Ljósmæðrablaðið - 01.06.2016, Blaðsíða 7

7Ljósmæðrablaðið - júní 2016
R I T R Ý N D G R E I N
ÁGRIP
Bakgrunnur: Feður vilja taka virkan þátt í barneignarferlinu og eru
nánast undantekningarlaust viðstaddir fæðingu barna sinna. Þeir
upplifa oft að þeir séu utanveltu í kerfi sem er sniðið að mæðrum,
þar sem upplýsingar til þeirra eru ófullnægjandi. Tíðni heima-
fæðinga hefur farið vaxandi án þess að reynsla feðra af þeim hafi
verið mikið skoðuð. Tilgangur þessarar rannsóknar var að dýpka
skilning á reynslu feðra af heimafæðingu með rannsóknarspurn-
ingunni: Hver er reynsla feðra af heimafæðingu?
Aðferð: Innihaldsgreining var notuð til þess að greina svör 65
feðra, sem svöruðu opinni spurningu, í samnorrænni spurningalista-
könnun, um reynslu af heimafæðingum. Að auki voru tekin djúpvið-
töl við tvo feður um reynslu þeirra. Þar var notast við ferli Vancou-
ver skólans í fyrirbærafræði við gagnasöfnun og greiningu.
Niðurstöður: Meginþemað í gögnunum er að heimafæðing er vel
ígrunduð ákvörðun verðandi foreldra sem leiðir til jákvæðrar upplif-
unar föður af fæðingarferlinu. Feður lýsa fæðingunni sem frábærri
upplifun. Þeir lýsa persónulegum tengslum og trausti til ljósmóður
og að þeir séu virkir þátttakendur í fæðingarferlinu þar sem óskir
þeirra og fjölskyldunnar séu virtar. Ákvörðunin um heimafæðingu
var stór þáttur í reynslu þeirra, þar sem viðhorf og fordómar samfé-
lagsins um heimafæðingar, fyrri reynsla, vilji til að vera við stjórn og
öryggissjónarmið komu sterkt fram.
Ályktanir: Frekari rannsókna er þörf á reynslu feðra af barn-
eignarferlinu eftir fæðingarstað. Mikilvægt er að efla upplýsingagjöf
og umræðu um heimafæðingar í samfélaginu og skoða hvaða þættir
hafa áhrif á val á fæðingarstað.
Lykilorð: Feður, heimafæðing, reynsla, fæðingarstaður.
ABSTRACT
Introduction: Fathers have a desire to actively participate in the child-
bearing process and are almost invariably present at their babies’ births.
They experience not belonging in the maternity care system and getting
inadequate information. The number of homebirths has been increasing
without much study of fathers’ experience. The aim of this study is to get
a better understanding of fathers’ experience of homebirth. The research
question is: What is the experience of fathers during homebirth?
Methods: Content analysis was used to analyze the responses of
65 Icelandic fathers who responded to an open question in a survey
about experience of homebirth in the Nordic countries. To get a deeper
understanding two fathers were interviewed about their experience
using the Vancouver School of doing phenomenology to gather and
analyze data.
Results: The main theme throughout the data was that homebirth is
a well-considered choice of expectant parents that leads to a positive
experience of the birth for the father. Fathers describe the homebirth
as a great experience. They describe a personal relationship and trust
towards the midwife and that they are active participants in the birth
process, where their own and their family´s preferences are respected.
The decision to have a homebirth was a big part of their journey where
former experience, prejudices of society, desire to be in control and
safety issues were important factors.
Conclusions: More research of fathers’ experiences of birth in different
birthplaces and the factors that influence decision making, is needed. It
is important to provide more information and to promote discussion in
society about homebirth.
Keywords: Fathers, homebirth, experience, birthplace.
Reynsla íslenskra feðra
af heimafæðingu
„Frábær upplifun, algjörlega rétt ákvörðun fyrir okkur“
RANNSÓKN Fyrirspurnir
Ásrún Ösp Jónsdóttir
asrun.osp.jonsdottir@hsn.is
Ásrún Ösp Jónsdóttir, ljósmóðir
M.Sc á Heilbrigðisstofnun
Norðurlands - Akureyri
Ólöf Ásta Ólafsdóttir, ljósmóðir PhD.
Dósent við námsbraut í ljósmóður-
fræði við Hjúkrunarfræðideild HÍ