Verslunartíðindi - 01.12.1930, Blaðsíða 3

ÍiiliiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiHiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiHiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiimmia
VERSLUNARTIÐINDI |
MÁNAÐARRIT. GEFIÐ ÚT AF VERSLUNARRÁÐI ÍSLANDS |
Verslunartíðindi koma út einu sinni í mánuði, venjul. 12 blaðsíður. 55
Árgangurinn kostar kr. 4.50. — Ritstjórn og afgreiðsla:
Skrifstofa Verslunarráðs íslands, Eimskipafjelagshúsinu. =5
Talsími 694. Pósthólf 514. — Prentstaður: ísafoldarprentsmiðja h.f. =
^iiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiF
13. ár
Desember 1930
12. tbl.
Lántaka ríkisins.
Svo sem kunnugt er, hefur það staðið
til all-lengi, að íslenska ríkið tæki fast
lán á erlendum markaði og samþykti
síðasta Alþingi heimildarlög fyrir ríkis-
stjórnina til að taka alt að 12 milj. kr.
v lán fyrir ríkissjóð. —
Stjórnin hafði látið í veðri vaka í
all-langan tíma, að nægileg lánstilboð
væru fyrir hendi, en að orsökin til þess
að drægist að taka lánið væri sú, að
vextir fóru sílækkandi á heimsmarkað-
inum.
10. nóvember síðastl. var gengið frá
lánssamningnum við Hambrosbanka, og
var Magnús Sigurðsson, bankastjóri, þar
samningsaðili af hálfu ísl. ríkisstjórnar-
innar. —
Upphæð lánsins er 540.000 sterlings-
pund. Var lánið tekið til 40 ára, afborg-
unarlaust í fyrstu 5 árin, en á síðan að
greiðast með jöfúum afborgunum á
næstu 35 árum þar frá, — en má borg-
ast upp með nafnverði eftir 10 ár. —
Vextir lánsins eru 51/2% og útborgun til
ríkisins 921/2%, en lánið var boðið út í
London á gengi 9614%. Af mismunin-
um — 4% af lánsupphæðinni — fer
2% í stimpilgjald, en 2% tekur bankinn
fyrir fyrirhöfn sína og ábyrgð á að láns-
fjeð fáist, og getur það ekki kallast ó-
sanngjarnt.
í lánssamningnum mun auk þess vera
ákvæði, er skuldbindi ísl. ríkið til þess
að veðsetja ekki neitt af tekjum sínum
eða eignum, án þess að lánveitandi fái
jafnan rjett yfir hinu veðsetta sem síð-
ari veðhafar.
Síðan lán þetta var tekið, hefur mikið
um það verið rætt og ritað, hvort það
geti talist hagkvæmt ríkinu eða ekki, og
skoðanir manna verið all-skiftar um
það.
Ýmsir samanburðir hafa verið gerðir,
er eiga að sanna hinar mismunandi
skoðanir í þessu efni, og þá af hendi
þeirra, er talið hafa lántökuna hag-
kvæma, sjerstaklega gerður samanburð-
ur á þessu láni og láni ísl. ríkisins frá
1921. —
Auðvitað nær sá samanburður engri’
átt, ef eingöngu er miðað við vaxtakjör
og afföll.
Árið 1921 var eitt hið óhagstæðasta,
er komið hefur á peningamarkaðinum.
Vextir voru þá mjög háir og mikil pen-
ingaþurð. Ástandið hjer á landi var
þannig, að nauðsyn bar til að taka lán-
ið, þótt dýrt væri, til þess að forða
framleiðslunni frá yfirvofandi eyðilegg-
ingu, og landið nýlega orðið s.jálfstætt
og óþekt á erlendum peningamarkaði.
L