Úr þjóðarbúskapnum : framvindan ... og horfur .. - 31.03.1982, Blaðsíða 41

41
Viðskiptajöfnuður — greiöslujöfnuður 1980—1982.
Milljónir króna.
Gengi Á gengisforsendum
hvors árs þjóðhagsspár 1982
1980 1981 1980 1981 1982
Vöruútflutningur f. o. b 4 460 6 536 8 505 9 085 9 490
Vöruinnflutningur f. o. b 4 312 6 732 8 223 9 357 9 640
Vöruskiptajöfnuöur 148 -196 282 -272 -150
bjónustuútflutningur 1 353 2 366 2 580 3 289 3 390
Þjónustuinnflutningur 1 819 3 178 3 469 4417 4 520
Þjónustujöfnuður -466 -812 -889 -1 129 -1 130
Viðskiptajöfnuður -318 -1 008 -606 -1 401 -1 280
Erlend lán til langs tíma, lántökur umfram afborganir 654 1 045 1 247 1 453
Aðrar fjármagnshreyfingar1) -67 398 -128 553
Fjármagnsjöfnuður 587 1 443 1 119 2 006
Greiðslujöfnuður-breyting gjaldeyrisstöðu 269 435 513 605
’) Aö meðtöldum framlögum án endurgjalds og úthlutun sérstakra dráttarréttinda.
skiptum við útlönd á árinu 1981 hafi orðið nær 13% meiri að raungildi en árið
áður og að útgjöld til kaupa á erlendri þjónustu hafi aukist um svipað hlutfall.
Áætlað er, að hækkun verðlags í þjónustuviðskiptum hafi verið svipuð í þjónustu-
útflutningi og innflutningi og numið um 55% í krónum eðaum2'/2% ídollurum. 1
vöruskiptunum er hins vegar talið, að dollarverð hafi lækkað um 2% í útflutningi
og um 3% í innflutningi. hannig er talið, að þess viðskiptakjarabata, sem gætti í
vöruskiptunum, hafi ekki gætt í þjónustuviðskiptunum, og viðskiptakjarabatinn í
heild sinni hafi því orðið minni en ella. Þetta stafar af mun meiri þunga dollara í
þjónustuinnflutningi en í vöruinnflutningi. Á árunum 1979 og 1980 átti þjón-
ustuhallinn rætur að rekja til þriggja liða fyrst og fremst, halla á ferðamanna-
reikningi, samgöngureikningi og vaxtareikningi. Á síðastliðnu ári jafnaðist hall-
inn á samgöngureikningnum vegna batnandi afkomu Flugleiða hf. og tekjur af
samgöngum jukust um 42% á föstu gengi en útgjöld um 16%. Á hinn bóginn var
vaxandi halli á ferðamannareikningi og vaxtareikningi. Útgjöld vegna ferðalaga
íslendinga til útlanda jukust um 39% á föstu gengi en tekjur af erlendum ferða-
mönnum jukust óverulega og útgjöldin urðu alls um 345 milljónir króna umfram
tekjur samanborið við rösklega 200 milljónir árið áður. Vaxtagjöld af erlendum
lánum jukust mest allra liða eða um nær 50% á föstu gengi og gætti hér hvors
tveggja, óvenjuhárra vaxta á alþjóðafjármagnsmarkaði og skuldaaukningar
undangengin ár.
Samkvæmt þeim bráðabirgðatölum, sem hér hefur verið greint frá, varð við-
skiptajöfnuðurinn við útlönd óhagstæður um 1 008 milljónir króna á árinu 1981.
Svarar þetta til 5% af þjóðarframleiðslu ársins samanborið við viðskiptahalla er
nam 2,4'/o af þjóðarframleiðslu á árinu 1980.