Eiðakveðja - 01.09.1929, Blaðsíða 25

-19-
Aristoteles og Plato brutu heilann um eðli tóna-nna,
Ávöxturinn er tónstigarnir, sem síðar voru nota'ð-
ir i fornkirkjunni og eru Þvi oft nefndir: kirkju-
tóntegundirnar gömlu. Fyrir löngu síðan er hætt
að nota Þessar gömlu kirkjutóntegundir. En feer hafa
Þó haft sjerstaklega mikla Þýðingu fyrir íslenskan
söng, Því að gömlu Þjóðlögin ekkar eru saminíÞeim
(t.d. lagið "Island farsælda frón" o.fl.).
Það eru hljómarrir og tónasamböndin, sem gera
tónlistina að list i okkar augum. Forn-Grikkir
Þektu enga hljóma(og laglinan hjá Þeim var harla
sundurlaus - hún var ekki einu sinni samföst heild,
Þessvegna var forngriska. tónlistin óhugsandi án
orðanna. Orðin (d: k-væðin) voru uppistaðan,en tón-
arnir ívafið. Og Þessvegna gat tónlistin forrgríska
ekki staðið á eigin fótum og óstudd.
Aðrar forngriskar listir, svo sem myndlist og
leikritagerð, náðu afarmikilli fullkomnun. Þær voru
sjálfstæðar. En tónlistin stóð Þeim langt að baki.
Tónlistin er fyrst og fremst list innileikans og
tilfinninganna. Tilfinningalif Forn-Grikkja var
mun óÞroskaðra en skynsemislif Þeirra og smekkur á
formfegurð. Tónlistin átti ekki við Þau skilyrði
að búa hjá Þeim, að hún gæti orðið sjálfstæð list.
Fyrst með kristindóminum öðlaðist hún Það innihaldj
að hún gat~staðið á eigin fótum. 3?á fyrst var gildi.
sálarinnar viðurkent - og gildi hennar var takmark?.-
laust. pá var Þungamiðja lifsins lögð á sálina,guð-
samband hennar, hinar helgu tilfinningar. Kristin-
iómurinn var trúarbrögð fórnfýsinnar og kærleikans.
Þá rann upp öld pislarvættis og hrifningarj menn
Þráðu betri heima, - riki himnanna. Orðin ein nægði.
ekki til Þess að lýsa Þessari Þrá mannshjartans,en
Þá ómuðu tónarnir frá "hjartans hörpustrengjum",
3ins og sálmaskáldið kemst að orði, og Þeir tónar
hafa hljómað skært og lengi i kirkjunni og hljóma
enn i dag. Kirkjan er vagga sjálfstaiðrar tónlistar.
Þróun tónlistarinnar var burtdin við kirkjuna
öldum saman. Tónlistin verður dýpri og andlegri.