Ljósmæðrablaðið - 01.07.2011, Blaðsíða 67
67júlí 2011 • Ljósmæðrablaðið
að launamunur er kynbundinn. Skýrsluna
má finna á www.lonkommissionen.dk en
hún var gefin út 28 maí 2010.
Vegna innri átaka í félaginu hefur félagið
unnið að stefnumótun sem hefur verið í
þróun í rúmt ár og er unnið eftir að fram-
fylgja henni hægt og bítandi. Finna má þessi
skjöl á;
http://www.jodemoderfoeningen.dk/
multimedia/07-005strategipapir rettet ef-
terlandskonference og HB1.pdf .
Mikil umræða hefur verið um menntun
ljósmæðra og er einhugur um það að námið
verði háskólanám, áfram direct entry (direct
entry vísar til þess að hægt er að fara beint
í ljósmæðranám að loknu framhaldsskóla-
námi, án þess að hafa t.d. lokið hjúkrunar-
námi) en lengra en það er nú. Verið er að
skoða með hvaða háskólagráðu náminu
ljúki. Áhersla verður á að fagleg færni ljós-
mæðra nái til breiðara starfsumhverfis en nú
er. Mikill sparnaður er nú í danska heilbrigð-
iskerfinu og er atvinnuleysi nýútskrifaðra
ljósmæðra áhyggjuefni.
Finnland
Árið 2009 var nítugasta starfsár finnska
ljósmæðrafélagsins. Félagar voru í lok ársins
4099 og er atvinnuleysi meðal finnskra ljós-
mæðra um 1.8%. Sjúkrahús sem reka fæð-
ingardeildir eiga erfitt með að fá ljósmæður
til afleysinga eða í skammtímaráðningu.
Þegar fundurinn var haldinn var verið að
loka fæðingardeildinni í Ekenes og voru þá
eftir 31 fæðingadeild í þessu stóra landi.
Ekenes var eina sjúkrahúsið í Finnlandi
sem hafði vottun sem barnvænt sjúkra-
hús. Félags- og heilbrigðisráðuneytið hefur
unnið að skýrslu um fæðingarþjónustu á
öllum sjúkrahúsum landsins og er það til-
laga þeirra að fæðingadeildum sem ekki eru
með a.m.k. 1000 fæðingar á ári skuli lokað,
þetta mun leiða til þess að aðeins 19 fæð-
ingardeildir verða opnar. Það má geta þess
að 1975 voru deildirnar 62 og árið 1987 var
sami fæðingafjöldi og árið 2009 en þá voru
fæðingardeildir 53!
Hér á eftir verður stiklað á stóru úr
skýrslum landanna og umræðum um þær og
bent á að skýrslur landanna eru til á skrif-
stofu félagsins þar sem félagsmenn geta
nálgast þær.
Danmörk
Meðlimir danska ljósmæðrafélagsins eru nú
um 2440 og eru um 1600 í starfi, 550 eru
nemendur og hinar eru á eftirlaunum eða
við önnur störf. Um 95% allra starfandi ljós-
mæðra eru innan félagsins. Félagið starfar
einnig í sérdeildum heilbrigðisumdæmum
sem eru fimm, að auki er starfrækt ein deild
stjórnenda. Aðalstjórn félagsins skipa for-
maður og varaformaður ásamt formönnum
sérdeildanna sex. Á skrifstofunni starfa
sjö einstaklingar í fullu starfi og formaður
félagsins sem einnig er í fullu starfi. Ljós-
mæðrum tókst með miklu harðfylgi og
verkföllum að ná 13.3% launahækkun árið
2008 sem er deilt niður á 3 ár. Þetta var um
½ prósentustigi hærra en aðrar stéttir, að
auki fengu ljósmæður launauppbót vegna
pólítísks þrýstings sem ríkisstjórnin varð fyrir
vegna launabaráttunnar. Þegar við vorum á
fundinum var að koma út áhugaverð skýrsla
um launamun í Danmörku sem berlega sýnir
Fundinn sátu fulltrúar allra Norðurlandanna
og var fundurinn haldinn í Kvæsthuset
í Kaupmannahöfn þar sem danska ljós-
mæðrafélagið hefur höfuðstöðvar sínar,
Guðlaug Einarsdóttir og Hildur Kristjáns-
dóttir sóttu fundinn fyrir Íslands hönd.
Fundurinn hófst á hefðbundnum fundar-
störfum. Lillian Bondo formaður danska ljós-
mæðrafélagsins bauð fundargesti velkomna
og síðan tók forseti samtakanna og fundar-
stjóri við fundinum. Fundarmenn kynntu sig
stuttlega. Að því loknu var gengið til hefð-
bundinnar dagskrár sem fólst m.a. í; sam-
þykkt fundarboðunar, vali á fundarritara, yf-
irferð, samþykkt og undirskrift fundargerðar
síðasta fundar sem var haldinn í Reykjavík
8-9 maí 2009, flutningi skýrslu forseta sam-
takanna og uppfærslu á póstlista stjórnar-
meðlima.
Tillaga kom fram frá danska ljósmæðra-
félaginu um að fundargerð fundarins yrði
stytt verulega og vísað yrði til skriflegra
skýrslna landanna. Þetta var samþykkt.
Að venju kynntu fulltrúar hvers lands það
helsta sem er að gerast hjá þeim og voru í
fundarboði kynntar óskir landanna um sér-
staka umfjöllun ákveðinna atriða en þau
voru:
Ísland óskaði eftir umfjöllun og upplýs-
ingum frá hinum löndunum um reiknilíkön
fyrir lágmarksumönnun kvenna í barneign-
arferli.
Ísland óskaði einnig eftir umfjöllun og
upplýsingum um rétt ljósmæðra til lyfjaávís-
ana fyrir getnaðarvarnalyfjum og öðrum lyfj-
um t.d. vegna heimafæðinga í hverju landi.
Í Finnlandi er verið að vinna að endur-
nýjun leiðbeininga fyrir meðgönguvernd og
kom ósk þaðan um frekari upplýsingar frá
hinum löndunum og umfjöllun um þennan
þátt.
Öll löndin höfðu sent skýrslu um helstu
starfsemi sína á liðnu ári, fyrirfram og kynnti
fulltrúi hvers lands skýrslu sína og svaraði
fyrirspurnum. Að venju var farið eftir staf-
rófsröð og Lillian Bondo formaður Danska
ljósmæðrafélagsins byrjaði.
Af vettvangi félagsmála
Stjórnarfundur Norðurlandsam-
taka ljósmæðra (NJF)
Haldinn í Kaupmannahöfn dagana 1. og 2. júní 2010.
Hildur Kristjánsdóttir
ljósmóðir og formaður NJF