Úr þjóðarbúskapnum : framvindan ... og horfur .. - 21.04.1981, Blaðsíða 9

9
Viðskiptakjör.
Viðskiptakjör gagnvart útlöndum versnuðu um 3 ‘/2% milli áranna 1979 og 1980,
en um rúmlega 4%, ef viðskipti álverksmiðjunnar eru undanskilin.1) Viðskipta-
kjörinásíðastaárivoru að meðaltali rúmlega 12% lakari en á árinu 1978.Áárinu
1980 hækkaði útflutningsverð um 47% í krónum, en á föstu gengi var hækkunin
6,6%.2) Innflutningsverð hækkaði um 52%,eðaum 10,3% áföstugengi. Verðlag
á sjávarafurðum hækkaði aðeins um 4’/2% á föstu gengi, en verðbreyting á
einstökum afurðum var þó afar misjöfn. Verðlag á frystum afurðum var lægra en á
árinu 1979. Hins vegar varð talsverð verðhækkun á saltfiski, skreið, fiskmjöli og
saltsíld. Verðlækkun á frystiafurðum réði þannig miklu um óhagstæða þróun
viðskiptakjara á árinu 1980. Álverð hækkaði talsvert framan af ári en stóð síðan í
stað á síðari hluta ársins. Sama gilti um aðrar iðnaðarvörur nema kísiljárn, sem
lækkaði í verði frá árinu 1979. Útflutningsverð á landbúnaðarvörum var einnig
lægra á föstu gengi á árinu 1980 en á árinu 1979.
Innflutningsverð var þegar á fyrsta fjórðungi ársins 1980 mun hærra en á árinu
1979, ekki sízt vegna hins háa olíuverðs í byrjun ársins. Innflutningsverð olíu
samkvæmt verzlunarskýrslum lækkaði síðan verulega á öðrum og þriðja ársfjórð-
ungi en stóð síðan nokkurn veginn í stað. Verð á öðrum innflutningi hækkaði
nokkuð á árinu en þó minna en árið áður og lækkun olíuverðs gerði meira en vega
upp verðhækkun á öðrum innflutningi á síðari hluta ársins. Meðalverð alls vöru-
innflutnings var þannig heldur lægra á síðasta ársfjórðungi en við upphaf ársins.
Eins og áður sagði var meðalverðhækkun innflutnings milli áranna 1979 og 1980
10,3% á föstu gengi. Verð á neyzluvörum og fjárfestingarvörum hækkaði nokkru
minna, en verð á rekstrarvörum hækkaði meira en meðaltalið. Gætti þar áhrifa
Vísitölur útflutningsverðs og innflutningsverðs í erlendri mynt miðað við
meðalgengi — og vísitala viðskiptakjara 1979—1980.
1978 = 100
Breyting
1979—1980
1979 1980 %
Útflutningsverð 107,8 114,9 6,6
Án áls 106,0 110,9 4,6
Innflutningsverð 118,7 131,0 10,3
Án innflutnings til álvers 120,2 131,1 9,1
þ. a. olía 190,8 225,1 18,0
þ. a. annað 107,9 114,6 6,2
Viðskiptakjör 90,8 87,7 -3,4
Án viðskipta álvers 88,2 84,6 -4,1
1) Petta er sama niðurstaða og spáð var í skýrslu Þjóðhagsstofnunar Úr þjóðarbúskapnum í nóvember 1979 og
miðað var við í þjóðhagsáætlun fyrir árið 1980, sem lögð var fram í október 1979. Um mitt síðastliðið ár leit út
fyrir, að viðskiptakjararýrnunin árið 1980 yrði um 6%, en viðskiptakjörin bötnuðu talsvert á síðasta fjórðungi
ársins.
2) Hér er miðað við meðalverðbreytingu erlendra gjaldmiðla. í dollurum var hækkunin um 8%.