Mosfellingur - 24.02.2006, Blaðsíða 10

Þann 1. febrúar var Listaskóli Mos-
fellsbæjar stofnaður með formlegum
hætti, þegar bæjarstjórn Mosfells-
bæjar staðfesti tillögur fræðslunefndar
um stofnsamþykkt og stefnumótun
Listaskóla Mosfellsbæjar. Jafnframt
voru samþykktir samstarfssamningar
Listaskólans við Skólahljómsveit Mos-
fellsbæjar, Myndlistarskóla Mosfells-
bæjar og Leikfélag Mosfellssveitar.
Listaskóli Mosfellsbæjar er ein-
stakur á Íslandi að því leyti að með
stofnun hans mun efl ast samstarf
aðila sem komið hafa að listnámi í
bæjarfélaginu með einum eða öðrum
hætti, enda markmið skólans að efl a
samstarf milli ólíkra listgreina. Einnig
verður að telja að skipulag Lista-
skólans sé einstakt á landsvísu, þar
sem komið er á samstarfi milli frjálsra
félagasamtaka, einkaaðila og sveitar-
félags um skipulag og rekstur.
Í umfjöllun bæjarstjórnar að þessu
tilefni kom meðal annars fram að með
stofnun Listaskóla Mosfellsbæjar er
lagður grundvöllur fyrir enn frekari
efl ingu listnáms í Mosfellsbæ. Þannig
næst að samþætta starfsemi tónlistar-
skóla, skólahljómsveitar, myndlistar-
skóla og leikfélags auk þess að tryggja
tengsl á milli þess ara aðila. Jafnframt
skapast betri möguleikar á að auka
tengsl við fl eiri aðila utan stofnana
bæjarins. Þá var lögð áhersla á að full
samstaða í bæjarstjórn hafi verið um
undirbúning að stofnun Listaskóla
Mosfellsbæjar enda markar skóla-
stefna bæjarins þessi spor og jafn-
framt að formleg stofnun skólans
markar framfaraspor í skólamálum
Mosfellsbæjar.
Bæjarstjórn Mosfellsbæjar óskaði
stjórnendum, starfsfólki, samstarfs-
aðilum sem og nemendum velfarn-
aðar í starfi og námi á vegum skól-
ans.
Mosfellingur - Fréttir, bæjarmál og aðsendar greinar10
Listaskóli MosfellsbæjarRithöfundurinn Jón Kalman Stefánsson hlaut Íslensku bókmenntaverðlaunin 2005
„Fannst einmanalegt
að heita bara Jón
Mosfellingur blaðsins að þessu
sinni er rithöfundurinn Jón Kalman
Stefánsson. Jón hlaut Íslensku bók-
menntaverðlaunin 2005 í fl okki fagur-
bókmennta. Þessi verðlaun eru ein
þau stærstu sem rithöfundur getur
fengið á Íslandi og Jón hefur nú komist
í hóp okkar helstu skálda. Verðlaunin
hafa verið veitt síðan 1989 og meðal
rithöfunda sem þau hafa hlotið eru
Auður Jónsdóttir, Th ór Vilhjálmsson,
Guðbergur Bergsson og Hallgrímur
Helgason ásamt fjölda annarra. Jón
Kalman fékk verðlaunin fyrir bók sína
Sumarljós og svo kemur nóttin.
Skáldsögur, ljóðabækur
og þýðingar
Jón hefur skrifað fi mm skáldsögur
en einnig hefur hann skrifað ljóða-
bækur. Hans fyrsta útgefna verk var
ljóðabókin Með byssuleyfi á eilífðina
sem kom út árið 1988. Einnig hefur Jón
þýtt bókina Paradísareplin eftir dans-
ka skáldið Martin A. Hansen og ljóð
eftir Charles Bukowski. Verk Jóns hafa
tvisvar sinnum verið tilnefnd til bók-
menntaverðlauna Norðurlandaráðs.
Það voru bækurnar Sumarið bak við
brekkuna tilnefnd árið 2001 og Ýmis-
legt um risafurur og tímann tilnefnd
árið 2004.
Fjölbreytileg störf í
gegnum tíðina
Jón fæddist þann 17. desem-
ber árið 1963 í Reykjavík. Tólf
ára gamall fl utti hann ásamt
fjölskyldu sinni til Kefl avíkur.
