. Skútuvogi 6, 104 Reykjavík, Sími: 510 4100
www.danfoss.is
Stjórnbúnaður skipa. Tæknibúnaður sem ætlaður
er til notkunar á sjó mætir erfiðustu hugsanlegu
skilyrðum. Álag óblíðrar náttúru, miklar
hitabreytingar og stöðugur ágangur af söltum
sjó, eykur þörf viðskiptavina fyrir áreiðanlegan
og skilvirkan búnað.
Út gef andi:
Athygli ehf. ISSN 0001-9038
Rit stjórn:
Athygli ehf. Glerárgötu 24, Ak ur eyri.
Rit stjór i:
Jóhann Ólafur Hall dórs son (ábm.)
Sími 515-5220. GSM 899-9865.
Net fang: johann@athygli.is
Aug lýs ing ar:
Augljós miðlun. Sími 515-5206.
GSM 898-8022. Net fang: inga@athygli.is
Suðurlandsbraut 30. Reykjavík.
Hönnun & umbrot:
Athygli ehf.
Suðurlandsbraut 30. Reykjavík.
Sími 515-5200.
Á skrift:
Hálfsársáskrift að Ægi kostar 6100 kr.
Áskriftar símar 515-5200 & 515-5205
ÆG IR kem ur út 10-11 sinn um á ári.
Eft ir prent un og ívitn un er heim il,
sé heim ild ar get ið.