Breiðfirðingur - 01.04.1994, Side 40

38
BREIÐFIRÐI NGUR
fram í dýpið, og öll síldar- og smokkganga var gengin yfir. Þá
fiskaðist oft vel ef tálbeitu var beitt á færið.
Jól og áramót
Jólin voru þá eins og enn mikil matarhátíð. Allir reyndu eftir
bestu getu að hafa eitthvað gott að borða á jólunum, og upphaf
að jólahaldinu var á Þorláksmessu. Þá borðuðu allir undir
Jökli hinn þjóðlega Þorláksmessumat, saltaða kæsta skötu
með bráðnu mörfloti útá. Jólin spiluðu þó ekki eins mikið inní
líf og starf fólksins þá eins og þau gera núna. Þó var það venja
undir Jökli eins og annarsstaðar að reyna að gleðja börnin með
gjöfum á jólunum, en það þætti fátæklegar jólagjafir nú til
dags, sem börnum voru veittar á fátækum þurabúðaheimilum
undir Jökli í þá daga. Jafnvel þótt úr efnuðu heimili væru, var
ekki spilað miklum fjármunum í jólagjafir.
Það var þá helst að börnunum voru gefin kerti til að kveikja
á því kertaljósið hefir verið frá fyrstu dögum kristninnar tákn
hinnar sönnu guðstrúar, og svo breyttu hinar dimmu búðir um
svip þegar kertaljósin fóru að losa í öllum skotum, því venju-
legast var ekki um annað Ijós að ræða en lítinn olíulampa í
hverri búð. Oft var börnunum gefin tlík, því þörfin fyrir góða
flík var alltaf fyrir hendi. Oft voru gefnir nýir sauðskinnskór
með íleppum í.
Jólatré þekktust varla, þó munu þau hafa verið til á einstaka
heimili, það mun vera það fyrsta sem ég minnist úr minni
frumæsku, að það var jólatréið. Það var heimasmíðað, upp-
mjór sívalningur ca 170-180 cm á hæð, 4-5 holur voru boraðar
í fimm hringjum inní tréið, og greinarnar sem voru mismun-
andi langar stungið í holurnar, en þær lengstu neðst. Staðsetn-
ingin var þannig að kertin á neðstu greinunum loguðu ekki
undir næstu grein. Þegar búið var að setja tréið saman var
það klætt með grænu krækiberjalyngi. Lítið var um jóla-
tréskraut. Þó voru til körfur úr litpappír, sem hengdar voru
á greinarnar, og eitthvað var af glanspappírsfígúrum sem
sett var á tréið. Minnist ég þess hve hrifning okkar barn-