Jón útskrifaðist úr Fjölbrauta-
skóla Suðurnesja og hélt aftur
til Reykjavíkur árið 1986. Hann
fl utti síðar út til Kaupmanna-
hafnar og bjó þar á árunum
1992-1995 en fl utti þá
aftur heim til Íslands. Jón
hefur unnið við ýmis störf
og þar má þar nefna salt-
fi skvinnu, eitt sumar sem
lögreglumaður, kennslu í
bókmenntum, skúringar
og fl eira. Jón Kalman starfaði einnig
sem bókavörður við Héraðsbóka-
safn Mosfellsbæjar til vorsins 2000
en síðan þá hefur hann starfað sem
rithöfundur.
Mosfellingur kíkti í kaffi til Jóns og
lagði nokkrar spurningar fyrir hann.
Hverjir eru fjölskylduhagir þínir?
Ég er giftur og á tvö börn, strák á átt-
unda ári og stelpu sem verður þriggja
ára núna í sumar.
Hvað þýðir Kalman?
Þetta er írskt nafn sem ég tók upp fyrir
11-12 árum. Mér fannst svo einman a legt
að heita bara Jón og eftir að hafa hugsað
um þetta í mörg ár lét ég slag standa.
Kalman kemur frá landnámsmanni sem,
ásamt öðrum, nam land í Akranesi en
konan mín er þaðan og nafnið einhvern
veginn límdist við mig. Ég komst ekki
undan því.
Hvernig líður þér í
Mosfellsbænum?
Nokkuð vel. Ég fl utti úr Reykjavík fyrir tíu
árum til þess að komast nær náttúrunni
en um leið að hafa þann möguleika að
geta skotist til Reykjavíkur, og jafnframt
haft aðgang að ýmiskonar þjónustu
hér í bænum. Mér fi nnst stundum
vanta bæjartilfi nningu hérna og það
vantar kjarnann. Mosfellsbær hefur
stækkað svo hratt á síðustu árum að
það hefur ekki náðst að halda utan um
hann. Maður hefur á tilfi nningunni að
bæjaryfi rvöld hafi gleymt að hlúa að
bæjarbragnum og hættan er því sú að
Mosfellsbær breytist í úthverfi . Kannski
vantar frjórri hugsun í pólitíkina hérna,
brennandi metnað til þess að gera
þetta að sjálfstæðum bæ með sterkum
karakter. Þannig að fólk sem býr hérna
geti litið á sig sem Mosfelling en ekki
íbúa í úthverfi .
Hvað hefurðu skrifað lengi?
Ég byrjaði að fi kta við þetta um tvítugt
og hef verið að síðan. Og haft það að
aðalatvinnu síðustu sex árin.
Hvaða þýðingu hafa
bókmenntaverðlaunin fyrir þig?
Þetta er talsverð kynning og verk
manns spyrjast betur út, en ég velti
því svo sem ekkert fyrir mér hvað þau
gera. Ég er auðvitað glaður að fá þau en
maður heldur bara áfram með sitt og
reynir að gera betur en áður.
Hvernig verður bók til?
Yfi rleitt kviknar einhver hugmynd eða
stemmning, grunur um eitthvað sem
maður reynir síðan að ná utan um, en
maður getur verið margar vikur eða
mánuði að átta sig almennilega á hvert
maður ætlar með bókinni, hverju eigi að
ná. Ég er kannski hálfnaður með sjálft
verkið, þegar ég geri mér sæmilega
grein fyrir á hvaða leið ég er. Þetta
verður smám saman til og hjá mér, og
það er engin ein hugmynd á bak við
bók, frekar kannski að tala um mörg
brot sem ég raða saman í eina heild.
Hvaðan færðu innblástur?
Bara frá lífi nu sjálfu. Það er einfaldasta
og sannasta svarið.
Hvar fi nnst þér best að skrifa?
Bara við skrifborðið hjá mér. Umhverfi ð
gleymist strax og maður byrjar að skrifa.
Það dettur bara út og skiptir ekki máli
hvort ég horfi á vegg eða sé með glæsi-
legt útsýni, það er algert aukaatriði.
Hvernig er þessi týpíski
vinnudagur hjá þér?
Ég vinn mest á morgnana. Byrja svona
um sex eða þá rúmlega átta þegar
börnin eru farin í skólann. Ef ég er að
frumskrifa duga ég mest í þrjá til fjóra
tíma, þá er ég alveg búinn, algerlega
tæmdur, þetta er svo djöfulleg einbeit-
ing. Þá nýti ég það sem eftir er dagsins
í eitthvað annað, gríp kannski í að þýða,
les, fer í göngutúr eða hlusta á tónlist.
Það er nauðsynlegt að hlaða sig aftur. Ef
ég er lengra kominn, þá get ég verið að
allan daginn að vinna.
Er ný bók í bígerð?
