Skírnir - 01.04.2003, Blaðsíða 14

EYSTEINN ÞORVALDSSON
SKÍRNIR
erfingja skáldsins. Nánar verður fjallað um þessi ljóð í seinasta
hluta greinarinnar.
Þegar Stefán Hörður lést í septembermánuði 2002 voru rúm
tvö ár liðin síðan Ljóðasafn hans var gefið út - allar ljóðabækur
hans, sex að tölu, í einni bók sem þó var ekki stærri en röskar 200
síður. Þetta kunna að virðast lítil afköst á heilli ævi en slíkur mæli-
kvarði á verk skálds er auðvitað þröngur og villandi.
Stefán Hörður var ekki hraðkvæður og hann birti ekki ljóð
nema þau stæðust strangar kröfur hans sjálfs. Af þessu mætti e.t.v.
draga þá ályktun að hann hafi skilið eftir í fórum sínum eitthvað
af skáldskap sem hann taldi ekki fullgerðan eða frambærilegan. En
svo var ekki. I fórum hans leyndust þó fáein óbirt ljóð og nokkur
brot ásamt handritum þriggja síðustu ljóðabókanna. Fyrr á ævinni
hafði hann máð burt minjar um ófullgerða ljóðsköpun, sennilega
oftar en einu sinni. I hans eigin lífi átti sér stundum stað togstreita
milli nútíðar og fortíðar, milli nálægðar og fjarlægðar. Það var eins
og honum fyndist að hann þyrfti að segja skilið við fortíðina og
byrja að nýju - verða ævilaus líkt og ferðalangurinn í ljóðinu
Hvíta tjaldið (Hliðin d sléttunni). Hér á eftir verða sýnd fáein fleiri
dæmi um ljóð og ljóðabrot sem hann orti en voru ýmist ófullgerð
eða að honum þóttu ekki eiga heima í bókum sínum.
Sýn til nútíðar og fortíðar í senn og nálægðar og fjarlægðar
blasir við í ljóðum Stefáns Harðar2 og er þá stundum tengd ástar-
tilfinningum. Svo er einnig í eftirfarandi broti úr fórum hans:
Ó, nálægð, að þú værir aftur orðin fjarlægð
þá leit ég hlýjuna í augum þínum
og sá fjarskann.
Reginfjarskann og varð lostinn
skelfingu
Slíka andstæðutjáningu er t.d. einnig að finna í Næturljóði
(Tengsl) þegar ort er um hina „óendanlegu nálægð" stjörnuhim-
insins í hitabeltisnóttinni. Og einnig þegar fjallað er um „liðna
2 Um þetta er m.a. fjallað í grein minni „Skuggar okkar“ í Ljóðaþingi, Reykjavík:
Ormstunga 2002, bls. 200-206.