Úr þjóðarbúskapnum : framvindan ... og horfur .. - 21.04.1981, Blaðsíða 32
32
fyrir, að gengisskráningu verði hagað með hliðsjón af afkomu útflutningsatvinnu-
veganna og samkeppnisgreina innflutnings og af viðskiptajöfnuði svo sem venja
hefur verið undanfarin ár.
Horfur í alþjóðagengismálum eru að venju óljósar. Gengi dollars hélt áfram að
hækka í febrúar en hefur sveiflazt lítið eitt síðan. Almennt virðist gert ráð fyrir, að
dollarinn verði áfram styrkur, en það er að sjálfsögðu háð ýmsum óvissum
þáttum, ekki sízt framvindu efnahagsmála í Bandaríkjunum og trú á árangur
Bandaríkjamanna í þeim efnum. Ef sú breyting á gengi dollars, sem orðið hefur
fyrstu mánuði ársins, helzt út þetta ár, gæti hún falið í sér, að viðskiptakjör okkar
yrðu 2—3% betri en horfur voru á fyrir hækkun dollargengisins. Spáin um
viðskiptakjör á árinu er meðal annars við þetta miðuð.
Þjóðarframleiðsla — þjóðartekjur.
í þjóðhagsspám í júlí og október voru taldar horfur á, að þjóðarframleiðslan ykist
um 1% á árinu 1980. Vöxturinn er nú talinn hafa orðið mun meiri, eða 2,5%.
Meginskýring þessa vaxtar umfram það sem spáð var svo seint sem í október, er
fólgin í mun meiri afla og útflutningsframleiðslu sjávarafurða en talið var líklegt á
liðnu hausti, eins og rakið er í kaflanum um útflutningsframleiðslu hér að framan.
í júlíspá voru taldar horfur á, að þjóðartekjur drægjust heldur saman á árinu, en
þá var spáð 6% rýrnun viðskiptakjara að ársmeðaltali. Viðskiptakjaraáhrifin
voru þá metin til 1,7% rýrnunar þjóðarframleiðslu. í októberspá var enn gert ráð
fyrir svipuðum viðskiptakjaraáhrifum og í júlíspá. Rýrnun viðskiptakjaranna
reyndist hins vegar um 3%, eða töluvert minni en reiknað var með í spánni á
Þjóðarútgjöld, þjóðarframleiðsla og þjóðartekjur 1979—1981.
Milljónir króna á verðlagi hvors árs Magnbreytingar frá fyrra ári, %
1979 Bráðab. 1980 1979 Bráðab. 1980 Spá 1981
Einkaneyzla 5 316 8 300 2,0 0 1,0
Samneyzla 1 022 1 590 3,5 2,0 2,0
Fjármunamyndun 2 174 3 585 0,1 8,0 -4,1
Birgðabreytingar 13 85
Fjóðarútgjöld 8 525 13 560 1,6 2,9 -0,5
Útflutningur vöru og þjónustu 3 852 5 813 5,3 2,7 0
Innflutningur vöru og þjónustu 3 917 6 131 2,7 3,7 -1,0
Viðskiptajöfnuður -65 -318
Verg þjóðarframleiðsla 8 460 13 242 2,9 2,5 0
Viðskiptakjaraáhrif • -4,0 -1,3 -0,5
Vergar þjóðartekjur -i,i 1,2 -0,5
Aths. Magnbreytingar 1979 eru miðaðar við verðlag ársins 1969. Magnbreytingar 1980 eru miðaðar við verðlag
ársins 1979. Magnbreytingar 1981 erumiðaðar við verðlagársins 1980. Viðskiptakjaraáhrif eru reiknuð sem hlutfall
af þjóðarframleiðslu fyrra árs.