Þróttur - 19.04.1923, Blaðsíða 4

2
ÞRÓTTUR
alstaSar átt heima — einliverjar þeirra.
Því áður en tíska tildurmenningarinnar
stakk eðlishvöt æskulýSsins svefnþorn, þá
bjuggu menn sjer til nýjar íþróttir, ef stað-
hættir leyfðu ekki iðkun þeirra, sem kunn-
ar vorn fyrir. Svo rík var þörfin á íþrótt-
um þá, ekki eingöngu meðal siðaðra manna,
heldur einnig með viltum þjóðiun.
En nú verða menn andlega og líkamlega
karlægir á miðri æfi, liugsa að eins um
„skurnið“ en „deyja daglega“ að öðru
leyti, vegna þess að þeir vilja ekki fara
einu færu leiðina til þess að lengja æsk-
una. Það eru of margir, sem alla sína æfi
verða eins og grátskáldin, sem aldrei hafa
sjeð vorið. Þeir eru of margir, sem láta
fjöreggiö sitt verða að fúleggi.
íþróttir og sáiarþroski.
Altítt er það, þegar talið'berst að íþrótt-
um, að vitnað sje til Grikkja og Rómverja
og einnig Forn-íslendinga, og þessum þjóð-
um talið það til lofs, að þær hafi haft
íþróttir í hávegum. En mörgum verður á
að gleyma því atriði, sem þó er veigamest
í málinu: að þessar þjóðir komust á það
þroskastig menningarinnar, sem þær eru
rómaðar fyrir, vegna þess, að íþróttir skip-
uðu þar öndvegissæti í þjóðlífinu. Verður
ljóst við skynsamlega athugun, að orsaka-
sambandinu er einmitt þann veg farið, en
engan annan. Og þarf ekki að leita í liðna
sögu því máli t-il sönnunar, því dæmi gef-
ast dags daglega, hverjum sem augu hefir
til að sjá og eyru til að heyra. Skal hjer
leitast, við að rökstyðja þá staðhæfing, að
íþróttir sje svo nauðsynleg undirstaða að
menningarlífi liverrar þjóðar, að eigi verði
hjá komist og að íþróttalaus menningar-
þjóð sje óhugsanlegt fyrirbrigði, jafnvel
þótt orðið íþrótt sje tekið í venjulegri,
þröngri merkingu.
Staðhæfing þessi er ef til vill noklrnð
fráleit frá sjónarmiði þeirra manna, sem
telja líkamsafl undirstöðu íþróttanna. Og
því verður ekki neitað, að framkoma sumra
íþróttamanna íslenskra ber þess ótvíræðan
vott, að þeir bjrggja afreksvonir sínar á
bolmagninu. En mikill meiri hluti íþrótta-
manna og íþróttavina, gengur þess ekki
dulinn, að fimi eigi að skipa liærri skör
í íþrótt en bolmagnið, og er það vel. Því
hún stefnir til fegurðar, en krafti fylgir
oft óþjálni, sem ekki samrýmist takmarki
sannrar íþróttar.
Iðkun íþrótta er oft kölluð líkamsment-
un, og má til sanns vegar færa. Heilsu-
fræðingar nútímans eru á eitt sáttir um
það, að tamning íþrótta sje hverjum manni
lioll, ef í hóf er stilt, og íþróttir, sem iðk-
aðar væru eingöngu með tilliti til heilsu-
bótar einstaklingsins, mundu vafalaust
lengja mannsæfina mun meira en allir
læknar heimsins og lyfjablöndur geta
nokkurn tíma gert, að ógleymdu því, að
dagleg líðan yrði margfalt betri. Á
þetta einkum við kaupstaðarbúa, sjer í
lag'i við þá, sem stunda andleg störf og
innisetur, þeim er lífsnauðsyn að líkams-
tamningu þeirri, sem íþróttirnar veita, því
án hennar hrörnar líkami þeirra og vöðva-
styrk hafa þeir ekki fremur en hvítvoð-
ungur. Líkami þeirra gengur í barndóm.
Þeir sem líkamserfiði stunda, eru mun
betur staddir, þó misjafnt sje, eftir því
hver vinnan er. Sum einhæf vinna mis-
þroskar líkamann og þarf þar íþrótt til
uppbótar. Þar sem tilbreyting er í vinn-
unni, er betur komið, og er sveitamönn-
um því betur borgið en kaupstaðabúum.
Sum sveitavinna, en þó einkanlega slátt-
urinn, stælir afarmarga vöðva líkamans,
sem annars eru iðjulausir oftastnær, og er
slátturígurinn góð sönnun fyrir því. Is-