Ljósmæðrablaðið - 01.06.2016, Blaðsíða 26
26 Ljósmæðrablaðið - júní 2016
Fylgstu með okkur á Facebook / www.gamlaapotekid.is Fást í öllum helstu apótekum um land allt VELJUM ÍSLENSKT
Barnalínan frá Gamla apótekinu inniheldur engin viðbætt ilm-
og litarefni. Vörurnar í Barnalínunni eru íslenskar vörur þróaðar
í samstarfi við lækna og lyfjafræðinga.
PI
PA
R
\
TB
W
A
•
S
ÍA
•
1
31
03
2
/ BARNIÐ
Verndar
og nærir
dýrmæta húð
Í daglegu starfi okkar ljósmæðra skipta þessi hugtök kannski
ekki sköpum um það hvernig við nálgumst vinnu okkar, við berum
alltaf hag skjólstæðinga okkar fyrir brjósti sama hvað það er kallað.
En í stærra samhengi hlýtur orðræðan að vera mikilvæg og móta
hugmyndir fólks að einhverju leyti. Ég velti því fyrir mér hvort
heppilegt sé að ljósmæður noti hugtök á borð við eðlilegar og
náttúrulegar fæðingar í tengslum við hugmyndafræði sína. Þegar
þessi hugtök eru notuð fela þau ósjálfrátt í sér hinn kostinn eða
andstæðurnar, það er óeðlilegar og ónáttúrulegar fæðingar. Konur
standa frammi fyrir því að hafa fætt ónáttúrulega vegna þess að
gripið var inn í fæðinguna af einhverjum orsökum og það getur
valdið togstreitu, vonbrigðum og jafnvel tilfinningu um að hafa
brugðist. Einnig er það staðreynd að skjólstæðingahópur ljósmæðra
samanstendur ekki bara af konum sem fæða einbura á settum tíma
í höfuðstöðu, við sinnum líka konum sem glíma við veikindi eða
alvarlega áhættuþætti sem njóta góðs af tæknilegum inngripum
og þurfa ekki síður á umönnun ljósmæðra að halda. Mikilvægt er
að ljósmæður geri stóran hóp kvenna ekki fráhverfan hugmynda-
fræði sinni með þröngum skilgreiningum, sem gætu í ofanálag
haft neikvæð áhrif á upplifun þeirra af eigin fæðingu. Ef til vill er
hugmyndafræði og orðanotkun um lífeðlislega nálgun heildrænni
og meira viðeigandi heldur en skilgreiningar á eðlilegum og/eða
náttúrlegum fæðingum. Ávinningur lífeðlislegrar nálgunar er ekki
annaðhvort til staðar eða ekki heldur er hann hámarkaður fyrir
hverja og eina konu. Þannig hættir nálgunin aldrei að eiga við og
konur falla ekki út fyrir ramma skilgreiningarinnar í miðri fæðingu
eða þegar hún er yfirstaðin. Þetta þýðir þó ekki að það skipti ekki
máli hvort gripið sé inn í fæðingu eða ekki því það er ávallt haft að
leiðarljósi að öryggi og ávinningur sé mestur þegar truflun er sem
minnst.
Ef til vill er kominn tími til að snúa vörn í sókn og leggja aukna
áherslu á óhindrað ferli fæðingar og ávinning í stað þess að einblína
á afleiðingar þess að grípa inn í ferlið. Áhersla á ávinning lífeðlis-
legrar nálgunar, frekar en fjölgun eðlilegra fæðinga, gæti veri lykill-
inn í baráttunni gegn sjúkdóms- og tæknivæðingu fæðingarinnar.
HEIMILDIR
American College of Nurse-Midwives (ACNM), Midwives Alliance of North America
(MANA), and the National Association of Certified Professional Midwives
(NACPM). (2012). Supporting health and normal physiologic childbirth:
a consensus statement. Sótt 12. apríl 2015 af http://nacpm.org/wp-content/
uploads/2014/07/Physiolgical-Birth-Consensus-Statement.pdf
Darra, S. (2009). ‚Normal‘, ‚natural‘, ‚good‘ or ‚good-enough‘ birth: examining the
concepts. Nursing Inquiry, 16(4), 297‒305.
Ljósmæðrafélag Íslands. (2000). Hugmyndafræði og stefna. Sótt 15. apríl 2015 af http://
www.ljsomaedrafelag.is/Assets/%C3%9Ath%C3%A1fa/lmfistefnumotun.pdf
Ragnheiður I. Bjarnadóttir, Guðrún Garðarsdóttir, Alexander K. Smárason og Gestur
Pálsson (ritstjórar). (2011). Skýrsla frá Fæðingarskráningunni fyrir árið 2010.
Reykjavík: Kvenna- og barnasvið Landspítala Háskólasjúkrahúss.
Ragnheiður I. Bjarnadóttir, Guðrún Garðarsdóttir, Alexander K. Smárason og Gestur
Pálsson (ritstjórar). (2014). Skýrsla frá Fæðingarskráningunni fyrir árið 2013.
Reykjavík: Kvenna- og barnasvið Landspítala Háskólasjúkrahúss.
World Health Organization (WHO). (1996). Care in normal birth: Practical guide. Sótt
11. desember 2014 af http://whqlibdoc.who.int/hq/1996/WHO_FRH_MSM_96.24.
pdf