Ljósmæðrablaðið - 01.12.2016, Blaðsíða 38
38 Ljósmæðrablaðið - desember 2016
Í Færeyjum er nú aðeins ein fæðingardeild. Stjórnun deildarinnar er
ekki í höndum ljósmæðra en mönnun er góð. Nýr stjórnandi hefur
hvatt til og aukið verulega samstarf ljósmæðra, hjúkrunarfræðinga
og lækna og eru nú tvær til þrjár ljósmæður á vakt á deildinni hverju
sinni. Unnið er að kjarabótum sem meðal annars fela í sér að fá greitt
vaktaálag og að til dæmis helgarvaktir leiði til færri vinnustunda á
viku. Verið er að reyna ýmsar leiðir í þessu efni. Um 600 fæðingar
eru á ári á sjúkrahúsinu í Færeyjum og epidural-deyfingar eru nánast
undantekning við allar fæðingar.
Áslaug Valsdóttir, formaður Ljósmæðrafélags Íslands, kynnti skýrslu
félagsins og spunnust umræður um verkfallið og fjárhagsstöðu
félagsins. Einnig var rætt nokkuð um heimafæðingar og sagt frá
doktorsvörn Berglindar Hálfdánsdóttur.
Norska ljósmæðrafélagið vinnur að breyttu innra skipulagi aðal-
lega vegna starfsanda á skrifstofunni og slæmrar fjárhagslegrar
stöðu félagsins. Varaformaður félagsins hefur tekið við skrifstofu-
rekstrinum og uppsagnir annarra starfsmanna standa fyrir dyrum.
Töluverð barátta er milli norska hjúkrunarfélagsins og ljósmæðra-
félagsins um félagsmenn og má sem dæmi nefna að hjúkrunarfélagið
veitir námsstyrki og afslátt af félagsgjöldum fyrsta árið eftir útskrift.
Formenn félaganna eru í viðræðum um þetta, en um er að ræða
ástand sem hefur varað lengi og hefur gengið frekar illa að leysa.
Fæðingardeildum fækkar enn og nú eru aðeins hátæknisjúkrahús
með fæðingardeildir en fæðingarstofur í afskekktum byggðum fá enn
að starfa.
Í Noregi er til reglugerð sem segir að kona í fæðingu eigi að
hafa ljósmóður sér við hlið meðan hún er í virkri fæðingu. Þessu
hefur ekki verið mætt með aukinni mönnun á deildum sjúkrahús-
anna. Sömu sögu er að segja frá Danmörku, Svíþjóð og Finnlandi,
en í Færeyjum tekst ljósmæðrum að ná þessu gæðaviðmiði. Enn
fremur ræddu stjórnarmeðlimir að lokun ljósmæðrastýrðra eininga í
löndunum hefði ekki haft í för með sér aukna mönnun á fæðingar-
deildum sem eru opnar. Þar væri því oftar en ekki um verulega undir-
mönnun að ræða. Í kjölfar þessarar umræðu sendir stjórn NJF frá sér
yfirlýsingu sem hljóðar svo: The board of NJF calls upon immedi-
ate action from health care authorities to guarantee support to all
women during pregnancy and labor from a midwife to ensure life
and health.
Mikil umræða er í Svíþjóð vegna lokunar tveggja stórra ljósmæðra-
stýrðra fæðingardeilda í Stokkhólmi. Konur í Stokkhólmi og nágrenni
fá ekki alltaf inni á fæðingardeild og geta þurft að bíða heima eða á
biðstofum í marga klukkutíma til þess að komast á fæðingarstofu.
Heimafæðingar eru ekki niðurgreiddar nema að hluta af ríkinu og fáar
ljósmæður vinna við þær. Mikil umræða er um fimm ára direct entry
nám í Svíþjóð. Menntamálaráðuneytið styður ekki tillöguna að svo
stöddu en áfram verður reynt að fá þessu framgengt. Umræða er um
hæfniviðmið fyrir ljósmæður sem sinna heimafæðingum og sitt sýnist
hverjum. Töluverðar umræður urðu um þetta og gátum við sagt frá
okkar fínu ljósmæðrum hér og töldum þetta ekki vera vandamál.
Ingela Wiklund, fyrrum formaður sænskra ljósmæðra, gjaldkeri í
ICM og ráðgjafi hjá World bank og WHO flutti afar fróðlegan fyrir-
lestur og stýrði umræðum um sjúkdómsvæðingu (medikaliseringu)
fæðinga og lífs kvenna almennt.
Ákveðið var að þema næsta fundar yrði notkun ómskoðana í
löndunum.
Ýmis önnur mál voru rædd á fundinum og Áslaug Valsdóttir kynnti
áform okkar um ráðstefnuna hér 2019 og benti á vefsíðu ráðstefnunnar
njfcongress.is.
Næsti stjórnarfundur verður haldinn í Danmörku 20.‒21. apríl
2017. ICM ráðstefna verður í Toronto 2017. Hildur var endurkjörinn
formaður NJF til næstu þriggja ára.
Að loknum stjórnarfundi sóttum við ráðstefnu NJF sem var öll
hin glæsilegasta. Hildur Kristjánsdóttir, formaður NJF, hélt opnunar-
ræðu ráðstefnunnar og skoraði á ljósmæður að láta betur og hærra í
sér heyra í allri umræðu sem snýr að störfum okkar og sækjast eftir
störfum í opinberri stjórnsýslu eins og kostur væri. Áslaug Valsdóttir
formaður tók þátt í panel umræðum um þau málefni sem hún og aðrir
formenn telja nauðsynlegt að setja í forgang og vinna að fram til
ársins 2019. Í lok ráðstefnunnar tók Áslaug svo við NJF ráðstefnu
styttunni úr hendi Miu Ahlberg, formanns sænskra ljósmæðra, til
varðveislu fram að næstu ráðstefnu í Reykjavík 2.‒4. maí 2019 á
100 ára afmæli félagsins.
Reykjavík 26. maí 2016
Hildur Kristjánsdóttir forseti
Norðurlandasamtaka ljósmæðra og
Áslaug Íris Valsdóttir formaður
Ljósmæðrafélags Íslands
Millarikka Rytkönen finnski formaðurinn, Tuija Alaranta frá Finnlandi, Mia Ahlberg sænski formaðurinn og Kristen Jörgensen norski formaðurinn.