Verslunartíðindi - 01.11.1925, Blaðsíða 16

122 VERSLUNAIRTÍÐÍNM
einnig byr á íslandi og er beinlínis stefnt
að því marki. Mönnum er ljóst, að til
þess að hægt sje að ná því takmarki þarf
ríkisbilskapurinn að bera sig og er nú
stefnt í þá átt. Mönnum er það Ijóst að
hækkun ísl. krónunnar geti haft alvarleg-
ar afleiðingar í för með sjer fyrir atvinnu-
vegina og hefur þvi verið reynt að sporna
við stórfeldri hækkun.
T árslokin 1924 leit út fyrir að ísl. krón-
an myndi hækka stórum vegna góðæris-
ins undanfarið, en þá var tekið i taum-
ana og henni haldið niðri með sjerstökum
ráðstöfunum, en þetta var gert í kyrþey
og var almenningi vart kuunugt. Siðan
hefir ísl. krónan hækkað, en mjög hægt
og skráningunni breytt með alllöngum
millibilum.
Islensk króna hefir ekki verið skráð
hjer í Kaupmannahöfn og er það til mik-
ils baga fyrir þá, sem hafa stöðug við-
skifti við ísland. Þurfi maður að vita um
verðmæti ísl krónu, er ekki hægt að fá
upplýsingar um það nema hjá bönkunum
og fáeinum víxlurum, sem hafa þekkingu
í þessu efni. Oft er þó ósamræmi í svör-
unum, svo að það nemur alt að 2% á
sama tíraa. Eins og nú er getur það þó
ekki talist vandkvæðum bundið að gera
kaup og sölu og tryggja sjer ísl. gjaldeyri,
en það er þó'erfiðara en þegar um ann-
an gjaldeyri er að ræða.
Þjið skeður oft að vjer kaupum vörur á
Islandi, sem eiga að afhendast þrem mán-
uðum eftir að kaup gjörast Vjer þurfum
þá að tryggja oss ísl. gjaldeyri, svo að
hægt sje að verðleggja vöruna. Jeg tel
þvi víst, að það væri okkur til mikils
gagns, væri ísl. krónan opinberlega skráð
í Kaupmannahöfn. Jeg geri ráð fyrir að
ísl. krónan yrði þá einnig skráð í Noregi
og ef til vill einnig í Svíþjóð.
Jeg tek það því fram, til þess að ekki
valdi misskilningi, að þe3si skráning get-
ur ekki komist á nema með samþykki ís-
lendinga; vjer getum ekki gengið fram hjá
þeim í þessu efni og þá ekki annað gjört
en sem fer að þeirra vilja.
Jeg vænti því að fundurinn aðhyllist
þá skoðun að ísl. krónu beri að skrá á
kauphöllinni í Kaupmannahöfn og mjer
þætti vænt um, ef ísl. bankastjórarnir,
sem hjer eru staddir vildu láta skoðun
sína í ljósi um þeíta mál.
Sigurður Eggerz bankastjóri kvaðst ekki
andvígur því að ísl króna yrði opinberlega
skráð, en taldi sjálfsagt að ísl. gengis-
nefndin fengi tækifæri til þess að athuga
málið. Taldi að skráningin gæti komið
versluninni að gagni. En gengi krónunn-
ar væri dutlungum háð, hækkaði og lækk-
aði stundum án þess að hægt væri að
gjöra sjer grein fyrir af hverju það staf-
aði. Þannig liefði farið með bæði dönsku
og ísl. krónuna, sem betur fer færu þær
hækkandi. Mætti vonandi búast við, að
hækkunin hjeidi áfram þar til gullvirði
væri náð. En ræðumaður taldi ekki ó-
hugsandi að skráning ísl krónunnar hefði
áhrif á ’gengi hennar. ísl. króna hefði
farið smáhækkandi; hún væri ekki skráð
á sama hátt og danska krónan eftir fram-
boði og eftirspurn, heldur eftir áliti geng-
isnefndar. Vjer höfum ekki óttast að láta
ísl. krónuna hækka, sagði hann, en vjer
höfum ekki viljað láta hana stiga örar en
atvinnuvegunum hefur verið fært. Þetta
hefur verið meginreglan við gengisskrán-
inguna og höfum vjer sætt mjög litlum á-
kúrum fyrir. Jeg vil fyrst ráðgast við
samverkamenn mína í gengisnefndinni,
hvort eigi muui stafa gróðabrallshætta af
því, ef ísl. krónan yrði skráð í Khöfn,
Osló og Stockhólmí, þannig að vjer fengjum
engu ráðið um gengi hennar. Að lokum
gat ræðumaúur þess, að þetta mál gæti,
eins og önnur mál, er hjer hefðu verið
borin fram, skýrst betur siðar.