Já, ég er búinn að vera að grufl a í henni
síðan í haust. Það er meiri heimildar-
vinna á bak við hana heldur en aðrar
bækur mínar, svo ég veit ekki alveg
hversu lengi ég verð að, en það er ansi
langt í land núna.
Hver er uppáhalds
rithöfundurinn þinn?
Það er enginn einn. Maður er alltaf að
uppgötva nýja og nýja höfunda. Nokkrir
hafa þó fylgt manni í gegnum tíðina.
Knut Hamsun, Þórbergur Þórðarson,
Hannes Pétursson, Hannes Sigfússon,
Thomas Mann. Maður getur auðveld-
lega talið upp 15 nöfn og fyrir hvern
einn sem maður telur upp, sleppir
maður þremur, fjórum.
Er rithöfundarstarfi ð
draumastarfi ð þitt?
Ég man þegar ég var í Noregi að sumri
til að vinna í álverkssmiðju, árið 1985,
þá kviknaði þessi óstjórnlega þrá að
geta unnið við þetta. Ég hef stefnt að
því alveg þrotlaust síðan. Ég get ekkert
annað, kann ekkert annað, ekki lengur.
Þetta er lífsstarf. Maður komst ekkert
undan þessu, þetta var svo sterk hvöt.
Hvað fi nnst rithöfundinum
um sjónvarpið sem
keppin aut bókmennta?
Það er enginn keppi nautur. Bókin
lifi r all taf. Hún er ósigr andi. Sjálf-
sagt horfa sumir óþarfl ega mikið
á sjónvarp, lætur það hugsa fyrir
sig, það er svo þægilegt að sitja og
bara horfa, og það er óþarfl ega
mikið af rusli á dagskránni, en
fólk á alltaf eftir að sækja í bækur,
sjónvarpið nær aldrei utanum þá
heima sem rúmast í bókunum.
Horfi r þú mikið á
sjónvarp sjálfur?
Nei ekki mikið. Stöku fótboltaleik
eða fræðsluþátt, góða bíómynd.
Ég hef bara annað við tímann að gera.
Og fréttir, en mér fi nnst raunar betra að
lesa fréttirnar í blöðum, það síast meira
inn þannig, og situr betur eftir.
Er íslensk tunga í hættu?
Nei, nei. Fyrir 50 árum voru til dæmis
margir áhyggjufullir, en hún er sprell-
lifandi í dag. Það þarf auðvitað að vera
á varðbergi. Það er tungumálið sem
gerir okkur að þjóð. Við erum bara
pínulítil þjóð í Atlantshafi nu og ef við
glutrum tungumálinu niður, þá missum
við þjóðernið. Ég held að hún sé ekkert
í meiri útrýningarhættu í dag en fyrir
50 árum. En öruggusta leiðin til að
viðhalda tungumálinu er að láta krak-
kana byrja lesa snemma, ekki láta þau
sogast inn í tölvuleiki eða fjöldafram-
leitt bandarískt sjónvarpsefni.
Önnur áhugamál?
Jú, tónlist íþróttir og útivera. Ég stunda
fótbolta og badminton, og hleyp stun-
dum. Það er svona eitt og annað sem
maður fyllir lífi ð með.
Hvert er þitt mesta stolt?
Það eru börnin. Knut Hamsun var eitt
sinn spurður að því hvað það væri sem
stæði uppúr í hans lífi , hann var þá á
gamalsaldri og búinn að sigra heiminn
margoft með bókum sínum. Hann var
fl jótur til svars; það sem skipti máli væri
að hann hefði eignaðist fi mm börn, það
væri kjarninn í hans ævi.
MOSFELLINGUR
- einstakur á landsvísu
Jón Kalman tekur við bókmennta-
verðlaununum úr höndum
Ólafs Ragnars Grímssonar
forseta Íslands fyrir bók sína
Sumarljós og svo kemur nóttin.
Jón Kalman á heimili sínu ásamt
syni sínum Bekan Sigurði.
Jón hefur gefi ð út ljóðabækur en segist ekki
kunna það lengur. Nú fari allt í skáldsögurnar
hjá honum. Hér er ljóð eftir Jón úr ljóðabók
hans, Hún spurði hvað ég tæki með mér á
eyðieyju, sem kom út árið 1993.
ljóð frá liðnu sumri

vinur
nú er dagur
til að reka lífi ð áfram með spörkum
höggva á þyngdarafl vanans
í stað þess að leggjast dæsandi
að bryggju
og ryðga ofan í sjóinn
eftir ævintýraferð um höfnina

grípum þetta tækifæri sem enginn rétti okkur
”