Úr þjóðarbúskapnum : framvindan ... og horfur .. - 21.04.1981, Blaðsíða 33

33
árinu, og stafaði það ekki sízt af því, að olíuverð hélzt lægra út árið en gert hafði
verið ráð fyrir og raunar hækkaði almennt innflutningsverð minna en spár al-
þjóðastofnana bentu til. Hin óhagstæðu viðskiptakjaraáhrif eru nú metin til 1,3%
frádráttar frá þjóðarframleiðslutölum og þjóðartekjurnar því taldar hafa vaxið
um rösklega 1% á liðnu ári. Þessar tölur fela í sér, að þjóðarframleiðsla á mann
hafi vaxið um 1,5% á árinu 1980 en þjóðartekjur á mann hafi staðið í stað að heita
má. Samanburður við áætlanir um hagvöxt í iðnríkjum sýnir, að vöxtur þjóðar-
framleiðslu í heild hér á landi er meiri en að meðaltali í aðildarríkjum OECD.
Hins vegar er aukning þjóðartekna hér á landi á árinu 1980 sennilega svipuð og að
meðaltali í aðildarríkjum OECD.
í þjóðhagsáætlun í október voru taldar horfur á 1% vexti þjóðarframleiðslu á
árinu 1981 og um xli°/o vexti þjóðartekna í heild. Þessar horfur hafa nú í meginat-
riðum breytzt þannig, að annars vegar virðist nú sem hluti þeirrar aukningar, sem
spáð var í október, hafi verið tekinn út þegar á síðastliðnu ári og á þetta einkum
við um þorskaflann miðað við gildandi aflatakmark þessa árs. Hins vegar er nú
sýnt, að útflutningsframleiðsla stóriðju skerðist að mun vegna orkuskorts, auk
þess sem strangari aflatakmörk hafa verið sett við loðnuveiðar en gert var ráð fyrir
í október að yrði nauðsynlegt. Þessir þættir fyrst og fremst valda því, að nú eru
ekki taldar horfur á, að þjóðarframleiðslan vaxi á þessu ári. Spáin um að við-
skiptakjör verði að meðaltali 1—2% lakari í ár en í fyrra felur í sér, að þjóðartekj-
ur dragist saman á árinu um V2% í heild en um 1 xh% á mann.
1971 1972 1973 1974 1975 1976 1977 1978 1979 1980
1970 = 100
Þjódarframleiðsla á mann
Vísitölur ............................ 112 116 123 126 122 124 130 135 138 140
Breyting frá fyrra ári, % .......... 11,7 4,1 6,1 2,1 —3,3 1,6 5,2 3,6 1,9 1,4
Viðskiptakjör
Vísitölur ............................ 113 112 130 117 98 110 119 119 108 105
Breyting frá fyrra ári, % .......... 12,9 —1,0 16,0 —10,0 —16,0 11,9 8,7 0,2 —9,2 —3,4
Þjóðartekjur á mann
Vísitölur ............................ 115 1 19 131 131 121 128 138 143 140 140
Breyting frá fyrra ári, % .......... 14,7 3,8 10,0 —0,3 —7,0 5,0 8,1 3,6 — 2,1 0,1
kaupmáttur ráðstöfunartekna á mann
Vísitölur ........................ 1 14 127 137 146 130 133 149 161 164 159
Breyting frá fyrra ári, % .......... 14,4 10,8 7,9 7,1 —11,2 2,0 12,5 8,0 1,6 —3,0
Fjármál ríkisins.
Framvinda ríkisfjármálanna árið 1980 var um margt óvenjuleg og hagstæðari en
nokkur undangengin ár. Samkvæmt bráðabirgðatölum ríkisbókhalds var óveru-
legur rekstrarhalli hjá ríkissjóði eftir árið og greiðslujöfnuður var hagstæður
annað árið í röð. Að auki gætti ekki að ráði þeirrar árstíðasveiflu í fjármálum
3