Breiðfirðingur - 01.04.1970, Blaðsíða 62

60
BREIÐFIRÐINGUR
þjóðarinnar, með fögrum hætti og bærinn hefur verið svo
hátt metinn og jörðinni svo heitt unnað, að fólkið, sem bjó
þar síðast, hefur ekki viljað fara þaðan lífs eða liðið, meðan
nokkur örmull væri eftir af því, eins og grafreiturinn í
túninu vitnar um án orða.
En samt hefur hin marksækna auðn eða eyðing, sem
færist yfir breiðfirzkar byggðir, lagt kalda, hljóða hönd
dauðans og gleymskunnar yfir þennan broshýra bæ við
ána og eyrarnar.
Mér er sagt, að þaðan flytjist síðasta fólkið í haust
(1969), fjölskylda, sem hefur ráðið þar ríkjum síðustu öld-
ina eða síðan um 1880 að minnsta kosti og gjört þar kannske
meira en öðrum tókst að gera allar aldir áður.
En samt eru það ekki mannvirkin á jörðinni, ekki bær
eða jarðabætur á Kollabúðum, sem lengst mun í minnum
haft, heldur tóptir, lágar og grasi grónar, úti í fjarðar-
horninu, yzt á eyrunum sunnanverðum, stutt frá alfaraleið.
Þessar tóptir eru svo nærri veginum, að þær voru sagðar í
mikilli hættu fyrir jarðýtum og vegagerðarvélum. Mundi
þar enn eitt dæmi þess, hvernig tímans tönn og tækniöld
tyggur allt í sundur og eirir engu, sem áður var og eyðir
fornum og fögrum helgidómum fátækrar þjóðar, sem ekki
kann sér hóf, né þekkir sinn auð eða vitjunartíma.
Hér með vil ég minna á þessi lágu og fátæklegu mann-
virki, sem helgar minningar úr framfarasögu þjóðarinnar,
og biðja bæði náttúruverndarráð og fornminjafræðinga að
gefa þeim gaum svo sem verðugt er, og þá jafnframt Guð
vors lands að halda sínum hlífiskildi yfir minnjum og
minningum lands og þjóðar, lífsrótum íslenzkrar menn-
ingar.