Úr þjóðarbúskapnum : framvindan ... og horfur .. - 31.03.1982, Blaðsíða 40
40
tæk jainnflutningi vegna hreinsibúnaðar fyrirtækisins er nú lokið. Á hinn bóginn
má búast við auknum rekstrarvöruinnflutningi á vegum fyrirtækisins ef fram-
leiðsluáætlanir standast, og sama máli gegnir urn járnblendiverksmiðjuna. Þá er
séð fram á mun minni innflutning á vegum Landsvirkjunar en í fyrra. Á þessum
forsendum yrði innflutningur þessara sérstöku liða samtals nokkru minni en í
fyrra og sýnir spáin um 3% samdrátt.
í kaflanum um þjóðarútgjöld hér á undan kom fram, að í heild eru þjóðar-
útgjöld talin dragast saman um rösklega 1% á árinu 1982. Að birgða- og bú-
stofnsbreytingum frátöldum svo og að undanskildum innflutningi skipa og flug-
véla er samdrátturinn ívið minni. Með hliðsjón af fyrri reynslu má ætla, að þrátt
fyrir slíkan samdrátt í almennri innlendri verðmætaráðstöfun aukist almennur
vöruinnílutningur heldur. Á þessum forsendum svo og á gengisforsendum spár-
innar er hér gert ráð fyrir, að án olíu aukist almennur vöruinnflutningur um 1 %
frá fyrra ári. Áætlað er að olíuinnflutningur verði í heild heldur minni en í fyrra
vegna samdráttar í sölu gasolíu til húsakyndingar og samdráttar í svartolíunotkun
loðnubræðslna. Samkvæmt þessu er í spánni gert ráð fyrir, að almennur vöruinn-
flutningur verði um 'h'/o meiri að raungildi en í fyrra en í heild haldist magn
vöruinnflutningsins óbreytt frá fyrra ári.
Forsendur um gengisskráningu á árinu skipta miklu um innflutningsspána, eins
og ráða má af þróun innflutnings síðastliðin tvö ár og áður var rætt um. I
meginatriðum er við það miðað, að gengisskráningu verði þannig hagað, að
verðhlutföll innflutnings og innlendrar framleiðslu haldist svipuð því sem þau
voru eftir gengisbreytinguna í janúar síðastliðnum. Verði verðhlutföllin óhag-
stæðari fyrir innlendu framleiðsluna en hér er gert ráð fyrir, verður að reikna með
meiri innflutningi og meiri viðskiptahalla en hér er gert.
Viðskiptajöfnuður — greiðslujöfmtður
Samkvæmt bráðabirgðatölum um vöruskiptin við útlönd á árinu 1981 nam vöru-
útflutningur 6 536 milljónum króna en vöruinnflutningurinn 6 732 milljónum,
hvort tveggja reiknað á f.o.b.- verði. Vöruskiptajöfnuðurinn við útlönd varð því
óhagstæður um 196 milljónir króna eða sem nam 1% af þjóðarframleiðslu
samanborið við 1 % hagstæðan jöfnuð á árinu 1980. Þessi niðurstaða fyrir síðast-
liðið ár er mun óhagstæðari en gert var ráð fyrir í spánr á liðnu hausti og raunar
óhagstæðari en áætlað var í desember (sbr. Framvinda efnahagsmála, nr. 4,
1981). Vöruútflutningurinn síðustu mánuði ársins var snöggtum minni en áætlað
var vegna minni sjávarvöruframleiðslu á þeim tíma en við var búist og birgðasöfn-
unar ááliog sjávarafurðum. Innflutningurinn síðustu fjóra mánuði ársinsvarð þar
á ofan mjög mikill.
í haustspám var talið að reikna mætti með 620 milljón króna halla í þjónustu-
viðskiptunum við útlönd. Hallinn reyndist hins vegar meiri, 812 milljónir króna
samkvæmt bráðabirgðatölum. Svarar það til 4% af þjóðarframleiðslu sem bera
má saman við 3,5% halla á árinu 1980. Nú er áætlað, að tekjur af þjónustuvið-