Breiðfirðingur - 01.04.2002, Blaðsíða 64

62
BREIÐFIRÐINGUR
raenn sem styrktu Gísla í Flatey voru ekki allir miklir vinir séra
Friðriks.
Lbs. 936, 4to. Flér að framan var þess getið að handritið
Lbs. 2005, 4to væri skrifað sumt eftir handritum Gísla Kon-
ráðssonar, en annað eftir sögnum manna. Hliðstæð vinnu-
brögð hefur Friðrik sannanlega viðhaft með kvæðahandritið
Lbs. 936, 4to, sem er álíka stórt og hin fyrmefndu. Þar eru
nokkur íslensk fomkvæði, en þau hefur Jón prófessor Helga-
son gefið út í vísindalegri útgáfu og fullyrðir, að Friðrik hafi
skrifað sum upp eftir handritum Gísla8. Hér eru vinnubrögð
því sambærileg í sögum og kvæðum. Til skýringar er rétt að
geta þess að með fomkvæðum er átt við kveðskap eins og
kvæðið af Ólafi liljurós.
I þessu handriti séra Friðriks er nokkuð af gömlum drótt-
kvæðum skáldskap og kveðskap úr fomsögum. Nokkuð er af
latínukveðskap, sem stundum er íslenskaður. Geysilega mikið
er eftir nafnkunn skáld, eins og t. d. Pál lögmann Vídalín,
Gunnar Pálsson prófast í Hjarðarholti, sem var höfuðskáld 18.
aldar, og fleiri skáld og er þá stundum greint tilefnið. í hand-
ritinu er kveðskapur eftir Torfa bróður Friðriks (s. 803) og það
endar á fáeinum vísum eftir Friðrik sjálfan. Mikið er hér þjóð-
kvæðakyns: Langlokur, gátur, þulur og barnagælur og er texti
stundum nokkuð öðruvísi en vanalegast er. Þetta efni hefur
séra Friðrik skrifað í framhjáhlaupi en ekki af því að hann
hafði verið beðinn sérstaklega um það. Af þessu er hægt að sjá
að Jón Árnason hefði getað fengið verulegt af alþýðukveðskap
frá Friðrik ef slrkt samband hefði verið á milli þeirra.
Úr fylgsnum fyrri aldar. Sagan af forfeðrum Friðriks og
honum sjálfum nær yfir nærri tvær aldir og þá var þjóðtrú
nokkuð fjölbreyttari en síðar varð. Stundum eru nefndir álfar
(II. 86), en ekki er að sjá, að álfatrú hafi alltaf verið sterk. í
Samtíningi um Magnús Ketilsson er getið galdrakunnáttu hans
og getið annarra, sem kunnu sitthvað fyrir sér. Eggert faðir
séra Friðriks (I. 440) kunni margt frá göldrum að segja. Svo er
jafnvel sums staðar að skilja (II. 272), að Friðrik hafi viljað
láta Kristján kammerráð trúa því að hann sjálfur væri göldr-