Ljósmæðrablaðið - 01.07.2011, Blaðsíða 22
22 Ljósmæðrablaðið • júlí 2011
band við ljósmóður í meðgönguverndinni
fannst konunum eins og þær væru komnar í
höfn og að það veitti þeim öryggiskennd að
hitta alltaf sömu ljósmóðurina. Þá eru hefðir
hérlendis sem konurnar eru þakklátar fyrir
eins og viðvera maka í fæðingunni.
LoKAoRÐ
Niðurstöður rannsóknarinnar benda til
þess að skipuleggja þurfi meðgönguvernd
erlendra kvenna á sama hátt og annarra
kvenna þar sem hverri heimsókn til ljós-
móður er beint að ákveðnu umræðu- og
athugunarefni en með sérstaka áherslu á
menningarbundnar þarfir þeirra. Samfellda
þjónustu ljósmæðra, þar sem konan hitti
sömu ljósmóður í gegnum barneignarferlið,
ber að tryggja eins og kostur er og meta
þörf konunnar fyrir fleiri heimsóknir til ljós-
móður og/eða annarra fagaðila. Viðtal eða
ráðgjöf væri æskilegt í lok meðgöngu um
menningartengdar hugmyndir og væntingar
um fæðinguna þar sem reynt er að tryggja
að ekkert komi konunni á óvart í tengslum
við fæðingu barnsins hennar. Hér má nefna
fæðingarstellingar, verkjameðferð, bjargráð
í fæðingunni, viðveru maka/aðstandenda,
túlkaþjónusta, brjóstagjöf, breytingar sem
parið á í vændum eftir fæðinguna og mögu-
leg einangrun vegna skorts á félagslegum
stuðningi. Útskýra ber hlutverk og starfssvið
ljósmóður í fæðingunni þar sem starfssvið
þeirra er ólíkt eftir löndum.
Í síðari grein verður fjallað um niður-
stöður rannsóknarinnar er lúta að snerti-
flötum samskipta innan barneignarþjónust-
unnar, þekkingu sem var aflað um reynslu
kvennanna sem nýta mætti til að þróa og
bæta þjónustuna og efla menningarhæfni.
Þekking og aukinn skilningur á þörfum
erlendra kvenna í barneignarferlinu verður
best sóttur í raddir kvennanna sjálfra og
er mikilvægt að fara þá leið til að fá inn-
sýn í heim þeirra og aðstæður. Þessi rann-
sókn bætir við þekkingu sem mætti nýta
til að auka skilning og koma betur til móts
við þarfir og væntingar erlendra kvenna í
umönnun og þannig stuðla að góðri útkomu
fyrir þær og fjölskyldur þeirra sem eignast
barn í nýju landi.
Viðfangsefni þessarar rannsóknar er
nær óplægður akur hér á landi en niður-
stöður rannsóknarinnar gefa tilefni til fram-
tíðarrannsókna og má nefna rannsókn á
viðhorfum og hugmyndum ljósmæðra, heyra
raddir maka erlendra kvenna, rannsaka upp-
misskilningur leiðréttur.
Það var styrkur rannsóknarinnar að kon-
urnar voru fúsar til að deila viðhorfum sínum
og reynslu þrátt fyrir ólíkan menningarlegan
bakgrunn og tungumálatálma. Það má
einnig telja sem styrkleika að rannsakandi
er fagaðili með langa reynslu í samskiptum
við konur í barneignarferlinu bæði erlendar
og íslenskar. Það jók á traust sem konurnar
báru til rannsakanda og þær voru opnari
fyrir vikið. Einnig styrkti það gagnkvæmt
traust hlutaðeigenda að rætt var við hverja
konu tvisvar.
SAmANTEKT
Niðurstöðurnar rannsóknarinnar gefa til
kynna takmarkaða menningarhæfni í barn-
eignarþjónustunni hér á landi og takmarkað
heilsulæsi kvennanna. Sérstakt áhyggjuefni
eru þær vísbendingar sem komu fram um
einangrun og depurð eftir fæðingu sem
konurnar sjálfar tengdu skorti á félagslegum
stuðningi. Konurnar í rannsókninni höfðu
hins vegar flestar aðlagast aðstæðum sínum
og voru þakklátar fyrir gott heilbrigðiskerfi
á Íslandi sem tengist barneignarferlinu og
þeim líkaði þau viðhorf sem leggja áherslu
á eðlilegt ferli barneignar. Það er athyglivert
að þær mátu það mikils að ljósmóðir er
leiðandi fagaðili í meðgönguvernd kvenna
í eðlilegri meðgöngu. Í röddum kvennanna
mátti heyra samhljóm með hugmyndafræði
ljósmæðra um einstaklingshæfða og sam-
fellda þjónustu en eftir að hafa komist í sam-
að umönnunaraðilar afli sér þekkingar (einn
þáttur menningarhæfni) á samfélagslegum
hefðum og venjum erlendra kvenna um
tímann eftir fæðingu til að auka skilning á
líðan þeirra.
STYRKLEIKAR oG
TAKmARKANIR
RANNSÓKNAR
Rannsóknin hefur þær takmarkanir að ein-
ungis er um eitt sjónarhorn að ræða þ.e.
viðhorf, væntingar, hugmyndir og reynslu
erlendra kvenna í tengslum við barneignar-
ferli þeirra og þá þjónustu sem þær fengu.
Þá voru konurnar fáar og komu frá mismun-
andi löndum og hafa fjölbreytileg viðhorf og
væntingar tengdar mismunandi menningu.
Þetta þótti þó hæfilegur fjöldi í rannsókn
sem þessari og var ákveðinni mettun náð
um grunnatriði. Hins vegar má einnig líta
á það sem styrkleika að konurnar voru frá
mismunandi löndum þar sem það hafði hag-
nýtt gildi að fá fram ólík viðhorf og reynslu
svo greina mætti sameiginlega þætti enda
endurspeglar það raunveruleikann í fjöl-
menningu á Íslandi. Með vali á einu þjóð-
erni má ætla að auknar líkur hefðu verið á
staðlaðri ímynd af hópnum í stað þess að
horfa á hverja konu sem einstaka.
Viðtölin fóru fram með túlk eða á ensku
og því var ákveðin hætta á misskilningi
auk þess sem flæði og dýpt í viðtölunum
var takmarkaðra. Eftir viðtölin var rætt við
túlkinn og helstu umræðuefni tekin upp og