Ljósmæðrablaðið - 01.07.2011, Blaðsíða 54
54 Ljósmæðrablaðið • júlí 2011
Óþægindi frá stoð- og
hreyfikerfi
Alls tjáðu 67% ljósmæðra sig um óþægindi
í hálsi eða hnakka. Á skalanum einn til tíu,
þar sem einn merkti minnstu óþægindi og
tíu mestu óþægindin var meðalgildi óþæg-
inda 5,1.
Yfirgnæfandi meirihluti ljósmæðra svaraði
játandi um óþægindi í herðum og öxlum. Á
fyrrnefndum kvarða var meðalgildi óþæg-
inda í herðum og öxlum 5,3.
Mikill meirihluti ljósmæðra sagðist vera með
óþægindi í neðri hluta baks en þar reyndist
meðalgildi óþæginda vera 5,0 á áðurnefnd-
um kvarða.
ist nokkuð jafnt milli svara frekar sjaldan
(24%), stundum (22%) og frekar oft (28%).
Um 9% sögðust mjög oft eða alltaf geta
stjórnað vinnuhraða sínum á meðan 15%
sögðu mjög sjaldan eða aldrei fá honum
ráðið.
Helmingi ljósmæðra fannst starfið vera
líkamlega mjög erfitt eða fremur erfitt og
38% sögðu starfið vera fremur létt og 8%
fannst það mjög létt.
Í framhaldinu var spurt um hvort viðkom-
andi væri líkamlega úrvinda eftir vinnuvakt-
ina, 44% svöruðu já, stundum, 7% sögðu já,
oftast en rúm 35% svöruðu nei, en stundum
og 12% sögðu nei, aldrei.
Ljósmæðrum þykja þær búa við mikið
atvinnuöryggi en aðeins 7% sögðu það vera
mjög lítið eða fremur lítið.
Ljósmæður voru spurðar um hversu
líkamlega fjölbreytt eða einhæft þeim finnist
starfið vera. Yfirgnæfandi meirihluta fannst
starfið vera mjög fjölbreytt eða fremur fjöl-
breytt (77%) og 7% sögðu það vera mjög
einhæft eða fremur einhæft.
Vinnuumhverfi
Tekin voru fyrir óþægindi tengd aðstæðum
á vinnustað, einkenni frá stoð- og hreyfikerfi
og hugsanleg skýring. Jafnframt var spurt
um starfsánægju ljósmæðra.
Hjá langflestum ljósmæðrum olli vinnu-
umhverfið að litlu leyti óþægindum. Algeng-
ast var að ljósmæðrum finnist stundum of
mikill hiti, þungt loft eða þurrt loft valda
óþægindum.
sögðu áfengisnotkun sína ekki vandamál,
hvorki í augum vina sinna, nánustu vina,
vinnuveitenda né að eigin mati, en tæp 3%
sögðust ekki vita hvort svo væri. Tæp 18%
sögðust ekki neyta áfengis. Engin ljósmóðir
tjáði vandamál vegna annarra vímuefna-
notkunar.
Svefn og hvíld
Svefnmynstur ljósmæðra var skoðað og þær
spurðar hvort þeim fyndist þær fá nægan
svefn og hversu lengi þær svæfu að jafnaði
á sólarhring. Einnig var spurt um svefn-
truflanir og hugsanlegar ástæður. Auk þess
var spurt um hvort þær legðu sig fyrir kvöld-
og/eða næturvakt. Meirihluti ljósmæðra
taldi sig sofa nægjanlega. Þriðjungur taldi
sig sofa of lítið og rúmlega 1% of mikið. Að
meðaltali sofa ljósmæður 7,2 klukkustundir
á sólarhring.
Notkun svefnlyfja reyndist lítil en 72% sögð-
ust aldrei nota svefnlyf. Algengustu ástæður
svefntruflana hjá ljósmæðrum voru ferðir á
salernið (49%) og truflun frá umhverfinu
(32%).
Starf
Spurt var um hvort ljósmæður gætu stjórnað
vinnuhraða sínum og hversu líkamlega erfitt
eða létt þeim finnst starfið vera. Einnig var
atvinnuöryggi skoðað sem og líkamleg fjöl-
breytni í starfi.
