Þróttur - 01.06.1944, Side 13

SKIÐASKRAF
Hraði os stökklengdir.
Hraði, hraði — hvað er eigin-
lega hraði? Við lifum á öld hrað-
ans. Menn keppast við að setja
hraðamet í öllum greinum. Ný-
tízku flugvélar geta náð ofsa-
hraða, langt yfir 500 km á klst.,
en ef við höldum okkur nú við
jörðina, hvað getur maðurinn þá
náð miklum hraða, án véla og
tækni? Jesse Owens hljóp 100 m
á 10,2 sek. í Berlín. Það gerir 35
km á klst. Sæmilegur hraði. En
það getur nú hver komizt á lé-
legum „gamla Ford“. Allan Potts
hljóp 500 m á skautum á 42,4
sek., og það er strax betra, eða
um 42 km á klst. En ef eg segi
nú, að þetta sé ekki nema smá-
munir í samanburði við þann
hraða, sem hægt er að ná á skíð-
um, munu margir verða vantrú-
aðir.
Þetta er nú samt sem áður
staðreynd.
Það er langt síðan, að menn
fór að langa til að rannsaka það,
hvað skíðamenn gætu komizt
hraðast. Þessar rannsóknir hóf-
ust 1930 í St. Moritz, og hefur
verið keppt þar um hraðametið
á hverju ári síðan. Keppni þessi
hefur verið nefnd „Kilometre
Lancé“ og fer íram í snarbrattri
fjallshlíð, í 2400 m hæð yfir sjó.
Þar sem brekkan er bröttust, eru
með 50 m millibili strengdar 5
örfínar silkisnúrur þvert yfir
brekkuna. Endar þeirra eru festir
við rafmagnsútbúnað, sem er í
sambandi við tímamælana; en
þeir eru svo nákvæmir, að þeir
taka tímann með eins fimm-
þróttur
a & s u tn a r t a g i
hundraðasta úr sekúndu ná-
kvæmni. Það er því hægt að sjá
nákvæmlega hraða mannsins á
hverjum 50 m af þeim 200, sem
mældir eru af brekkunni. At-
rennan er um 150 m, en öll braut-
in er um 550 m á lengd.
Menn hafa reynt allt mögu-
legt til þess að ná sem mestum
hraða. Þarna getur að líta menn
með straumlínu-hjálma og upp-
blásna straumlínu-rassa úr vind-
þéttu efni. Þeir eru á allt að því
3 m. löngum og 60 kg. þungum
skíðum með straumlínulöguðum
tám og handföngum fyrir framan
bindingana til þess að halda sér í.
Allt er þetta gert til að minnka
mótstöðuna og auka hraðann. En
samt sem áður hefur engum tek-
izt, nú á síðustu árum, að
hnekkja hinu gamla heimsmeti,
sem sett var þarna árið 1931 af
Austurríkismanninum Leo Gas-
perl og er 136,3 km á klst., þ. e.
a. s. meðalhraði í allri hinni
mældu brekku. Mesti hraði, sem
náðst heíur á einstökum hluta
brautarinnar, er vfir 138 km á
klukkustund.
Út frá þesum hraðarannsókn-
um hefur hinn frægi brekku-sér-
fræðingur R. Straumann reiknað
það út, að það lengsta, sem hugs-
anlegt er að hægt sé að stökkva
á skíðum, sé um 130 m. Hvort
þetta er í raun og veru mögu-
legt, verður tíminn og reynslan
að skera úr. Það er vissulega
mörgum erfiðleikum bundið. En
hver veit?
Eins og kunnugt er, er það
Austurríkismaðurinn Josef
Bradl, sem á heimsmet í stökk-
lengd á skíðum. Þlann stökk
107 m árið 1937 í Planica-stökk-
brautinni í Jugoslavíu, sem er
stærsta stökkbraut í heimi. En þó
er það ekki lengsta flugferð, sem
farin hefur verið á skíðum. í
fyrra stríði villtist tékkneskur
hermaður uppi á fjalli í þoku.
Hann renndi sér niður bratta
brekku, en allt í einu vissi hann
ekki fyrri til, en að hann sveif
í lausu lofti. — Hann hafði rennt
sér fram af fjallsbrúninni. Mann-
garmurinn hélt, að nú væru sínir
dagar taldir, en það var nú eitt-
hvað annað. Hann lenti, alveg ó-
meiddur, í mjúkum snjó 130 m
neðar í fjallshlíðinni! — Heims-
met — alveg óvart!
Bangsi.
Ármenningar vinna nú af full-
um krafti við að fullgera skálann
í Jósefsdal. Í.R.-ingar hugsa sér
til hreyfings upp úr hátíðum og
fara þá að vinna að vatnsveit-
unni og fleiri verkefnum, sem
bíða úrlausnar á Hólnum. Stjórn
skíðadeildarinnar væntir, að fé-
lagar verði fljótir til starfa,
þegar kallið kemur.
Fjallamenn eru nú að vinna að
öðrum skála á Eyjafjallajökli.
9