Úr þjóðarbúskapnum : framvindan ... og horfur .. - 31.03.1982, Blaðsíða 14

14
Útflutningur sjávarafurða 1977—1981.
Hlutfallsleg skipting.
1977 1978 1979 1980 1981
Frystar botnfiskafurðir ..................................................... 44,6 43,7 43,8 38,2 33,6
Aðrar frystar afurðir ........................................................ 5,4 4,7 6,3 5,5 4,8
Saltfiskur .................................................................. 14,5 13,3 14,7 16,8 20.9
Skreið ....................................................................... 3,2 5,5 2,5 10,0 15,9
Mjöloglýsi .................................................................. 23,4 22,3 18,7 15,5 12,7
Saltstld ..................................................................... 2,7 3,1 3,8 3,1 3,1
Nýrfiskur .................................................................... 1,9 4,2 5,6 6,5 3,9
Aðrar fiskafurðir ............................................................ 4,3 3,2 4,6 4,4 5,1
Samtals 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0
hagnýtingu botnfiskaflans urðu flestar með Iíkum hætti og árið áður. Freðfisk-
framleiðslan hélt áfram að dragast saman, nú um 7-8%, en á hinn bóginn jókst
saltfiskverkun um nálægt 15% og skreiðarverkun um nærri 50%. Loðnuafurðir
minnkuðu um 15-16%. Þessar breytingar milli afurða koma glöggt í 1 jós, ef litið er
áhlutfallslega skiptingu útfluttra sjávarafurða undanfarin fimm ár, 1977-1981. A
árunum 1977-1979 voru frystar botnfiskafurðir 44-45% af útfluttum sjávaraf-
urðum en voru aðeins þriðjungur á síðasta ári. Hlutdeild saltfisks í útflutningnum
hefur á sama tímabili aukist úr 13-14% í 20% á árinu 1981. Mest aukning hefur
þó orðið í skreiðarverkun. Á árinu 1977 nam útflutt skreið um 3% af sjávaraf-
urðaútflutningi en var á árinu 1981 komin í 16%. Hlutdeild mjöls og lýsis var
22-23% árin 1977-1978 en var komin niður í 13% á síðasta ári.
Birgðirsjávarafurða voru meiri í lok ársinsen íársbyrjun ogútflutningurvarþví
svipaður og árið áður, þrátt fyrir lítilsháttar framleiðsluaukningu.
Álframleiðslan 1981 varð litlu meiri en árið áður eða 74,6 þúsund tonn í stað
73,1 þúsund tonna. Síðasta ár var fyrsta heila árið eftir að stækkun álverksmiðj-
unnar lauk. Afkastageta verksmiöjunnar er nú 85 þúsund tonn á ári, þannig að
nýting afkastagetunnar á seinasta ári var 88%. Að meginhluta má rekja vannýtta
afkastagetu til skömmtunar Landsvirkjunar á orku til stóriðju. Orku-
skömmtunarinnar gætti enn meir í rekstri Járnblendiverksmiðjunnar. Eftir að
lokið var við uppsetningu beggja ofna verksmiðjunnar haustið 1980 er afkasta-
geta um 55 þúsund tonn á ári. Framleiðslan á síðasta ári varð hins vegar aðeins
33,4 þúsund tonn og er það um 60% af hámarksafköstum. Árið áður var
framleiðslan 28,3 þúsund tonn. Ætla má, að til samans hefði framleiðsluverðmæti
ál- og járnblendiverksmiðjanna getað numið 1 060 milljónum króna miðað við
full afköst og verðlag ársins 1981. í reynd var framleiðsluverðmætið 876 milljónir
króna og mismunurinn, 184 milljónir króna, var um 2,7% af heildarverðmæti
útflutningsframleiðslunnar á síðasta ári. Þá er miðað við hið lága markaðsverð á
áli og kísiljárni, en vegna þess meðal annars, verður að telja óvíst, hvort verk-
smiðjurnar hefðu starfað með fullum afköstum, þótt raforka hefði verið næg.