Hvað varðar vinnuhraða ljósmæðra skipt-
Mynd 4 Hvernig finnst þér þú sofa? (n=167)
Mynd 5 Ef þú vaknar upp að nóttu til, hvað veldur því?
Mynd 6 Hversu líkamlega erfitt eða létt finnst þér starfið vera? (n=163)
Mynd 4 Hvernig finnst þér þú sofa? (n=167)
Mynd 5 Ef þú vaknar upp að nóttu til, hvað veldur því?
Mynd 6 Hversu líkamlega erfitt eða létt finnst þér starfið vera? (n=163)
Mynd 4 Hvernig finnst þér þú sofa? (n=167)
Mynd 5 Ef þú vaknar upp að nóttu til, hvað veldur því?
Mynd 6 Hversu líkamlega erfitt eða létt finnst þér starfið vera? (n=163)
Mynd 7 Finnst þér þú búa við mikið eða lítið atvinnuöryggi? (n=166)
Mynd 8 Hafa einhverjir eftirtalinna þátta í vinnuumhverfinu valdið þér óþægindum í síðasta mánuði?
Mynd 9 Hefur þú einhvern ímann á s.l. 12 mánuðum haft óþægindi (sársauka, verk, ónot) í
hálsi eða hnakka? (n=167)
Mynd 7 Finnst þér þú búa við mikið eða lítið atvinnuöryggi? (n=166)
Mynd 8 Hafa einhverjir eftirtalinna þátta í vinnuumhverfinu valdið þér óþægindum í síðasta mánuði?
Mynd 9 Hefur þú einhvern tímann á s.l. 12 mánuðum haft óþægindi (sársauka, verk, ónot) í
hálsi eða hnakka? (n=167)
Mynd 7 Finnst þér þú búa við mikið eða lítið atvinnuöryggi? (n=166)
Mynd 8 Hafa einhverjir eftirtalinna þátta í vinnuumhverfinu valdið þér óþægindum í síðasta mánuði?
Mynd 9 Hefur þú einhvern tímann á s.l. 12 mánuðum haft óþægindi (sársauka, verk, ónot) í
hálsi eða hnakka? (n=167)
Mynd 10 Hefur þú einhvern tíma á s.l. 12 mánuðum haft óþægindi (sársauka, verk, ónot) í
herðum eða öxlum? (n=163)
Mynd 11 Hefur þú einhvern tíma á s.l. 12 mánuðum haft óþægindi (sársauka, verk, ónot) í neðri hluta
baks/mjóbaki/spjaldhrygg? (n=166)
Mynd 12 Ef þú finnur til óþæginda, telur þú að samband sé á milli starfsins og óþægindanna? (n=154)
Mynd 10 Hefur þú einhvern tíma á s.l. 12 mánuðum haft óþægindi (sársauka, verk, ónot) í
herðum eða öxlum? (n=163)
Mynd 11 Hefur þú einhvern tíma á s.l. 12 mánuðum haft óþægindi (sársauka, verk, ónot) í neðri hluta
baks/mjóbaki/spjaldhrygg? (n=166)
Mynd 12 Ef þú finnur til óþæginda, telur þú að samband sé á milli starfsins og óþægindanna? (n=154)
Hvernig finnst þér þú sofa? (n=167)
Ef þú vaknar upp að nóttu til, hvað veldur því?
Hversu líkamlega erfitt eða létt finnst þér starfið
vera? (n=163)
Finnst þér þú búa við mikið eða lítið atvinnuör-
yggi? (n=166)
Hafa einhverjir eftirtalinna þátta í vinnuumhverf-
inu valdið þér óþægindum í síðasta mánuði?
Hefur þú einhvern tímann á s.l. 12 mánuðum
haft óþægindi (sársauka, verk, ónot) í hálsi eða
hnakka? (n=167)
Hefur þú einhvern tíma á s.l. 12 mánuðum haft
óþægindi (sársauka, verk, ónot) í herðum eða
öxlum? (n=163)
Hefur þú einhvern tíma á s.l. 12 mánuðum haft
óþægindi (sársauka, verk, ónot) í neðri hluta
baks/mjóbaki/spjaldhrygg? (n=166)