Ljósmæðrablaðið - 01.07.2011, Blaðsíða 24

24 Ljósmæðrablaðið • júlí 2011
Abstract
All pregnant women in Iceland are offered
antenatal care where the the aim is to pro-
mote health and wellbeing of the mother
and the child. It is important to detect pro-
blems such as growth restriction as early as
possible. Fetal growth restriction may indi-
cate some forms of disability or other pro-
blems. The aim of this study was to explore
womens experience of undergoing an ult-
rasound scan when abnormal fetal growth
was suspected. The objective of the study
was to gain insight to womens experience
and explore the information they were
given and their experience of antenatal care.
Vancouver school of doing phenomenology
was used and semi structured interviews
were conducted with eight participants.
The main findings were that inconvenience
was experienced by all the women, they
felt uneasy and some felt self-incrimination
when growth restriction was suspected.
If the women had to wait for the ultra-
sound scan more anxiety was reported. Most
women felt uneasy during the scan, were
worried and all of the women were relieved
after the scan. The women´s experience of
the antenatal care was in general good and
they were content with the information and
attitude of professionals.
The findings show the importance of
trust and information in antenatal care when
there is a suspection of fetal growth restric-
tion. Increased knowledge about women´s
experience of ultrasound in such situation
will enable professionals to reconsider their
approach in discussing growth restriction
during pregnancy.
Keywords: Women‘s experience, growth
restriction, ultrasound, information
Útdráttur
Hérlendis er öllum barnshafandi konum
boðin mæðravernd með það að meginmark-
miði að stuðla að líkamlegu- og andlegu
heilbrigði móður og barns. Mikilvægt er að
greina áhættuþætti eins og vaxtarskerðingu
fósturs sem fyrst á meðgöngu þar sem
vaxtarskerðing getur bent til þroskafrávika
hjá fóstri og/eða orsakað víðtæk vandamál.
Markmið rannsóknarinnar var að kanna
reynslu kvenna af ómskoðun vegna gruns
um vaxtarskerðingu hjá fóstri og samskipti
þeirra við heilbrigðisstarfsfólk í tengslum
við skoðunina. Þátttakendur voru átta kon-
ur sem allar höfðu farið í ómskoðun vegna
gruns um vaxtarskerðingu á meðgöngu
og eignast heilbrigð börn. Við val á þátt-
takendum var notað tilgangsúrtak. Unnið
var samkvæmt eigindlegri rannsóknarað-
ferð og fyrirbærafræðilegri nálgun. Gögnum
var safnað með hálfstöðluðum viðtölum
og greining fór fram með Vancouver skóla
aðferðinni.
Helstu niðurstöður eru að allar konurnar
upplifðu vanlíðan í tengslum við grun um
vaxtarskerðingu og sumar sjálfsásökun.
Aukin bið eftir tíma í ómskoðun orsakaði
frekari vanlíðan. Flestum leið illa í skoðun-
inni sjálfri og voru áhyggjufullar. Öllum var
létt að henni lokinni. Upplifun kvennanna
af mæðravernd var yfirleitt góð og voru
þær ánæðgar með almenna upplýsingagjöf
og viðmót ljósmæðra og lækna. Niður-
stöður viðtalanna sýna fram á mikilvægi
trausts og upplýsingagjafar í mæðravernd
þegar grunur vaknar um vaxtarskerðingu
hjá fóstri. Aukin þekking á reynslu kvenna af
ómskoðun vegna gruns um vaxtarskerðingu
fósturs gefur fagfólki tækifæri til að endur-
meta nálgun í umræðu um vaxtarskerðingu
fósturs á meðgöngu.
Lykilorð: Reynsla mæðra, vaxtarskerðing
fósturs, ómskoðun, upplýsingar
Ritrýnd grein
Upplifun verðandi mæðra af óm-
skoðun vegna gruns um vaxtar-
skerðingu hjá fóstri á meðgöngu
Helga Gottfreðsdóttir
ljósmóðir, PhD dósent við Hjúkrunarfræðideild
Háskóla Íslands
Sigríður Rut Hilmarsdóttir
ráðgjafaþroskaþjálfi hjá ÍTR
Sigfríður Inga Karlsdóttir
ljósmóðir MSc lektor við Hjúkrunarfræðideild
Háskólans á Akureyri
Rannsókn