Úr þjóðarbúskapnum : framvindan ... og horfur .. - 31.03.1982, Blaðsíða 49

49
Verð erlends gjaldeyris og gengi íslenskrar krónu 1975—1981.
Vísitölur, 1975 = 100.
Meðalverð erlends gjaldeyris í krónum Meðalgengi íslenskrar krónu
Skráð verð Raunverð Skráð gengi Raungengi
1976 113,4 91,8 88,2 108,9
1977 128,5 86,7 77,8 115,3
1978 182,9 91,9 54,7 108,9
1979 244,9 92,6 40,8 107,9
1980 337,3 90,5 29,6 110,3
1. ársfjórðungur 283,4 86,7 35,3 115,5
2. ársfjórðungur 315,4 89,4 31,7 111,9
3. ársfjórðungur 355,0 92,1 28,2 108,7
4. ársfjórðungur 396,1 93,8 25,2 106,5
1981 462,8 91,2 21,6 109,6
1. ársfjórðungur 431,1 92,4 23,2 108.2
2. ársfjórðungur 445,0 91,4 22,5 109,6
3. ársfjórðungur 470,1 91,3 21,3 109,7
4. ársfjórðungur 501,4 89,8 19,9 111,2
Raunverö erlends gjaldeyris er fundiö meö því aö margfalda vísitölur skráös meðalverðs á erlendum gjaldeyri með
hlutfalli neysluvöruverös í viðskiptalöndum og innanlands; viö útreikning raungengis er þessu hlutfalli snúið við og
margfaldað með vísitölu meðalgengis.
gengisþróunina hvort árið um sig og áhrif hennar á þessum tíma. í kaflanum um
viðskiptajöfnuð hér á undan er vikið að gengisskráningunni árin 1979—1981 og
þeim áhrifum, sem hún virðist hafa haft á innflutning. Þessa þróun má rek ja nánar
með hliðsjón af meðfylgjandi töflu. Raungengi krónunnar var árin 1977 og 1978
lengst af afar hátt en lækkaði svo mjög ntikið undir Iok ársins 1978. Á hinn bóginn
hækkaði raungengi mjög mikið á ný yfir árið 1979 eða um 12 '/2% frá 4. ársfjórð-
ungi 1978 til jafnlengdar 1979. Enn snerist þessi þróun við og frá 4. ársfjórðungi
1979 til jafnlengdar 1980 lækkaði raungengi krónunnar um 5%. Raungengið
hækkaði svo yfir árið 1981, einkum á fyrstu ogsíðustu mánuöum ársins, ogfrá 4.
ársfjórðungi 1980 til jafnlengdar 1981 nam hækkunin 4 ‘/2%. Hækkun raungengis
gangvart þeim myntum, sem vega þyngst í innflutningi, var hins vegar mun meiri.
Þetta fól því í sér verulega verðlækkun erlends gjaldeyris og hafði það ótvírætt
talsverð áhrif á innflutningseftirspurn. Auk þess má vera, að lækkun á gengi
krónunnar í ákveönum skrefunt, sem voru tengd launa- og fiskverðshækkunum,
hafi ýtt undir sveiflur í innflutningseftirspurn. Þetta á einkum við um síðari hluta
ársins eftir að hækkanir innlendra verðvísitalna fóru vaxandi á ný, gengi dollars
lækkaði og gengislækkanirnar urðu meiri og styttra á milli þeirra.
í byrjun þessa árs ákvað Seðlabankinn að taka ekki upp gengisskráningu að
sinni vegna yfirvofandi gengislækkunar. Gengi krónunnar var svo fyrst skráð á
árinu þann 14. janúar og var meðalgengi þá lækkað um 12%, en það svaraði til
13,6% hækkunar á meðalverði erlends gjaldeyris. Nýtt kaupgengi dollarans var
ákveðið krónur 9,41 eða 15,3% hærra en áður, enda hafði dollarinn styrkst
nokkuð frá áramótum. Gengið hefur síðan sigið nokkuð og frá 14. janúar til