Ljósmæðrablaðið - 01.06.2016, Blaðsíða 36

36 Ljósmæðrablaðið - júní 2016
Ljósmæður fá styrk
Tveir styrkir hafa verið veittir til rannsókna á sviði ljósmóðurfræða
úr Minningarsjóði Bjargar Magnúsdóttur ljósmóður og Magn-
úsar Jónassonar bónda. Emma Marie Swift hlýtur styrk fyrir rann-
sókn sína sem miðar að því að efla eðlilegar fæðingar á Íslandi og
Valgerður Lísa Sigurðardóttir hlýtur styrk til doktorsrannsóknar þar
sem ætlunin er að rannsaka neikvæða fæðingarreynslu kvenna á
Íslandi. Heildarupphæð styrkja nemur 680 þúsund krónum.
Meginmarkmið doktorsrannsóknar Emmu Marie Swift, sem ber
heitið „Að efla eðlilegar fæðingar á Íslandi – rannsókn um fæðing-
arótta og viðhorf til notkunar tækni í fæðingum“, er að aðlaga og þróa
íhlutun í mæðravernd sem byggist m.a. á hópumönnun með aukinni
fræðslu og stuðningi við verðandi foreldra. Rannsóknin miðar að því
að athuga hvort slík nálgun geti haft jákvæð áhrif á líkamlega og
andlega heilsu kvenna og eflt trú konunnar á eigin getu til að fæða
án inngripa. Íhlutunin verður prófuð á hópi barnshafandi kvenna og
viðhorf þeirra til inngripa, fæðingarótta og meðgönguverndar borin
saman við hóp barnshafandi kvenna í hefðbundinni meðgönguvernd.
Verkefnið er nýsköpun í meðgönguvernd hér á landi og miðar að
því að efla eðlilegar fæðingar á Íslandi, auka fræðslu og sjálfsör-
yggi kvenna sem og stuðning við verðandi foreldra. Að auki hyggst
Emma skoða samband fæðingarótta og viðhorfa til notkunar tækni í
fæðingum meðal ungra íslenskra kvenna og skrá notkun inngripa í
fæðingum á Íslandi undanfarin 25 ár.
Emma Marie Swift lærði ljósmóðurfræði í Bandaríkjunum
og starfaði sem ljósmóðir í Madison í Wisconsin-ríki á árunum
2010‒2013. Vorið 2015 lauk hún meistaranámi í ljósmóðurfræði frá
Hannover Medical School í Þýskalandi og hóf doktorsnám í ljós-
móðurfræði með áherslu á lýðheilsuvísindi við Hjúkrunarfræðideild
Háskóla Íslands undir leiðsögn Helgu Gottfreðsdóttur, dósents við
Hjúkrunarfræðideild, og Helgu Zoéga, dósents við Læknadeild.
Aðrir í doktorsnefnd eru Melissa Avery, prófessor við Minnesota-há-
skóla í Minneapolis, Kathrin Stoll, nýdoktor við British Columbia
háskóla í Vancouver, og Rúnar Vilhjálmsson, prófessor við Hjúkr-
unarfræðideild Háskóla Íslands.
Megintilgangur doktorsrannsóknar Valgerðar Lísu Sigurðardóttur,
sem ber heitið „Neikvæð fæðingarreynsla á Íslandi: Algengi, áhættu-
þættir og þróun ljósmóðurmeðferðar“, er að skoða hversu algengt
það er að íslenskar konur upplifi fæðingu á neikvæðan hátt og þróa
íhlutun fyrir þann hóp sem hefur upplifað slíkt. Fyrri rannsóknar-
niðurstöður benda til þess að neikvæð upplifun á fæðingu geti haft
margvíslegar neikvæðar afleiðingar fyrir konu og barn. Því er fyrsti
hluti verkefnisins fólginn í að skoða tíðni neikvæðrar fæðingar-
upplifunar hér á landi ásamt því að kanna hvaða þættir hafa áhrif
á slíka upplifun hjá konum. Í því sambandi verða m.a. skoðuð áhrif
félagslegs stuðnings, mat kvenna á eigin heilsu og hvort tímalengd
frá fæðingu hefur áhrif á upplifun konunnar. Þessi hluti rannsóknar-
innar byggist á gögnum úr rannsókninni Barneign og heilsa og fór
gagnasöfnun fram víða um land. Í öðrum hluta verkefnisins verður
kannað hvernig þjónustu konur, sem eiga neikvæða fæðingarreynslu
að baki, kjósa. Þar verður byggt á gögnum úr rannsókn á viðtals-
þjónustunni Ljáðu mér eyra á Landspítala. Að lokum er stefnt að
því að þróa íhlutun sem ljósmæður myndu veita og byggist hún á
niðurstöðum úr fyrri hluta rannsóknarinnar. Rannsókninni er ætlað
að bæta við þekkingu í ljósmóðurfræði, efla ljósmóðurmeðferð og
stuðla að velferð móður og barns.
Valgerður Lísa er sérfræðiljósmóðir og klínískur lektor á kvenna-
deild Landspítala. Jafnframt hefur hún um alllangt skeið verið
stundakennari við námsbraut í ljósmóðurfræði við Hjúkrunarfræði-
deild Háskóla Íslands. Sérsvið Valgerðar Lísu er andleg líðan kvenna
í barneignarferlinu og veitir hún ráðgjöf og umönnun til kvenna með
geðrænan vanda, vímuefnavanda eða önnur vandamál sem tengjast
andlegri líðan í barneignarferlinu. Hún hefur frá árinu 2008 starfað
með viðtalsþjónustunni Ljáðu mér eyra á Landspítala, en þangað
geta konur leitað ef þær hafa þörf fyrir að ræða fæðingarreynslu sína.
Leiðbeinandi er Helga Gottfreðsdóttir, dósent við Hjúkrunarfræði-
deild, og meðleiðbeinandi Herdís Sveinsdóttir, prófessor við sömu
deild. Aðrir í doktorsnefndinni eru Berglind Guðmundsdóttir, dósent
við Læknadeild, og Jenny Gamble, prófessor við Griffith University
í Ástralíu. Valgerður Lísa hlaut styrk úr Minningarsjóði Bjargar
Magnúsdóttur ljósmóður og Magnúsar Jónassonar bónda árið 2014
og er styrkurinn í ár veittur til að vinna að öðrum hluta verkefnisins
þar sem undirbúningur við þróun ljósmóðurmeðferðar hefst.
F R É T T A T I L K Y N N I N G