Úr þjóðarbúskapnum : framvindan ... og horfur .. - 21.04.1981, Blaðsíða 27

27
Vöruinnflutningur 1979—1981.
Milljónir króna
f. o. b. Magnbreytingar
á verðlagi hvors árs frá fyrra ári, %
Bráðab. Bráðab. Spá
1979 1980 1979 1980 1981
Skip og flugvélar 127 245 24,0 32,3 -54,1
Til Landsvirkjunar 12 35 100,0 94,3
Til álverksmiðju 202 327 10,5 -4,0 1,0
Til járnblendiverksmiðju 48 59 -4,0 -16,7 -37,3
Sérstakur vöruinnflutningur alls 389 666 13,2 9,5 -17,7
Almennur vöruinnflutningur 2 303 3 646 -1,0 5,3 1,5
Þar af olíuvörur 534 743 2,0 -14,4 0,0
Par af annað 1 769 2 903 -1,2 11,2 1,9
Vöruinnflutningur alls 2 692 4 312 1,3 5,9 -1,5
Viðskiptajöfnuður — greiðslujöfnuður.
Á árinu 1980 nam vöruútflutningur 4.460 m. kr. og vöruinnflutningur 4.312 m.
kr., hvort tveggja reiknað á f. o. b.-verði. Vöruskiptajöfnuðurinn við útlönd varð
því hagstæður um 148 m. kr., eða 1,1% af þjóðarframleiðslu og er það svipuð
niðurstaða og á árinu 1979. Er athyglisvert, að þessi tvö ár skuli nást hagstæður
vöruskiptajöfnuður þrátt fyrir rýrnun viðskiptakjara bæði árin. Ástæða þessa er
sú, að vöruútflutningur hefur aukizt um og yfir 9% hvort þessara ára, en aukning
innflutnings verið mun minni, 1,3% 1979 og 6% 1980. f*essi hagstæða þróun
hefur þannig gert töluvert betur en vega upp áhrif rýrnunar viðskiptakjara á
vöruskiptajöfnuð.
Á árinu 1979 varð mikill halli á þjónustuviðskiptum, í fyrsta sinn um langt
skeið. Eessi halli stafaði einkum af mikilli hækkun á vaxtagreiðslum af erlendum
skuldum og halla á samgöngureikningi vegna erfiðleika í flugrekstri og verð-
hækkunar eldsneytis. Þá jukust útgjöld vegna ferðalaga til útlanda talsvert.
Hallinn á þjónustureikningi varð alls um 158 m. kr., eða nær 2% af þjóðarfram-
leiðslu. Samkvæmt bráðabirgðatölum um þjónustuviðskiptin á árinu 1980 er
þjónustujöfnuðurinn talinn hafa orðið enn óhagstæðari en árið áður. Er hallinn
áætlaður 466 m. kr., eða um 3'/2% af þjóðarframleiðslu. Þessi öfugþróun er af
sama toga spunnin og á árinu 1979.
Samkvæmt þessum áætlunum varð 318 m. kr. halli á viðskiptajöfnuði á árinu
1980, eða sem nam 2,4% af þjóðarframleiðslu, samanborið við 65 m. kr. halla á
árinu 1979, eða 0,8% af þjóðarframleiðslu. Viðskiptahallinn var meira en jafn-
aður af innstreymi erlends fjármagns. Lántökur erlendis til langs tíma umfram
afborganir af eldri lánum eru taldar hafa numið 693 m. kr. og á föstu gengi er það
nær 60% hærri fjárhæð en á árinu 1979. Aðrar fjármagnshreyfingar, að meðtöld-
um framlögum án endurgjalds og úthlutun sérstakra dráttarréttinda, voru nei-
kvæðar um 106 m. kr. Fjármagnsjöfnuður sýndi því 587 m. kr. afgang, en þar af